Giderek daha zor kilo verilir
Zihinsel sınırlama, kilo problemi olanların dikkat etmesi gereken bir konudur. Çünkü bu durum hem fazla kiloya sebep olur hem de şişmanlığın devam etmesine ve alınan kiloların verilmesinde güçlüğe yol açar. Birçok araştırma, kısa süreli rejim yapmanın daha sonra aşırı yemeye sebep olduğunu, bu dönemde bünyenin daha az enerji harcadığını ortaya koymuştur. Bu sonuçlar da fazla kiloya neden olan etkenler arasında yer alır. Sık sık rejim yapmanın en olumsuz tarafı, her rejim denemesinde kilo kaybetmenin bir öncekinden daha zor olmasıdır. Sık rejim yapanlar bir yandan daha kolay kilo alırken öte yandan daha zor kilo kaybederler.
Sağlıklı zayıflamanın püf noktaları
Fazla kilodan şikayetçi olan bir insanın bu durumdan kurtulmasının ilk koşulu sadece istemek değil kesin olarak kararlı olmaktır. Zayıflamak isteyen kişinin önce hayat biçimini değiştirmeyi kabul etmesi gerekir. Fazla kiloya sebep olan hayat biçiminin arkasında aşırı yeme, yanlış beslenme, hatalı yemek alışkanlığı ve hareketsizlik bulunmaktadır. Bu dört sebep ortadan kaldırılmadıkça yapılan rejimlerin tek bir ortak kaderi olacaktır: ‘Fazla kiloları verirken depresyon, verilen kiloları alırken yine depresyon...’ Depresyonun en temel sebebi kayıptır. Kişi önce yemek yemekten uzak durarak kaybettiği zevkten ötürü depresyona girer. Bir süre sonra ise eziyet çekerek verdiği kiloları geri alırken kaybettiği beden ölçüleri ve kendine saygısı nedeniyle depresyona girer. Kısa sürede hızla verilen kilolar kişiyi belki motive edebilir ama doğru beslenme ve hareketli yaşam olmadan başarısızlık duygusunu yaşamak yine kaçınılmaz olur. Doğru beslenme, yeteri kadar kalori, protein, gerekli ölçüde vitamin ve mineral demektir.
Şişmanlık karmaşık bir konu
BİLİMSEL araştırmalar cinsiyet ve yaş açısından aynı durumda olan, benzer kilo, aktivite düzeyindeki kişilerin birbirlerinden çok farklı biçimde beslendiklerini ve farklı düzeylerde kalori aldıklarını ortaya koymuştur. Kısaca söylemek gerekirse, benzer aktivite düzeyindeki kişiler aynı kiloyu almak için farklı miktarda kaloriye ihtiyaç duymaktadırlar. Şişmanlık çok karmaşık bir konudur. Birçok başarısız diyet girişiminin temelinde şişmanlığa yol açan veya kilo vermeyi zorlaştıran sebeplerin yeterince bilinmemesi yatmaktadır.
Nelere dikkat edilmeli?
DÜNYACA ünlü tıp dergilerinden Lancet’de üç zayıflama yönteminin karşılaştırıldığı bir araştırma yayımlanmıştır. Bu araştırmada, benzer özellikler gösteren şişmanlar üç grupta toplanmışlar. Birinci gruba zayıflama hapı verilmiş; ikinci gruba hap ve yeme alışkanlığını değiştirmeye yönelik davranış düzenleme tekniği uygulanmış; üçüncü gruba ise sadece yeme alışkanlığını değiştirmeye yönelik davranış düzenleme tekniği uygulanmış. Dört aylık bir incelemeden sonra ilk grubun 15 kg; ikinci grubun 30 kg; sadece davranış düzenleme uygulanan grubun ise 10 kg vermiş olduğu görülmüştür. Bir yıl sonra yapılan izleme çalışmasında kilo almayan tek grup, davranış düzenlemesi uygulayanlar olmuştur.
Davranışçı tekniklerin gücü
Şişmanlığın tedavisi konusunda ne yazık ki kolay reçeteler yok. Ancak çok sayıda araştırmadan elde edilen sonuçlar hayat biçimini değiştirmeyi hedefleyen zihinsel ve davranışçı tekniklerin kilo vermeyi kolaylaştırmak konusunda çok başarılı olduklarını ortaya koymaktadır. Benzer şekilde verilen kiloların geri alınmaması ve beden ağırlığının kilo almadan sürdürülmesi konusunda da psikolojik tekniklerin yararlı olduğu saptanmıştır. Davranış düzenleme tekniklerinin iki büyük avantajı vardır. Birincisi; bu teknikleri uygulamaya başladıktan sonra kişinin bundan vazgeçme ihtimali çok düşüktür. Çünkü bu yöntemle, kilo verme gayreti içinde olan kişiler, elde ettikleri olumlu sonuçlar sebebiyle gayretlerini sürdürme konusunda cesaretlenirler. Davranış düzenleme tekniklerinin ikinci avantajı, kişilerin diyet sırasında kendileriyle ilgili olumlu duygusal değişiklikler hissetmeleridir. Bildirilen bu olumlu duygusal değişikliklere yol açan faktörlerin grup desteği veya sosyal destek, aktif bir hayat biçimini benimsemek ve kendi hayatını kontrol etmek konusunda başarılı olma duygusu olduğu sanılmaktadır.
