‘FÜREYA HAYRANLIK DUYDUĞUM BİR SANATÇI’Kale Grup Başkanı Zeynep Bodur Okyay, “Füreya, sanatına hayranlık duyduğum bir sanatçı. “Füreya Evleri”nden birine evsahipliği yapmaktan ötürü kendimi ayrıcalıklı ve mutlu hissediyorum” dedi.
- Füreya’yı seçmenizin nedeni nedir?
Hem kurucumuz ve onursal başkanımız merhum İbrahim Bodur’un, hem de Kale Grubu’nun yolu Füreya ile seramik üzerinden defalarca kesişmiş. Türkiye’nin ilk çağdaş seramik sanatçılarından Füreya’yı ‘anmak kadar anlamak’ ve ‘anlatmak’ serginin çıkış noktası oldu. Gelenek ile yeniliğin kesiştiği yerde duran bu değerli sanatçımızı tüm yönleriyle yeni nesillerle buluşturmak, bu topraklardan çıkacak nice Füreya’lara ilham vermek, seramiği ve tasarımı kitlelerle buluşturmak en büyük amacımız.
‘İLGİ ÇOK BÜYÜK OLDU'
- İzleyenlerde nasıl bir etki bıraksın istiyorsunuz sergi, ne kalsın akıllarında?
Sergiyi gezerken; Füreya’nın seramikle haşır neşir olduğu dönemlerin, sırın yurtdışından getirildiği, kilin bin bir güçlükle alındığı bir dönem olduğunu göz önünde bulundurmak gerekiyor. Diğer bir deyişle, malzemeye ulaşımın neredeyse imkansız olduğu bir dönem. Seramik fırınının duyulmadığı, ekmek fırını olarak ülkeye sokulduğu bir dönemden bahsediyoruz! Böyle bakıldığında, yapılanın önemi ve anlamı da kat be kat artıyor. Füreya, seramik ile nefes alan, yeniden doğan ve hayata tutunan ilham verici bir rol model. Füreya’nın geniş kesimlerle buluşacağına dair inancım tamdı. 18 Kasım’da sergi kapılarını açtı. İlk gün sergiyi 700 kişi gezdi. 7’den 70’e diyorduk. 7’den 97’ye ilgi büyüktü. Bu sergi, yalnızca bir seramik sergisi değil; bir kendini gerçekleştirme hikâyesi. Füreya 40 yaşında kendini seramikle baştan yaratan, sanatın iyileştirici ve dönüştürücü gücünü kendinde cisimleştiren bir figür. Tam da bu sebeple, sergiyi gezenler de kendi yaşam yolculukları hakkında düşünsünler; gitmek istedikleri yol ile ilgili cesaret ve ilham alsınlar isteriz. Kendilerini gerçekleştirmek üzere “ben de yapabilirim” hissiyle ayrılsınlar. Kendi özgünlüklerinin ve özgürlüklerinin farkına varsınlar…
‘ÖZGÜN İSİMLERDEN BİRİ'
- Kişiliğinin hangi özellikleri etkiliyor sizi Füreya’da?
Yaratıcılığın ve aykırılığın norm olduğu Şakir Paşa Ailesi’nin ayrıcalıklı ortamında dünyaya gelen Füreya, memleketine faydalı olmak, bildiklerini Anadolu’daki çocuklara aktarmak, hayatın içine karışıp ülkesine faydalı olmak için her türlü fedakarlığı göze almış. Kale Grubu’nun insan odaklı kurucu felsefesi ile çok örtüşen ve eserlerinin birer ‘yüksek sanat’ olarak görülmesine karşı çıkan Füreya’nın üretim anlayışını özetleyen şu cümleyi çok önemsiyoruz: “İstiyorum ki yaptığım çini tabakta en fakir yemek yesin. Benim çinilerim herkesin olsun.” Her türlü yokluk ve hastalığa inat, aklı, ruhu ve elleriyle çamura hayat veren bir insan. Hiç pes etmeyen, vazgeçmeyen, daha iyisini yapmak için sürekli yeni yollar arayan ve cesaretle sil baştan diyebilen bir sanatçı.
- Peki sanatının nesini seviyorsunuz?
Füreya, sadece seramikçi değil. Çiniye kattığı çağdaş yorumla geleneksel duvar süslemeciliğini ileri taşıyan, duvar panosunda mimari öge olarak kullanarak mimari rönesansa katkı sağlayan, seramiğin yaşamın tam ortasında yer alması için çabalayıp seramiğin sınırlarını zorlayan bir zanaatkar. Sadece Türkiye’nin ilk çağdaş sanatçılarından değil, aynı zamanda en özgün isimlerinden biri.
İnsana yatırım her zaman önceliğimiz
- Son olarak, Kale Grubu kimliğinizle seramikte son trendleri elbette takip ediyorsunuz. Nedir şu aralar konunuz, hem teknolojide hem tasarımda neyi hedefliyorsunuz?
Tasarım, teknoloji ve insan içinde bulunduğumuz sektörün sac ayakları. Tasarım ve teknolojiyi bir araya getirirken, kurucu felsefemiz doğrultusunda insana yatırımı öncelik alıyoruz. Tasarım odaklı düşünceyi temel alan, DNA’sında değişimi barındıran, yeni teknolojileri izleyen ve yatırım yapma vizyonunu benimseyen ve bu yolda adımlar atma kararlılığında olan bir grubuz.
İlk Türk profesyonel kadın seramik sanatçısıydı
1950’li yıllardan itibaren yaptığı tüm çalışmalar bir araya getirildi
Sergide yalnızca Füreya’nın ürettiği seramik nesneler, tabaklar, porselenler ve duvar panoları değil; aynı zamanda fotoğrafları, kişisel eşyaları ile aile bireylerine dair bilgi ve belgeler de sunuluyor.
Toplamda 200’e yakın eser, belge ve fotoğrafın yanı sıra Füreya’nın iç dünyası ve kendini gerçekleştirme hikayesi de anlatılıyor. Füreya’nın 1950’li yıllardan itibaren yaptığı tüm çalışmalar bir araya getiriliyor.
Bunlar arasında; mürekkeple yaptığı desenlerden litografilerine, seramik tabaklarından dış mekan panolarına, evler serisinden en son çalışması olan Yürüyen İnsanlar’a kadar birçok eser bulunuyor.
