Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı’nın beyanına göre; çok uluslu şirketlerin vergi planlamaları dolayısıyla, Avrupa Birliği ülkeleri her yıl 50 ila 70 milyar Euro civarında vergi gelirinden mahrum kalmakta.
TEKLİF KABUL EDİLDİ
Çok uluslu şirketlerin Avrupa Birliği ülkelerinde neden olduğu vergi kaybını engellemek için, Avrupa Parlamentosu’na bir teklif sunuldu. Bu teklifte, çok uluslu şirketlerin bazı hassas bilgiler haricinde, ülke bazında vergi beyanlarının kamuya açık şekilde raporlanması öneriliyor. Buna göre, yıllık hasılatı 750 milyon Euro’yu aşan çok uluslu şirketlerin yıllık kurumlar vergisi beyanlarının faaliyette bulunulan ülkeler itibariyle belirlenen standart bir şablona göre kamuya duyurmaları öngörülüyor. Ayrıca bu bilgilerin şirketlerin web sitelerinde de yer alması şartı getiriliyor. Avrupa Komisyonu’nda yayınlanacak bu bilgilere ilişkin bir sicil oluşturulması da karara bağlanıyor.
Kamuya açıklanacak raporlarda; şirket iştiraklerinin listesi, faaliyet konularına ilişkin özet açıklama, tam zamanlı çalışan sayıları, net gelirleri, ödenmiş sermayeleri, vergi öncesi kâr zarar durumları, ilgili ülkede ödedikleri vergiler, geçmiş yıl kârları ile ilgili şirketin veya iştiraklerinin tercihli vergi rejimlerinden yararlanıp yararlanmadığı bilgilerine de yer verilecektir.
Çok uluslu şirketlere ticari olarak hassasiyet içeren bazı bilgileri açıklama konusunda muafiyet tanınabilecek ve muafiyet ile ilgili talepler yıllık olarak ülke bazında gözden geçirilip, onaylanacak. Komisyon, ayrıcalık tanıdığı bu şirketlerin listesini ve muafiyet tanıma gerekçesini de açıklamak zorunda.…
KOMİTELERE GÖNDERİLECEK
Avrupa Parlamentosu’nda yukarıda özetini sunduğumuz teklif; 534 kabul, 98 ret ve 62 çekimser oy ile onaylandı.
Teklifin onayından sonra; teklif sorumlu komitelere ve Avrupa Konseyi’ne gönderilecek ve üye ülkelerin de onaylaması ile teklif kanunlaşacak. Süreç bununla da bitmiyor. Takip eden bir yıl içinde de üye ülkelerin iç hukuklarında kanunlaşması gerekecek.
Görüldüğü üzere; Avrupa Parlamentosu, çok uluslu şirketlerin nereye ne kadar vergi ödediğinin bir tablosunu halka sunarak, vergi şeffaflığını artırmak istiyor. Ve böylece vergi bilgilerinin halkın erişimine açılması hedefleniyor.
Bu teklifin her ülkenin iç hukukunda onaylanması süreci de dikkate alındığında; 2019 yılından önce hayata geçmesi zor görülmekle beraber, bu konuda adım atılmış olması, oldukça önemli bir kilometre taşıdır.
Google, Fransa’da mahkemeyi kazandı
Çok uluslu şirketlerin faaliyette bulundukları ülkelerde vergi ödemeyerek, düşük vergi oranı uygulayan ülkelere kârlarını aktarması hususu, bütün dünyanın ana konularından birisi haline gelmiştir. Türkiye’de de Türk Mali İdaresi, Google şirketine vergi inceleme raporu düzenleyerek, vergi tarhiyatı önermişti.
Fransa Vergi İdaresi, geçtiğimiz aylarda Google’a 1.3 milyar dolar vergi cezası kesmişti. Fransız Vergi İdaresi Google’ın Fransa’da vermiş olduğu bir kısım dijital hizmetleri İrlanda’da mukim iştiraki üzerinden faturalandırması dolayısıyla, Fransa’da vergi kaybına neden olduğu iddiasını ileri sürdü. İddiasına dayanak olarak da; Google’ın Fransa’da 700 kişi çalıştıran bir iştiraki varken, Fransa’daki müşterilerine AdWords gibi bir kısım dijital servisleri İrlanda’da mukim iştiraki üzerinden vermesinin, ticari icaplara uygun olmadığı gerekçesine dayandı.
KARARIN GEREKÇESİ
Fransız İlk Derece Mahkemesi; önüne gelen davada, Google lehine karar verdi. Kararın gerekçesinde; İrlanda mukimi bu şirketin Fransa’da iş yeri olmamasından dolayı, burada verdiği dijital hizmetlerden elde ettiği kazançlara yönelik Fransa’nın kurumlar vergisi ve stopaj yönünden vergileme hakkının olmadığı ve Google’ın Fransa’da bu hizmetleri verecek insan kaynağı ve teknik imkanının olmadığı gerekçesini de haklı buldu. Fransız Vergi İdaresi, mahkeme kararını temyiz edeceklerini açıkladı.
TÜRKİYE’YE IŞIK TUTACAK
Türkiye’de Maliye Bakanlığı da; çok uluslu şirketlerin Türkiye’de vergilendirilmesi ile ilgili olarak çalışmalar yapmaktadır. Yukarıdaki Fransız Vergi Mahkemesi’nin verdiği karar, bizim mali idaremize de ışık tutmalıdır.
Vergi Usul Kanunu’nda yapılacak olan ‘iş yeri’ tanımı, çok önemli hale gelmiştir. Bu konuda halen bir hareket yoktur. Maliye Bakanlığı’nın; Avrupa Parlamentosu’nun, Fransa ve İngiltere gibi ülkelerin çok uluslu şirketlerin vergilendirilmesi ile ilgili yaptıkları çalışmaları yakından izlemelerini öneririm. Yoksa yel değirmenlerine karşı tek başına savaşan Don Kişot durumuna düşeriz.
