Ekonomi Bakanı Zeybekci; “Bu ülkede asla ve asla bir daha kriz olmayacak. Bu ülke bir daha IMF kapısına gitmeyecek. Bu ülkeye bir daha Dünya Bankası’ndan ekonomi bakanı gelmeyecek” diye rahatça konuşabiliyor. İyi de bu beni rahatlatmıyor.
“Asla, asla deme!” lafını hatırlatmama gerek yok sanırım. Lakin krizler öngörülebilse, zaten krizler yaşanmazdı. Ya da krizlerin boyutu ve ardındaki tüm nedenler yeterli ölçüde algılanabilmiş olsaydı, krizlerin önlenmesi için gerekli tedbirler de daha önce alınabilirdi.
Anlatacaklarım biraz ders gibi olacak ama eğer Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci beyan ettiği gibi İngiltere South London College’de ekonomi eğitimi alsaydı bunları bilirdi. Ne yaptı? Önce özgeçmişine İngiltere’de ekonomi eğitimi aldığını yazıp, sonradan bunun gerçek olmadığı anlaşılınca özgeçmişinden çıkardı.

Kriz nedir?

Ekonomik kriz, ekonomide aniden ve beklenmedik bir şekilde ortaya çıkan olayların makro açıdan ülke ekonomisini, mikro açıdan ise firmaları ciddi anlamda zora sokacak sonuçlar ortaya çıkarması anlamına gelir. Burada kritik kelime “beklenmedik”.
Finansal krizlerden bahsediyoruz değil mi? Krizin ortamı ve göstergeleri vardır, ama krizin kesin olarak ortaya çıkacağını söylemek ve krizin zamanını öngörmek mümkün değildir.
“Kriz ancak patladığında görülür.” Finansal krizdeki baskı ve gerginlik, tıpkı şu an Türkiye’de mevcut olduğu gibi güvensizlik ve panikten kaynaklanır.
Peki, kriz olduğunu nasıl kabul edersin? Kriz dedikleri nedir? İlla kriz için dolar kurunun bir anda 3 lira olması mı gerekir? Kontrolden çıkmış bir ekonomide işler yolunda mıdır?
Ülkede yaşayan 77 milyonun, 22 milyonu aylık 835 TL’nin altında gelire sahipse... Nüfusun 49 milyonu borç ve taksit ödemeleri ile boğuşmaktaysa... Onlar için kriz ne?

Hangimizin tahmini tutacak?

Mesela benim için bu ülkede Nihat Zeybekci’nin Ekonomi Bakanı olması krizdir. Referansım ne? Kendisinin ayaklarının yere basmaması ve geniş hayal dünyası...
Göreve geldiği ilk günlerde ne diyordu? “Türkiye’miz her alanda, her yerde 3 misli büyüyecek. Türkiye’miz dünyanın en büyük 10 ekonomisinden birisi olacak. Avrupa’nın 3 büyük ekonomisinden birisi olacak ve bunu da 2023’e kadar yapacağız. İhracatımızı da 2023’te 500 milyar dolara çıkaracağız. Türkiye milli gelirini 2 trilyon dolara çıkaracak.”
Şimdi ne diyor? “Bu ülkede asla ve asla bir daha kriz olmayacak!”
Ben de bir öngörüde bulunayım; “Nihat Zeybekci hayatı boyunca en fazla 12 gün daha Ekonomi Bakanlığı yapacak!” Bakalım kiminki tutacak?