Söz konusu Sayıştay denetim raporunda; TRT’nin 2015 yılında 843 milyon TL’si elektrik enerjisi hasılat payı, 669 milyon TL’si bandrol gelirleri olmak üzere toplam 1 milyar 766 milyon TL gelir elde ettiği, bu dönemde 1 milyar 116 milyon TL dışarıdan sağlanan fayda hizmetlere bedel ödediği ve yılı 147 milyon TL zararla kapattığı tespiti yer almaktadır.
TRT, bahsi geçen Sayıştay Raporu ile ilgili yapılan haberler üzerine, aşağıdaki açıklamayı yapmak zorunda kalmıştır.
“Belirtilen rakam ‘zarar’ değildir. 2015 yılında yapılanma çalışmalarında sona gelinen İngilizce Haber Kanalı TRT World’ün hayata geçirilmesi ve zorunlu altyapı yatırımlarının tamamlanması için kullanılan paradır. Bu yatırımlar için hazineden herhangi bir ek destek alınmamış, var olan kaynaklarla bütçe dengesi sağlanmıştır. Nitekim 2016 yılı TRT bütçesi 252 milyon TL fazla vermiştir” şeklindedir. Bu açıklama Sayıştay Raporu’nun doğruluğunu ikrar eden bir açıklama olup; 2016 yılı bütçe sonuçları ayrıntılı açıklanmadan, fazla verdik şeklinde de geçiştirilmiştir.
Bu tartışmalar yapılmaya devam edilirken; geçen hafta Resmi Gazete’de yayımlanan Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile TRT’nin yüzde 35-40 gelirini oluşturan bandrol ücretleri ile ilgili düzenlemeler yapılarak, TRT’nin bugüne kadarki yanlışlarına devam etmesini sağlayacak, daha çok gelirin yolu açıldı.
TRT bandrol ücreti uygulamasında yapılan değişiklikler nelerdir?
Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’nun 27’nci maddesiyle; Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu’nda yapılan değişikliklerle TRT bandrol ücretleri uygulamasında değişiklik yapılmıştır.
Buna göre;
1. Görsel ve/veya işitsel yayınları alabilen her türlü cihazlardan bandrol ücreti alınabilecektir.
2. 3093 sayılı Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu’nun 4’üncü maddesinde belirtilen diğer cihazlar içerisinde yer almakta olan; cep telefonları, bilgisayarlar ve tablet bilgisayarlar, taşıtlar, uydu alıcıları ve set üstü medya kutuları Kanun’da ismen sayılarak, bu hususta alınmış Bakanlar Kurulu Kararı’na istinaden yapılan uygulamayı açıklığa kavuşturmak üzere; bandrol oranları ile birlikte kanun metnine alınmıştır. Düzenlemeye göre bandrol oranları;
- Cep telefonları için yüzde 6,
- Bilgisayarlar ve tablet bilgisayarlar için yüzde 2,
- Taşıtlarda yer alan bandrole tabi cihazların ayrı ayrı tevsik edilememesi halinde; imalatta taşıtın satış faturasındaki (özel tüketim vergisi hariç) Katma Değer Vergisi matrahı, ithalatta ise gümrük giriş beyannamesindeki (özel tüketim vergisi hariç) Katma Değer Vergisi matrahı üzerinden;
a. Kara taşıtları için yüzde 0.4
b. Diğer taşıtlar için yüzde 0.01
- Video görüntü veya ekranına bağlantı yapılmak üzere tasarlanmış olan televizyon alıcıları (uydu alıcıları, set üstü medya kutuları dahil) için yüzde10,
- Yukarıda sayılan cihazların dışında kalan ve görsel ve/veya işitsel yayınları alabilen her türlü cihazlar için yüzde 10 olacaktır.
Cihaz kavramı genişletilmiş…
Cihaz kavramının tanımı yapılarak; bandrol ücretinin, cihazların içerisinde yer alan radyo-televizyon alıcısı kısmına isabet eden bedel üzerinden değil, cihazın tamamının bedeli üzerinden hesaplanacağı hususu açıklığa kavuşturulmuştur.
Ayrıca, taşıtların üzerinde yer alan cihazların bedellerinin ayrı ayrı tevsik edilememesi halinde; taşıta ilişkin bandrol ücretinin hesaplanabilmesi için, taşıtın özel tüketim vergisi hariç katma değer vergisi matrahına esas bedeli üzerinden bandrol ücreti hesaplanacağı hususu açıklığa kavuşturulmuştur.
Öte yandan, sanayi siciline kayıtlı işletmelerin maliyet yüklerinin azaltılması amacıyla, üretime yönelik elektrik kullanımlarından kesilen Türkiye Radyo Televizyon Kurumu payı kaldırılmıştır.
İDARİ PARA CEZASI BANDROL ÜCRETİNİN 2 KATI OLARAK UYGULANACAK
Bu Kanun’un 28’inci maddesiyle; Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu’nun 6’ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “cihazın satış bedeli kadar” ibaresi “hesaplanan bandrol ücretinin iki katı tutarında” şeklinde değiştirilerek ve aynı fıkranın ikinci cümlesi yürürlükten kaldırılarak; bandrolsüz cihaz satışı yapanlara kesilen cihaz bedeli tutarındaki idari para cezasının, bandrol ücretinin iki katı olarak düzenlenmesi ve bu cihazları satın alanlara kesilen idari para cezalarının kaldırılması sağlanmıştır.
TRT kapatılmalıdır…
Kendisine Anayasa ve yasa ile verilmiş görevleri tarafsız bir şekilde yerine getirmeyen, 7 bin 500’ü aşan çalışanı, 2 milyarı aşan gelirine rağmen, dışarıdan gelirinin yarısının fazlası kadar hizmet alan, kimsenin izlemediği dizilere milyonlar akıtan, reklam ve sponsorluk gelirleri yerlerde sürünen bu kurumun; Sayıştay Raporu’nda da belirtildiği üzere; kısa vadede yeterli ve hızlı tasarrufa gitmesi gerekmektedir.Bu yapı içinde, bu tasarrufları yapmak ya da TRT’yi alıcısı olmadığı için satamayacağımız düşünülürse; 7 bin 500 personeli işten çıkartıp, kurumun cihaz, verici ve frekans haklarını parça parça satarak bu kurumdan kurtulmalıyız. Hükümet bu operasyon ile büyük bir tasarrufa gitmiş olacak, ayrıca TRT’yi finanse eden elektrik kullanıcıları ve bandrol ücreti ödeyen tüketicilerin paraları ceplerinde kalacaktır.
