İNGİLİZ BASINI
İngiltere basını, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Başbakan Ahmet Davutoğlu'nu kabulünün ardından AK Parti'de olağanüstü kongre kararı alınmasını sayfalarına taşıdı.
BBC Türkçe servisinin aktardığına göre; İngiliz Times gazetesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın sınırsız güç sahibi olmak için komplo kurduğunu, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nu görevden almak istemesinin nedeninin de bu olduğunu yazdı.
"Erdoğan sınırsız güç sahibi olma amacıyla başbakanını görevden almak için komplo kuruyor” başlıklı haberde yer alan yoruma göre; Cumhurbaşkanı Erdoğan işçi sınıfından ve sokaktan gelme, doğuştan siyasetçi bir isim. Türkiye'nin anayasasını değiştirmek, ülkenin parlamenter demokrasi yerine başkanlık sistemi ile yönetilmesini istiyor. Başbakan Davutoğlu ise tam tersine Erdoğan tarafından bu göreve getirilmiş bilgiç bir akademisyen. Gazetecilerin tutuklu yargılanmasına karşı olduğu biliniyor. En önemlisi de Erdoğan'ın 'kırmızı çizgi' olarak gördüğü 'önerilen' anayasa değişikliğine karşı.
"Gerçek lider Erdoğan"
Times'a konuşan Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi Türkiye Projesi Direktörü Bülent Ali Rıza, gelişmeleri şöyle yorumladı:
"AKP'nin anayasasına göre partinin lideri Davutoğlu. Ancak herhangi birine gerçek liderin kim olduğunu sorun, size bu kişinin Erdoğan olduğunu söyler. Bu da iki liderin ilişkisinin merkezinde büyük bir sorun yaratıyor."
"Erdoğan, erken seçim için bastırıyor"
Times'a konuşan AKP'li kaynaklar, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yazın erken seçime gidilmesi için bastırdığını söyledi. Bu çevrelere göre Erdoğan en az 367 milletvekili çıkarılması ve anayasanın referanduma gidilmeden değiştirilmesi için çabalıyor.
"Erdoğan Davutoğlu'nu hayal kırılığına uğrattı"
Financial Times gazetesi ise "Erdoğan'ın Davutoğlu'nun yetkisini sınırlandırma girişimleri Başbakanı hayal kırıklığına uğrattı." yorumunda bulundu.
Financial Times'a konuşan iki kaynak, Başbakan Davutoğlu'nun AKP'yi olağanüstü kongreye götürmeyi planladığını ve bu kongrede genel başkanlığa aday olmayacağını söyledi. Bu durumda Davutoğlu önümüzdeki haftalarda başbakanlığı da bırakmış olacak. Gazeteye göre dünkü görüşmenin konusu, Davutoğlu'nun ülkenin seçilmiş lideri olarak bağımsızlığıydı. Haberde"Görüşme Sayın Erdoğan'ın, mevcut konumuna karşın, esasında tüm muhaliflerinden kurtulmak ve hükümeti tamamen kontrol altında tutmak için yeterli güce sahip olduğunu gösterdi." ifadelerine yer verildi.
"Samimi ama sonuçsuz bir görüşmeydi"
Başbakan Davutoğlu'nun ekibinden bir kişi Financial Times'a yaptığı açıklamada, "Gün boyunca, Başbakanın, sorunu Cumhurbaşkanına saygı çerçevesinde çözeceği yolunda büyük umut vardı." dedi.
Habere göre; Davutoğlu, Erdoğan'la görüşmeye giderken danışmanlarına, Cumhurbaşkanının kendisinin anayasal yetkilerine saygılı olması halinde, ona bu yıl yapılacak olan başkanlık referandumunda yeniden destek vereceğini söyledi.
Yaklaşık bir buçuk saat süren görüşme sonrası taraflardan açıklama yapılmazken, Başbakana yakın bir kaynak Financial Times'a şu yorumda bulundu: "Samimi ama sonuçsuz bir görüşmeydi."
Financial Times; Erdoğan ve Davutoğlu'nun aylardır tartıştıkları konulardan bazılarını; 'akademisyenlerin ve gazetecilerin tutuksuz yargılanmaları', 'ayrılıkçı Kürtlerle görüşmelere başlanması', 'bağımsız bir Merkez Bankası Başkanı'nın atanması' ve 'AB'nin giderek daha fazla kucaklanması' olarak sıraladı.
"Davutoğlu, yeterli desteğe sahip değildi"
Teneo Intelligence'dan Türkiye uzmanı Wolfango Piccoli'ye göre ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, AB'yle varılan anlaşmayı, Başbakan Davutoğlu'nun kendi güç alanını yaratma çabası olarak gördü:
"Gerilim bir 'iktidar mücadelesi' olarak yansıtılsa da, Başbakan Davuroğlu esasında ne partisinde ne Türkiye'de Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın otoritesine meydan okuyabilmek için yeterli desteğe sahip değildi."
Piccoli'nin bu yorumuna yer veren Financial Times muhabiri Mehul Srivastava, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Türkiye'nin 50 yıldan uzun süredir gördüğü en popüler lider olduğunu da ekledi.
ReutersABD BASINI
The New York Times gazetesi, "Başbakan Davutoğlu, Erdoğan'la kan davasında kenara çekiliyor. Davutoğlu'nun kararı, Erdoğan ile iktidar mücadelesinin ardından geldi" başlığını kullandığı haberde, "Erdoğan, kendi gücünü artırmak için Başbakan Davutoğlu'nun AKP lideri olarak yetkilerini azaltma girişiminde bulundu" görüşüne yer verildi.
Washington Post gazetesi, Türkiye'de yaşanan krizi "Türk Cumhurbaşkanı ile Başbakan arasındaki gerginlik şu yüzüne çıktı" başlığı ile duyurdu. Erdoğan ve Davutoğlu arasında süregeldiği söylenen gerginliğin iki tarafça da şimdiye kadar inkar edildiğini belirten gazete, "Siyasi gözlemcilere göre, ülkenin güçlü lideri Erdoğan, Başbakan Davutoğlu'nun yerine 'arka koltukta' oturmaya razı olacak başka birini getirmek istiyor" değerlendirmesi yapıldı. ABD'de de yayınlanan The Financial Times gazetesi de, "Sonuçsuz kalan kriz görüşmesi Türk Başbakan'ı istifaya götürecek" başlıklı haberinde, "Türkiye'nin Başbakanı Ahmet Davutoğlu, Erdoğan'la yaptığı sonuçsuz görüşmelerin ardından pes edebilir" ifadelerini kullanarak, Davutoğlu'nun yakında istifa edebileceği sinyalini verdi.
ReutersRUS BASINI
Rus basını Türkiye'deki politik gelişmeleri böyle değerlendirdi.
Ria Novosti: "Türkiye Başbakanı görevinden alınabilir"
AKP yakın zamanda olağanüstüsü kongreye gidecek. Türkiye Başbakanı bu sefer aday olmayacak. Olağanüstü kongre düzenleme kararı dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun görüşmesinde alındı.
Eho Moskvı: "Ahmet Davutoğlu yakında koltuğunu bırakabilir"
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun dün yaklaşık 2 saat süren görüşmesinin ardından Davutoğlu'nun görevi bırakacağı haberleri yayılmaya başladı. AKP'nin yakın zamanda olağanüstü kongre düzenleyeceği bildirildi.
İtar Tass: "AKP Mayıs sonunda kongre düzenleyecek"
AKP, Mayıs ayı sonunda yeni başkanını seçmek için olağanüstü kongre düzenleyecek. Türkiye Başbakanı Ahmet Davutoğlu'nun aday olmayacağı bildirildi.
Rossiyskaya Sluzhba Novostey: Erdoğan, Davutoğlu'nu görevden alabilir
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nu görevden alabilir. Bunun sebebinin ilişkilerdeki kriz olabileceği belirtildi.
Vedomosti: Türkiye Başbakanı iki hafta içerisinde görevini bırakabilir
Türkiye Başbakanı Ahmet Davutoğlu, Mayıs'ta düzenlenmesi planlanan olağanüstü kongrede görevini kaybedebilir.
ReutersİTALYAN BASINI
AKP'de olağanüstü kongre kararı alınması, İtalyan basınında da geniş yankı uyandırdı. La Stampa gazetesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, vize serbestisi konusunda tarihi bir başarı elde eden Başbakan Ahmet Davutoğlu'ndan kurtulması için doğru bir zaman olmadığı yorumunu yaparak, "Türkiye'nin geleceği belirsizliklerle dolu" ifadelerini kullandı.
La Stampa gazetesinin Türkiye uzmanı muhabiri Marta Ottaviani'nin kaleme aldığı yazıda, "Davutoğlu istifaya doğru gidiyor. Türkiye için ‘istikrar' kelimesi mazide kaldı" yorumu yapıldı.
"Ülke, siyasi bir krizin eşiğinde ve kimilerine göre 2016'da erken seçim riski bulunuyor" denilen haberde, "Bu öyle bir bulut ki, ironik bir şekilde tam da Brüksel'in Türkiye'ye vize serbestisi için yeşil ışık yaktığı bir güne denk geldi. Hilal (Türkiye) şimdi, daha fazla ısınan Suriye sınırını, ulusal bir aciliyet halini alan Kürt meselesini ve uluslararası bir izolasyonun yol açtığı topallayan ekonomisini daha çok hesaba katmalı" ifadeleri kullanıldı.
"Davutoğlu, Erdoğan'a sınırsız haklar tanıyacak başkanlığa destek göstermedi"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun, her geçen gün birbirlerinden daha bağımsız ve emir alma-vermeye daha az eğilimli olduklarını belirten Marta Ottaviani, "Öyle ki Davutoğlu'nun istifası an meselesi. İkili, dün akşam neredeyse 2 saat boyunca görüştü. Cumhurbaşkanlığı, bunun rutin olduğunu söylese de sonra AKP'nin olağanüstü kongreye gideceği haberleri geldi. Davutoğlu'nun bugün bir basın toplantısı yapması bekleniyor. Çoğu için muhtemelen istifasını açıklayacak" şeklinde haberini sürdürdü.
Haberde, Davutoğlu'nu muhtemel istifaya götüren nedenler ise, "Başbakan, Erdoğan'ın talimatlarını göz ardı etmiş, dış politikada çok fazla Batılı bir çizgi üzerinde tutum sergilemiş, mültecilerin iadesi konusunda Avrupa ile çok fazla uyumlu davranmış olabilir, Ancak her şeyden önce, Erdoğan'a sınırsız haklar sağlayacak bir başkanlık yolunda anayasa reformuna çok düşük bir destek gösterdi" şeklinde sıralandı.
Erdoğan'ın, vize serbestisi konusunda tarihi bir başarı elde eden Davutoğlu'ndan kurtulması için doğru bir zaman olmadığı iddia edilen yazıda, "Türkiye için belirsizliklerle dolu bir gelecek var ve bu sadece Türkiye için geçerli değil" denildi.
"AB'nin istikrarlı bir Türkiye'ye ihtiyacı var"
AKP'de otoriter bir yönetimin yıllar içinde daha da şiddetlendiğinin öne sürülen yazıda, ancak partinin bunu halen sürdürmeye istekli olduğu belirtilerek, "La Stampa'ya açıklama yapan bir AKP'li, "Türkiye ve parti, Davutoğlu olmadan da yoluna devam edecek, ancak erken seçimler olmayacak' dedi. Ancak durum kritik görünüyor. 2016'da sandıkların kurulması öngörülüyor" denildi.
Türkiye ekonomisinin, Suriye krizi, PKK ile mücadele ve Rusya ile olan gergin ilişkilerden dolayı ağırlaştığı kaleme alınan yorum haber, "Bir ülke ki bir sinir krizinin eşiğinde, tam da Brüksel'in istikrarlı bir müttefike ihtiyacı olduğu zaman" şeklinde bitirildi.
DepoPhotosYUNAN BASINI
Yunanistan basını Türkiye'deki politik gelişmeleri böyle gördü:
Ethnos gazetesi Türkiye Başbakan'ı Ahmet Davutoğlu'nun her an istifa etmek üzere olması ve Türkiye borsasındaki, sarsıntılar, Avrupa içerisinde de endişeler yaratıyor yorumunu yaptı.
Gazete, Erdoğan'la Davutoğlu dün, programlanmış görüşmelerinden bir gün önce, bir saat kırk dakika süren bir görüşme yaptığını yazarken, her şey AKP'nin en geç 6 Haziranda acil kongreye geçeceğini, zira Davutoğlu'nun parti başkanlığına aday olmayı düşünmediğini gösteriyor çıkarımında bulundu.
Gazete haberi şöyle aktardı: "14 Ağustos 2014'te Tayip Erdoğan'ın Başbakanlıktan Cumhurbaşkanlığına geçmesinin ve yerine Ahmet Davutoğlu'yu getirmesinin ardından herkes Dışişleri Bakanı'nın Erdoğan'ın idaresinde olacağını düşünmüştü Ancak olaylar bu istikamette gelişmedi ve artık aralarındaki anlaşmazlık halı altıda saklanacak gibi değil. Bu durum, Erdoğan'ın "Hiç kimse bulunduğu yere nasıl geldiğini unutmamalıdır" sözünden de anlaşılabiliyor. İki gün önce Davutoğlu'nun "Bulunduğum her makamdan istifa etmeye hazırım" demesi ise bu söylentileri daha da pekiştirdi.
Davutoğlu'nun yerini alacak adayların arasında 61 yaşındaki Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ve Erdoğan'ın kızıyla evli olan 38 yaşındaki Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak da var."
Yunan basınından diğer başlıklarsa şu şekilde:
Kathimerini: "Erdoğan'la Davutoğlu arasında anlaşmazlık"
AKP, 14 yıllık hâkimiyeti boyunca ilk kez ciddi bir sarsıntı yaşıyor. Cumhurbaşkanı'yla Başbakan'ın dün yaptığı görüşmeden sonra, Davutoğlu'nun her an istifa etmeye hazır olduğu anlaşıldı.
Vima: "Erdoğan, Davutoğlu'nu istifaya zorluyor"
Efimerida ton Sintakton: AKP'nin 6 ay önce seçimlerde kaydettiği büyük başarıdan sonra Recep Tayip Erdoğan, Ahmet Davutoğlu'nu uzaklaştırıyor."
DHA/CİHAN
İLGİLİ HABER
