Ofer­le­me va­ka­sı­nı ha­tır­la­ya­cak­sı­nız... Ha­ni şu es­ki Ma­li­ye Ba­ka­nı Ke­mal Una­kı­tan dev­rin­de ya­şa­nan... 2005 yı­lı­nın Ey­lül ayın­da dev­le­te ait T. De­niz İş­let­me­le­ri­’nin (TDİ’­nin) bi­na, de­po ve ar­sa­la­rı, 49 yıl­lı­ğı­na ya­pı­lan ilk iha­le so­nu­cun­da İs­ra­il­li işa­da­mı Sa­mi Ofe­r’­e Özel­leş­tir­me İda­re­si­’n­ce ve­ril­miş­ti. An­cak ay­nı yı­lın ara­lık ayın­da da iha­le ‘Da­nış­ta­y’ ta­ra­fın­dan ip­tal edil­miş­ti.
Se­kiz yıl geç­miş­ti ki ara­dan, ye­ni­den sa­tı­şa ha­zır ha­le ge­ti­ril­di ve 2013 Tem­mu­z’­un­da, ha­ni şu Ge­zi is­ya­nı­nın pat­la­dı­ğı ve he­nüz so­ğu­ma­dı­ğı gün­ler­de ye­ni­den iha­le­ye çı­ka­rıl­dı.

Yan­daş­la­şan...

Özel­lik­le 2011 se­çim­le­ri son­ra­sın­da AK­P’­li du­ru­şuy­la tep­ki çe­ken Fe­rit Şa­hen­k‘­in NTV’­si, Ga­ran­ti Ban­ka­sı, Ge­zi pro­tes­to­la­rın­dan na­si­bi­ni alır­ken bu bal­lı bö­rek iha­le, Do­ğu­ş’­a git­ti. Çok da çe­kiş­me­li geç­me­di iha­le, ilk ya­rım sa­at­te iş­let­me hak­kı, bu kez 30 yıl­lı­ğı­na 702 mil­yon do­lar öde­yen Do­ğu­ş’­un ol­du.
Otuz yıl­lı­ğı­na ne­yin sa­hi­bi ol­du Do­ğuş? Tür­ki­ye De­niz­ci­lik İş­let­me­le­ri­’ne ait Ka­ra­kö­y’­de­ki Ge­nel Mü­dür­lük bi­na­sın­dan baş­la­ya­rak De­niz Ti­ca­ret Oda­sı­’nın bu­lun­du­ğu ye­re ka­dar­ki ala­na, bi­na­la­ra... Sa­lı­pa­za­rı Li­man İş­let­me­ci­li­ği ve Ya­tı­rım­la­rı AŞ isim­li bir şir­ket kur­du Do­ğuş. Otel­ler, ofis alan­la­rı, res­to­ran ve ma­ğa­za­lar­dan olu­şan bir komp­leks ya­tı­rı­mı için 1 mil­yar do­la­rın üs­tün­de büt­çe ay­rıl­mış. Pro­je kap­sa­mın­da kül­tür var­lı­ğı ola­rak tes­cil­li TDİ Ge­nel Mü­dür­lük bi­na­sı­nın, yol­cu ter­mi­na­li ve Çi­ni­li Ha­n’­ın ote­le, Pa­ket Pos­ta­ne­si­’nin de ma­ğa­za ve res­to­ra­na dö­nüş­tü­rül­me­si ön­gö­rü­lü­yor. Ay­rı­ca Ka­ra­köy ve Sa­lı­pa­za­rı­’n­da­ki çe­şit­li bi­na­lar­da 440 ci­va­rın­da oda, otel ola­rak de­ğer­len­di­ri­le­cek. Alan için­de­ki Ec­za­cı­ba­şı Gru­bu­’nun kon­tro­lün­de­ki İs­tan­bul Mo­dern için de sa­nı­rım Do­ğu­ş’­a ki­ra be­de­li öde­ne­cek.

ÇED za­ma­nı...

Do­ğuş, ala­nı dev­ral­dık­tan son­ra, mev­zu­at ge­re­ği ÇED top­lan­tı­sı dü­zen­le­me­liy­di. Böl­ge sa­kin­le­riy­le pro­je­yi tar­tış­ma­lıy­dı. ÇED top­lan­tı­sı ge­çen haf­ta ya­pıl­mak is­ten­di. Ama ba­kın ne ol­du?
İs­tan­bu­l’­un yağ­ma­lan­ma­sı­na kar­şı oluş­tu­ru­lan “İs­tan­bul Kent Sa­vun­ma­sı­” inis­ya­ti­fi, top­lan­tı­nın ya­pı­la­ca­ğı gün ha­zır­lık­lı gel­di ve top­lan­tı­yı pro­tes­to et­ti. Mi­mar­lar Oda­sı İs­tan­bul Şu­be Baş­ka­nı Sa­mi Yıl­maz­türk, “Sa­hi­lin 1 ki­lo­met­re­den uzun bir kıs­mı­nı hal­ka ka­pa­ta­cak, böl­ge­yi soy­lu­laş­tı­ra­rak es­na­fı ye­rin­den ede­cek, böl­ge­de­ki ya­pı­laş­ma­yı kat kat ar­tı­ra­rak tra­fik sı­kı­şık­lı­ğı gi­bi bir­çok so­run ya­ra­ta­cak Ga­la­ta­port pro­je­si hu­kuk­suz­du­r” di­ye pro­tes­to ge­rek­çe­si­ni net bir bi­çim­de or­ta­ya koy­du.
Do­ğu­ş’­un yet­ki­li­le­ri ÇED ile ya­sak sav­ma der­din­dey­di­ler, ol­ma­dı. Pro­tes­to­ya ka­tı­lan­lar bir tu­ta­nak ha­zır­la­dı­lar, top­lan­tı­nın açı­la­ma­dı­ğı­na da­ir ve tu­ta­na­ğı CHP İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Mel­da Onur, Mi­mar­lar Oda­sı İs­tan­bul Şu­be Sek­re­te­ri Ali Ha­cı­ali­oğ­lu, Avu­kat Can Ata­lay ve top­lan­tı­yı pro­tes­to eden yurt­taş­lar im­za­la­dı.
İs­tan­bul Kent Sa­vun­ma­sı, Ku­zey or­man­la­rın­dan Ha­li­ç’­e, Hay­dar­pa­şa­’dan Bo­ğa­z’­a, AKP bar­bar­la­rı­nın İs­tan­bu­l’­da­ki her yağ­ma­sı­na kar­şı bir sa­vun­ma hat­tı oluş­tur­muş du­rum­da. Ge­zi Par­kı­’n­da­ki ruh, ör­güt­len­me, mü­ca­de­le yol yön­tem­le­ri ge­çer­li.

Ne­dir iti­raz­lar?

Do­ğu­ş’­a sa­tış ya­pıl­mış ya­pıl­ma­sı­na ama pro­je­ye iti­raz­lar var. Kent sa­vun­ma­sı adı­na Prof. Zer­rin Bay­rak­tar dil­len­dir­di eleş­ti­ri­le­ri o gün... “2005 yı­lın­dan be­ri Be­yoğ­lu­’nun ka­bu­su olan bu pro­je, bü­tün ya­sa­la­ra, ko­ru­ma ka­nun­la­rı­na ay­kı­rı bir bi­çim­de ha­ya­ta ge­çi­ril­mek is­ten­mek­te­di­r” de­di ve res­mi bü­yüt­tü de­va­mın­da, “Ga­la­ta­port pro­je­si­nin Ha­liç­port pro­je­sin­den, Ok­mey­da­nı kent­sel dö­nü­şüm pro­je­sin­den, adım adım otel­leş­ti­ri­len İs­tik­lal Cad­de­si­’n­den ve Tar­la­ba­şı­’n­da­ki kent­sel sür­gün­den ba­ğım­sız ol­ma­dı­ğı­nı çok iyi bi­li­yo­ru­z” de­di. Ar­dın­dan ek­le­di: “Söz ko­nu­su olan baş­ta kı­yı böl­ge­si­nin ol­mak üze­re Be­yoğ­lu­’nun özel­leş­ti­ril­me­si, ka­mu­sal ni­te­li­ğin­den arın­dı­rıl­ma­sı, ya­şam de­ğil, ser­ma­ye odak­lı dö­nüş­tü­rül­me­si­dir.”
Pe­ki, ÇED ne olu­yor­du, onu da an­lat­tı Zer­rin Ho­ca: “Bü­tün sü­reç­le­rin­den ha­ber­siz ol­du­ğu­muz, iha­le, plan-pro­je aşa­ma­la­rın­dan bi­linç­li bir bi­çim­de uzak tu­tul­du­ğu­muz bu pro­je­nin ne hik­met­se gös­ter­me­lik kıs­mın­dan ha­ber­dar olu­yo­ruz. Ya­sal pro­se­dür ge­re­ği yap­ma­la­rı ge­re­ken ve bu pro­je­de hal­kın ka­tı­lı­mı­nın ol­du­ğu ya­la­nı­nı söy­le­ye­cek­le­ri mec­ra­lar için ya­pı­lan bu ÇED top­lan­tı­sı, bi­zim na­za­rı­mız­da hiç­bir meş­ru­iye­te sa­hip de­ğil­dir. Ay­rı­ca, bu pro­je geç­ti­ği­miz yı­lın son gün­le­rin­de Be­yoğ­lu der­nek­le­ri­nin aç­tı­ğı da­va so­nu­cu ip­tal edi­len Be­yoğ­lu Kent­sel Sit Ala­nı Ko­ru­ma Amaç­lı Na­zım İmar Pla­nı­’na da ay­kı­rı hu­sus­lar ta­şı­mak­ta­dır.”

Ha­di ba­ka­lım...
Rant uğ­ru­na...

TDİ ve­ri­le­ri­ne gö­re, 2013 yı­lın­da Sa­lı­pa­za­rı Li­ma­nı­’na yak­la­şık 684 bin yol­cu ta­şı­yan 408 adet kru­va­zi­yer ge­mi ya­naş­mış. Bu ha­cim bi­le şu an­da bü­yük bir tra­fik kao­su ya­ra­tı­yor. Şim­di, Özel­leş­tir­me İda­re­si­’ne ver­di­ği 702 mil­yon do­lar ve ya­pa­ca­ğı 1 mil­yar do­lar­lık ya­tı­rı­mın kar­şı­lı­ğı­nı çı­kar­mak için bu­ra­da­ki tra­fi­ği de­fa­lar­ca kat­la­ya­cak Do­ğu­ş’­un böl­ge­ye yük­le­ye­ce­ği ağır tra­fi­ği gö­zü­nü­zün önü­ne ge­ti­rin. 1200 met­re­lik sa­hil, yıl­lar­dır hal­ka ka­pa­lıy­dı, şim­di iyi­ce ka­pa­tı­lıp ste­ril ha­le ge­ti­ri­le­cek. Ye­rin di­bi­ne ba­ta­sı “soy­lu­laş­tır­ma-ne­zih­leş­tir­me­“ (gen­tri­fi­ca­ti­on) pro­je­le­ri, kü­çük iş­yer­le­ri­ni, es­na­fı, hal­kı böl­ge­den sü­rüp çı­ka­ra­cak, sos­yal do­ku rant uğ­ru­na ta­ru­mar edi­le­cek. Üs­te­lik bu, Be­yoğ­lu­’nu, Tar­la­ba­şı­’nı, Ok­mey­da­nı­’nı, Ha­li­ç’­i içi­ne alan bir is­ti­la­nın par­ça­sı ola­rak ya­pıl­mak is­te­ni­yor.
İs­tan­bul Kent Sa­vun­ma­sı­’n­da her yurt­taş ye­ri­ni al­ma­lı.
Yağ­ma­cı­la­ra, tıp­kı Ge­zi­’de de­nil­di­ği gi­bi, “yağ­ma yo­k” de­nil­me­li...