Birkaç bilimsel çalışma omega 3’ün doğal kaynaklarının, özellikle de balık yağının, ruh halini düzeltmeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. Peki balık yağı depresyona karşı yeni bir çare olarak antidepresanın saflarına katılabilir mi? İşte bu konudaki en yeni bilgiler...
Sağlığa faydaları
Hepimizin beyninde yağ dokusu vardır. Bu yağlardan bazıları hücre zarının temel yapı taşlarıdır ve beynin işlevinde önemli rol oynarlar. Örneğin, omega 3 yağ asitleri, hücre zarlarını oluşturmaya ve diğer kimyasal habercilerin akışını düzenlemeye yarar. Araştırmalar, omega 3 yağ asitleri ya da esansiyel yağ asitlerinin kan yağlarının düşürülmesine yardımcı olabileceğini, kalp atışını düzenlediğini ve kalp rahatsızlığı bulunan insanlarda ölüm riskini azalttığını gösteriyor. Harvard Tıp Fakültesi’nden Nörobilimci Andrew L. Stoll’a göre omega 3 grubu, depresyon tedavisine de yardımcı olabiliyor.
Beyindeki yağlar araştırıldı
Uzun yıllar, beyinde en fazla bulunan madde hakkında çok az bilim insanı araştırma yapıyordu. Depresyonu anlamayı umut eden araştırmacılar, genellikle nöronlar ve hormonlar hakkında konuştular fakat beyindeki yağlardan bahsetmediler. Ancak Harvard’daki McLean Hastanesi’nde görev yapan Psikiyatrist Stoll, manik depresyon olarak da bilinen bipolar bozukluk için yeni bir tedavi aramaya başladığında, beyindeki yağlar en fazla ilgilenilen konu haline geldi. Stoll, teknik olarak ilaç tedavisinde uzmanlaşmış bir psikiyatristti ve bipolar bozukluk için lityumun kullanıldığı en yaygın ilaç tedavisinin sayısız yaşamı kurtarmış olduğunu biliyordu. Ancak bipolar bozukluğu olan bazı insanların lityumun sinir bozucu yan etkilerini tolere edemediğini de biliyordu. Bu rahatsızlıkları yaşayanlar kendilerini manik dönem riskine sokan bu ilaçları almayı bıraktılar.
Hastalarda ‘düşük seviyede’ bulundu
Alman araştırmacılarla birlikte çalışan Stoll, lityum ve antikonvülzanlara eşleşen bir şey buldu; balık yağı. Tıpkı mevcut olan tedaviler gibi, balık yağı da sinir hücrelerinin duvarlarını stabilize etmek için iyi sonuçlar veriyordu. Stoll, “Başlangıçta tepkimiz şaşkınlık ve güvensizlikti” diye yazmıştı omega 3 ve depresyon bağlantısıyla ilgili. O dönem bir avuç bilim adamı, balık yağının veya diğer herhangi bir omega 3 yağ asidi kaynağının ruhsal durumu dengelemek için işe yarayabileceğinden şüpheliydi. Stoll, çok geçmeden insanların hayatta kalması için gereken temel besin öğelerinden biri olan omega 3’ler hakkında çok şey öğrendi. Bu gerekli besin maddeleri, 20 amino asidin sekizinde tüm mineralleri ve omega 3 grubu da dahil olmak üzere çoklu doymamış yağ asitlerini içeriyordu. 1999 yılının mart ayında yayınlanan bir bilimsel araştırma, majör depresyon geçiren kişilerde düşük oranlarda omega 3 bulunduğunu ortaya koydu.
İşte araştırma sonuçları
Araştırmacılar, 2009 yılında omega 3 tüketiminin yüksek olduğu kadınlarda depresif belirtilerin daha düşük olduğunu gösterdi. Farklı araştırmalarda aynı madalyonun başka bir yanı daha ortaya çıktı; düşük kan serum seviyelerinin ve omega 3’ün majör depresyonla ilişkisi olduğu kanıtlanmıştı. Bir diğer analiz, omega 3’ün depresif bozuklukları tedavi edebileceğini ancak mani tedavisi yapamayacağını iddia ederken, farklı bir araştırma omega 3’ün çocuklarda maniyi ve depresyonu önemli ölçüde azalttığını ortaya koydu. Küçük bir ön çalışmada ise bipolar bozukluk için tamamlayıcı bir tedavi olarak deneğe balık yağı verildi ve umut verici sonuçlar alındı. Stoll ve arkadaşları, genel psikiyatri arşivine bildirdikleri üzere, ilaç tedavisine yanıt vermeyen bazı hastalarda bile balık yağının ikili bozukluk belirtilerini önemli ölçüde azalttığını ortaya koydu.
Kilo aldırır mı?
Omega 3’ün vücuda birçok faydası var fakat iştah açtığı ve kilo aldırdığına dair pek çok soru akla geliyor. Omega 3 yağ asitleri vücuttaki şekeri yağa dönüştüren yağ asit sentez enzimini inhibe ederek yağ depolanmasını ve kilo alım riskini azaltır. Bir kapsül omega 3 balık yağı, 10-12 kaloridir ve kilo aldırmaz.
