Müjdeler olsun.
Merkez Bankası sayesinde, (ki bundan böyle, eyyy Merkez olarak anılacak)
Türk ekonomisi, Sisi’nin Mısır’ını yakaladı.
Eyyy Merkez‘in faizi, Sisi’nin faizinin tam bir puan altında.

* * * * * *
Şaka bir yana...
Sadece Sisi faizi değil tabii ki mesele.
20 Ocak itibari ile dünya faiz ligine bakarsak, krizdeki Rusya 17 puanla şampiyon.
(Aralık ayında faizi 6.5 puan artırdı)
İkinci sırada 11 puanla Brezilya var.
(O da faizini yarım puan artırdı)
Sisi’nin Mısır’ı yarım puanlık indirime rağmen, 8.750’lik faiz seviyesi ile
3. sırada.
Sonra cennet ülkemiz geliyor.
Salı günkü yarım puanlık indirimle, mevcut faiz düzeyi 7.750 düzeyinde.
Hindistan ve Endonezya ile aynı.

* * * * *

Şimdi bu listeye bakıldığında, Eyyy Merkez’e faiz isyanı, haklı gibi gözüküyor, öyle değil mi?
Dünyayı kabaca ikiye ayırırsak, Türkiye’yi görmek istediğimiz coğrafyada, faizler bizdekinin üçte biri, hatta dörtte biri.
Hatta İsviçre gibi eksi faize geçen bile var.
Ama faiz madalyonunun öbür yüzünü unutmayın.
Faiz kadar enflasyona da bakmak lazım.

* * * * * *

Türkiye’de yıllık enflasyon yüzde 8.2.
Dünya faiz şampiyonu Rusya’da, yıllık enflasyon ne kadar biliyor musunuz?
Türkiye’nin topu topu üç puan üstünde, yüzde 11.4.
Ya Türkiye’den fazla faiz ödeyen Brezilya’da?
Enflasyon daha düşük, yüzde 6.4.
Bizimle aynı faizi veren, Endonezya ve Hindistan’da yıllık enflasyon yine bizden düşük.
İlkinde yüzde 2,4, ikincide yüzde 5.
Rusya dışında bir tek
Mısır’da, enflasyon Türkiye’den iki puan yüksek.

* * * * * * *
Gelelim, özendiğimiz
1-2 puanlık faize ulaşmış ülkelere...
İlla ki Batı’dan örnek gerekmez...
Mesela Çin’de faiz 2 puan, enflasyon yıllık yüzde 1.5.
Avrupa Birliği’nde ortalama enflasyon hızı yüzde 1.2.
Gıdada enflasyon eksi
binde 8.
Yani Avrupalı geçen yıl, daha ucuz gıdayla beslendi.
Türkiye’de gıdada yıllık fiyat artış hızı yüzde 12.6.
Faizler nasıl aynı olsun?

* * * * * *

Faiz hesabı geçmiş enflasyonla yapılmaz.
Örnek verelim:
1 Ocak 2015 günü, bankaya gittiniz, tasarruf mevduatı hesabı açtınız.
Size teklif edilen yıllık faiz, 2014’teki geçmiş enflasyon için değil, 2015’teki fiyat artışı tahminine göredir.
Gelecek 12 ayın enflasyonu, banka faizinin altında kalırsa kazanırsınız, aksi halde bırakın getiriyi, ana paradan yersiniz.
Şimdi...Ha ticari banka ve mevduat müşterisi, ha yabancı fon ile Merkez Bankası...
Kazanma, kaybetme mantığı/ güdüsü aynıdır.

* * * * * *

Eyyy Merkez, fırçayı yiyince, faizi düşürdü.
Demek ki Eyyy Merkez ile patronu varsayıyor ki:
- 2015 yılında enflasyon da faiz gibi düşecek...
İyi de, eyyy Merkez, bence çok ciddi bir sorun var.
Faiz tepeden emirle düşüyor, enflasyon pek öyle laf dinlemiyor.
(Faiz düşüşüne enflasyonun da uyacağına, yerli veya yabancı para sahipleri nasıl inansın? Geçmişte eyyy Merkez’e inanan haklı çıktı mı, hayır. Son 9 yılda eyyy Merkez’in, enflasyon hedefi kaç kez tuttu, biliyor musunuz? Sadece 2 kez. Kalan 7 defada eyyy Merkez, çıktı, kamuoyundan resmen özür dilemek zorunda kaldı.)

* * * * * *
Faiz enflasyonun sebebi değil sonucudur.
Yolsuzluk ve hırsızlıktan tasarruf etsinler...
Enflasyon düşer!
Adil vergi toplayıp, harcasalar...
Enflasyon düşer!
Ahali yeniden tasarruf edebilirse...
Enflasyon düşer!
Özetle bu iktidar düşer, enflasyon düşer, faiz o zaman düşer!
Gerisi hikayedir.