ASKERİ SUÇLARA SİVİL MAHKEMELERDE YARGILAMA
Anayasa değişikliğiyle askeri mahkemelerin kaldırılması sonucu askerlerin işlediği suçlar nedeniyle sivil mahkemelerde yargılanmasına ilişkin düzenleme yapılacak. Taslakta, "Askeri suçların soruşturması ve kovuşturmasında 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümleri uygulanır." hükmü getirilirken, subay ve astsubayların şüpheli sıfatıyla ifadesinin bizzat cumhuriyet savcısı tarafından alınacağı düzenleniyor.
Taslakta, askeri suçlara ilişkin dava ve işlere bakmak üzere askeri birliklerin konuşlu olduğu yer, coğrafi durumla iş yoğunluğu göz önüne alınmak suretiyle belirlenen il merkezi ve ilçelerde, Milli Savunma Bakanlığı ile Hakimler ve Savcılar Kurulunun görüşü alınarak, Adalet Bakanlığı'nca asliye veya ağır ceza mahkemeleri kurulabileceği de düzenleniyor.
Anayasa değişikliğine uyum paketiyle 25/10/1963 tarihli ve 353 sayılı Askeri Mahkemelerin Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu, 26/10/1963 tarihli ve 357 sayılı Askeri Hakimler Kanunu,27/6/1972 tarihli ve 1600 sayılı Askeri Yargıtay Kanunu, 4/7/1972 tarihli ve 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu yürürlükten kaldırılacak.
HSK’YA YENİ DÜZENLEME
Anayasa değişikliğine uyum paketiyle Hakimler ve Savcılar Kurulu'nda (HSK) da değişiklik yapılacak. Hakimler ve Savcılar Kanunu'nda yer alan 'yüksek' ifadelerinin tamamı, kanun metninden çıkartılacak. Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Kanunu'nun adı da Hakimler ve Savcılar Kurulu Kanunu olarak değiştirilirken, 3 daireden 2 daireye indirilen HSK dairelerinin yetkileri de yeniden düzenlenecek.
HSK üyelerini seçimine ilişkin düzenleme, Anayasa'ya uyumlu hale getirilirken, kurulun 3 üyesi, birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş adli yargı hakim ve savcıları 1 üyesi, birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş idari yargı hakim ve savcıları arasından cumhurbaşkanınca, 3 üyesi Yargıtay üyeleri; 1 üyesi Danıştay üyeleri; 3 üyesi, hakimlik mesleğine alınmasına engel bir hali olmayan, yükseköğretim kurumlarının hukuk dalında görev yapan öğretim üyeleriyle meslekte fiilen 15 yılını doldurmuş avukatlar arasından Türkiye Büyük Millet Meclisi'nce (TBMM) 4 yıl için seçileceği düzenleniyor.
CUMHURBAŞKANI YARDIMCILARI YÜCE DİVAN’DA YARGILANACAK
Anayasa Mahkemesi'nin Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanunda yapılan değişiklikle ise Yüce Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesi'nde yargılanacak kişiler arasında cumhurbaşkanı yardımcıları da dahil ediliyor.
İPTAL DAVASINA YENİ DÜZENLEME
Kanunların iptali için Anayasa Mahkemesi'nde dava açabilecekler 'Cumhurbaşkanlığı hükümet Sistemi'ne göre yeniden düzenlenirken iptal davasını Cumhurbaşkanı'nın yanı sıra "Türkiye Büyük Millet Meclisinde en fazla üyeye sahip iki siyasi parti grubundan her biri" ile "Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının en az beşte biri oranındaki üyeleri"nin açabileceğine ilişkin düzenleme yapılıyor.
(DHA)
