Tasarıyla, 711 yüksek yargıcın görevi sona erecek. Daha sonra HSYK, bu isimlerin bir kısmını yeniden Danıştay ve Yargıtay üyesi olarak atayacak. Cemaat döneminde yüksek yargıya seçilen üyeler de böylelikle tasfiye edilecek. Yasal düzenleme ile iktidar, Yargıtay ve Danıştay'dan hükümet icraatlarının aleyhinde karar çıkmasının önüne geçmeyi de hedefliyor.
Düzenleme ile Yargıtay'da 516, Danıştay’da 195 üyenin görevi sona erecek. Halen 23’ü hukuk, 23’ü ceza 46 daireli ve 516 üyeli Yargıtay; 12 hukuk, 12 ceza daireli ve 300 üyeli olacak biçimde yeniden düzenleniyor. 17 daire ve 195 üyesi bulunan Danıştay ise yeni yasa ile 14 daireli ve 125 üyeli hale getiriliyor. Görev süresi de 65 yaşa kadar değil, 12 yıl olacak. Bakanlığın getirdiği tasarı yargı kulislerinde “Sırp Modeli” olarak anılıyor. Sırbistan’da 2006 yılında yapılan anayasa değişikliğinden sonra, hakim ve savcıların yüzde 25’i tasfiye edilmiş, daha sonra bunların bir kısmı yeniden göreve başlatılmıştı.
GEÇİCİ MADDEYLE TASFİYE
17-25 Aralık sürecinden sonra Gülen cemaatine yönelik tasfiye hareketine başlayan AKP hükümeti, Yargıtay ve Danıştay'daki cemaatçi üyelerin izini silmek için de harekete geçti. Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan yasa taslağı, yüksek yargıda taşları yerinden oynatacak. Taslağa göre, Yasanın yürürlüğe girmesiyle, "Yasa çıktığı an Yargıtay ve Danıştay'da bulunan tüm üyelerin görev süresi son erer" şeklindeki geçici madde uyarınca Yargıtay ve Danıştay’daki toplam 711 üyenin görevi bitecek. Daha sonra bu isimlerin bir kısmı, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) tarafından 5 gün içinde yeniden Yargıtay ve Danıştay üyesi olarak görevlendirecek. Şubat 2011’de Yargıtay ve Danıştay’a atanan toplam 211 üye, bu yöntemle yüksek yargıdan tasfiye edilecek. Bu isimler, ilk derece mahkemeleri ve istinaflardaki pasif görevlere getirilecek. Bürokrat kökenli Danıştay üyeleri, yeniden seçilmezlerse kamuda uygun bir pozisyona atanacak.
İSTİNAFLAR TEMMUZ'DA
Temmuz ayında aktif hale gelecek olan istinafların, hukuk davalarının yüzde 89'u, ceza davalarının yüzde 91'i, idari davaların da yüzde 80'ini çözecek olması nedeniyle iş yükü azalacak olan Yargıtay ve Danıştay‘da, hem daire sayısı hem üye sayısı azaltılacak. Bu davaların önemli bir kısmı İstinaflarda kesinleşeceği için, Yargıtay ve Danıştay "birer içtihat mahkemesine dönüşecek. AKP hükümetinin, bir yandan cemaat tasfiyesi yaparken, bir yandan da HSYK eliyle kendisine yakın hakim ve savcıları kritik noktalarda görevlendireceği konuşuluyor. Hükümetin böylece, aleyhine çıkacak kararların önüne geçmeyi hedeflediği ifade ediliyor.
