Sırası geldikçe tekrar ediyorum. Herhangi bir şeyin para daha doğrusu gerçek anlamda “para birimi” olması için, genel kabul gören düzeyde dört işlevi yerine getirebilmesi gerekir. Bunlar sırasıyla; 1. Alışveriş vasıtası, 2. Ölçü birimi, 3. Tasarruf aleti, 4. Ertelenmiş yani vadeli ödeme akçesi olmaktır. Bu kıstaslara göre değerlendirilirse “Bitcoin” para değildir. Şimdiye kadar hiçbir menkul veya gayrimenkulün fiyatı “Bitcoin” ile ifade edilmemiştir. Hiçbir yatırım projesinin fizibilite hesabı “Bitcoin” cinsinden yapılmamıştır. Akçeli maddelerinde “Bitcoin” geçen hiçbir kredi sözleşmesi imzalanmamıştır. Hiç kimse “Bitcoin” ile borçlanmamış, borç senedi imzalamamış veya poliçe çekmemiştir. Dolayısıyla,bir yılda değeri dokuz kat artan “Bitcoin” bir para (birimi) değildir. Olamaz da.

DEVLETSİZ PARA OLUR MU?

Bitcoin’in para olmadığını söyleyenlerin bir kısmı, bu nesnenin arkasında bir devlet ve onun merkez bankasının bulunmadığını gerekçe olarak gösteriyor. Bence bu gerekçe sanıldığı kadar kuvvetli değil. Bir gün “devletsiz para” kavramı geçerlilik kazanabilir. Esas önemlisi devletlerin, şifreli parayla (Bitcoin veya emsali) muhasebe tutulmasına, vergi beyannamesi tanzim edilmesine, vergilerin ve yasal cezaların ödenmesine izin vermemesidir. Böyle bir izin de ufukta gözükmüyor.

BITCOIN BİR SANAL YATIRIM ARACIDIR

“Bitcoin” veya benzeri şifreli paralar “para” değildir; saadet zinciri benzeri sanal yatırım araçlarıdır. Bitcoin’i icat edenler gerçekten inovatördür. Bitcoin’i tasarlarken, çok büyük servet sahiplerinin paralarını (klasik bir tabloya 400 milyon dolar ödemek gibi) “değeri nedretinden ve yeniden üretilemeyecek olmasından doğan” nesnelere yatırdıklarını görmüşlerdir. Buradan kalkarak, matematiksel olarak nedretli bir sanal varlık yaratmışlar ve bunun sırf bu sebeple değerli olacağına iddiaya girmişler, iddiayı ve parayı kazanmışlardır. Dendiğine göre Bitcoin’i oluşturan şifrenin, kombinasyon ve permütasyonları toplam 21 milyon adettir. Üretim (mining) henüz bu sayıya ulaşmamıştır ama ulaşacaktır. “Değeri yaratan nedrettir” kuramı burada işlemektedir. Merkez bankaları dolar veya Euro’dan sonsuz sayıda basabilmekte ama “Bitcoin” arzı sınıra yaklaşmaktadır. Bu da değerini/fiyatını yükseltmektedir.

DİYANET VE BITCOIN

Diyanet İşleri Başkanlığı, üstüne ne vazifeyse “Bitcoin ve Ethereum caiz değildir” diye fetva yayınlamış. Hâlbuki ben Diyanet’ten “yasak yere araç park etmek, kaza şeridinden gitmek, sınav sorularını çalmak, rüşvet almak-vermek, kaçak inşaat yapmak caiz değildir” fetvası bekliyordum.

Son söz: Bitcoin kazancı transferdir, milli geliri artırmaz.