Geçtiğimiz hafta Berlin’de düzenlenen dokuzuncu Beslenme Kongresi’nde bazı başlıklara yeniden dikkat çekildi. Bu başlıklardan biri de Fransa’daki Visual Enstitüsü’nden etkinliğe katılan Serge Picaud’nun taurinle ilgili açıklamasıydı. Konuyu ağır bilimsel söylemlerden arındırıp sizler için derledim…
Taurin nedir?
İNSAN vücudu diğer tüm canlılar gibi hücrelerden oluşur. İnsan vücudunu oluşturan hücrelerin temel taşı proteindir. Proteinin kelime anlamı ‘en önemli’dir. Adından da anlaşılacağı gibi insan için en önemli şey proteindir. Hücre stoplazmasında çözünmüş halde bulunan proteinler; büyümemizi, gelişmemizi, yaralarımızın iyileşmesini, vücudumuzda kasların oluşmasını, bazı gıdaların sindirimini, hastalıklara karşı korunmamızı, zekamızın gelişmesini ve bizim için hayati önem taşıyan vücudumuzdaki azot dengesini sağlar. Vücudumuz için bu kadar önemli olan proteinin yapı taşı amino asitlerdir. Vücudumuza giren proteinler parçalanarak amino asitlere dönüşür. İşte taurin, bu önemli amino asitlerden biridir.
Hangi gıdalarda bulunur?
Taurin, yediğimiz kırmızı et ve balıklarda doğal olarak bulunur. Anne sütünde de bir miktar vardır.
Ne gibi faydaları var?
Bazı bilimsel çalışmalar, taurinin fiziksel ve zihinsel performansı arttırdığını ortaya koymaktadır. Ancak enerji içecekleri ya da besin takviyesi olarak ekstra taurin tüketmenin uyku bozukluğuna, sinirlilik haline ve çarpıntıya neden olabileceği unutulmadan mutlaka miktar konusunda bir uzmana danışılmalıdır. Taurinin temel aminoasitlerden farkı, ‘şartlı bir aminoasit’ olmasıdır. Temel aminoasitler vücut tarafından üretilemez ve gıdalar yoluyla alınmaları gerekir. Ancak vücudumuz taurin üretebilir. Bazı nedenlerden dolayı bünye taurin üretmediğinde ise takviye olarak kullanılması gerekebilir. Örneğin anne sütü almayan çocuklarda vücut henüz taurin üretmediği için bebek mamaları genellikle bir miktar taurin içerir. Taurin, besin desteği ve ilaç olarak yüksek kolesterol ve kistik fibrozis tedavisinde kullanılabilir.
Eksikliği nelere yol açar?
Vücudun yeterli miktarda taurin üretemediği ve beslenme yoluyla eksik taurin tamamlanmadığında aşağıdaki sağlık sorunlarının görülme riski artabilir.
Kalp: Taurin eksikliği yaşayan kişilerde kalp hastalıkları görülebilir. Taurinin kalp sağlığı üzerinde ne gibi bir etkiye sahip olduğu henüz net olarak bilinmemekle birlikte birçok kalp hastalığının tedavisinde taurin takviyesi kullanılmaktadır.
Göz: Düşük taurin seviyesi çeşitli göz sorunlarına yol açabilir. Laboratuvar ortamında yapılan araştırmalarda, uzun süreli taurin eksikliğinin retina dejenerasyonu ve görüş kaybına neden olduğu tespit edilmiştir.
Azalan dayanıklılık: Fiziksel dayanıklılığı nasıl etkilediğiyle ilgili yapılan araştırmalarda taurin takviyesinin özellikle profesyonel atletlerde fiziksel dayanıklılığı önemli oranda arttırdığı tespit edilmiş.
Zararları nelerdir?
Günde 3000 mg taurin genel olarak ‘güvenli’ olarak kabul edilir. Fazla taurin böbrekler tarafından süzülüp vücuttan atıldığı için aşırı enerji içeceği tüketmenin ilk zararı böbrekler üzerindedir. Uzun süre günde 3-4 adet enerji içeceği tüketmek bir süre sonra böbreklerde tahribata ve böbrek sorunlarına neden olur. Özellikle hamilelik ve emzirme dönemlerinde enerji içeceği tüketilmemelidir. Bu gibi hassas dönemlerde enerji içeceği tüketmek fetüsün gelişimine zarar verebilir. Çocuklar da doktor tavsiyesi haricinde taurin desteği almamalı ve enerji içeceği tüketmemelidir.
