İşte CHP'de ortaya çıkan taslak tüzük ve bunun etrafında yaşanan tartışmalar:
"TÜZÜĞÜN İLK MADDELERİ İLE NİYE OYNUYORSUNUZ?"
CHP tüzüğü, sadece teknik maddeleriyle değil, CHP'nin ilkelerini ve duruşunu özetleyen maddeleriyle de değişiyor.
Bir grup vekil, tüzüğün "kuruluş ve ilkeler" bölümünde yapılacak değişiklikleri eleştiriyorlar. CHP tüzüğünün kuruluş ve ilkelerini içeren ilk maddelerin, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın ilk maddeleri gibi "kritik" olduğuna dikkat çeken bu grup, "tüzüğün bu ilk maddelerini değiştirmeye neden gerek görüldü. CHP, kurucusu olan Kuvayı Milliye'den bahseden maddelerde yapılacak değişiklikle mi daha etkin olacak? Teknik maddeler değişsin, ama ilkeler maddelerine dokunulmasın. Aksi halde, CHP'nin ekseni kayar" yorumlarında bulunuyorlar. Taslak tüzükte yer alan "Kuvayı Milliye ruhuyla" ifadesini eleştiren bu grup, CHP'nin bizzat "Kuvvayı Milliye'nin devamı olduğunu" vurguluyarak, "bu ifadeyi ancak yeni kurulan partiler tüzüklerine koyarlar. CHP'nin kendisi Kuvayı Milliyedir" eleştirisini getiriyorlar.
2. FIKRADA BULUNAN "ATATÜRK KURUCUDUR" İFADESİ ÇIKARILMIŞ!
Taslak tüzük metnine yönelik bir başka eleştiri ise, mevcut CHP tüzüğünde yer alan 1. madde 2. fıkradaki Atatürk'e ilişkin bölümün çıkarılmış olması. Mevcut tüzükte yer alan, "CHP'nin kurucusu, önderi ve ilk Genel Başkanı Mustafa Kemal Atatürk'tür" ibaresi taslaktan çıkarılmış.
TÜZÜKTEKİ “AMİR HÜKÜM” DEĞİŞTİRİLDİ
Parti tüzükleri birer hukuk metnidir. Hukuk metinlerinde, kesin ifadeler içeren cümleler ise “amir hüküm”olarak geçer. Türk Dil Kurumu, “amir hüküm” ifadesini aynen şöyle açıklıyor;
“Yürürlükte ve uygulanması zorunlu olan hüküm.” Hukukçular ise “amir hüküm” ifadesini “ Üzerinde müzakere ve yorum yapılamayacak, Yoruma açık olmayan, lafzı ve ruhuyla tam da neyse o olan hükümler”olarak açıklıyorlar.
CHP’nin mevcut taslağında Atatürk’ün partinin kurucusu ve önderi olduğu, hiçbir yoruma yer bırakmayacak şekilde, “Cumhuriyet Halk Partisi’nin kurucusu, önderi ve İlk Genel Başkanı Mustafa Kemal Atatürk’tür” şeklinde geçiyor.
Oysa CHP’nin kurultayda görüşülecek taslak tüzüğünde, bu “amir hüküm”, başka unsurlarla birleştirilerek “genel” hale getiriliyor.
Taslak tüzükte, Mustafa Kemal Atatürk’ün CHP kurucu olduğu ifadesi, başka unsurlar da katılarak, “amir hüküm” olmaktan çıkarılıp, bir “tespit” haline getiriliyor.
Taslak tüzüğün ilk maddesinde aynen şöyle deniyor;
“Cumhuriyet Halk Partisi; Kurucu, ilk genel Başkanı ve değişmez önderi Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğinde, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyetinin devamı olarak, Kuvayı Milliye ruhuyla vatanın ve milletin tam bağımsızlığı için kurtuluş mücadelesi veren kadroların 9 Eylül 1923 tarihinde kabul ettiği “Parti Tüzüğü”ile kurulmuştur.
"TEK VEKİL ÇIKARAN İLLERDE" ÖN SEÇİM KALKIYOR
Taslak tüzükte yer alan yeni bir unsur, CHP'nin tek vekil çıkardığı illerde önseçimin kaldırılması. Şu anda CHP'nin 24 ilden tek vekili bulunuyor.Taslağa konulan bu madde ile, Genel Merkez'in vekil adaylarını merkez yoklama ile seçmek konusunda elini iyice güçlendirdiği eleştirisi yapılıyor. İstanbul, İzmir ve Ankara dışındaki neredeyse tüm vekillerin Genel Merkez tarafından atanmasının yolu açılıyor.
İKİ ÇEŞİT ÜYELİK GELİYOR
Yeni taslak tüzükte CHP üyeliği "üye" ve "destekçi üye" olarak ikiye ayrılıyor. Aidatını ödemeyen, parti faaliyetlerine katılmayan ancak daha önce üye olmuş kişiler "destekçi üye" sınıfına dahil ediliyor, oy kullanma hakları ancak üyelik gerekliliklerini yerine getirildiğinde kendilerine tanınıyor.
AD SİLME GELİYOR
Yeni taslağa göre, bir üyenin başka bir partiden sandık görevi aldığı tespit edildiğinde, MYK tarafından üyeliği doğrudan silinebiliyor.
GENEL SEKRETER İYİCE SİLİKLEŞİYOR
Taslak tüzükle, CHP'de bir dönem "ikinci adam" konumundaki Genel Sekreterlik koltuğu iyice etkisizleştiriliyor. Tüzükte, Genel Başkan'ın yokluğunda kendisine vekalet etmek üzere "genel başkan yardımcılarından birini görevlendireceği" yer alıyor, böylece Genel Sekreterlik "vekalet" için bile yolu kapatılıyor.
MYK'YI GENEL BAŞKAN İLE PARTİ MECLİSİ BİRLİKTE BELİRLİYOR
Yeni taslak tüzükte en çok dikkat çeken maddelerden biri ise, halen sadece Genel Başkan tarafından oluşturulan MYK konusunda, Parti Meclisi'ne de söz hakkı verilmesi. Mevcut tüzük uyarınca kaç genel başkan yardımcısı olacağını ve kimlerin bu görevlere atanacağını tek başına Genel Başkan belirliyor.
Taslak tüzüğe göre ise, Genel Başkan'ın sadece örgüt, idari işler, hukuk işleri, yerel yönetimler ve genel sekreteri belirleyebileceği kayda geçiriliyor. Kalan genel başkan yardımcılıklarının ise Parti Meclisi üyeleri tarafından seçileceği ifade ediliyor.
CUMHURBAŞKANI ADAYI SEÇMEN YOKLAMASIYLA BELİRLENİYOR
Yeni taslak tüzükte öne çıkan unsurlardan biri de, yeni tüzüğün Cumhurbaşkanı'nın halk tarafından seçilmesi sistemine adapte edilmesi. Taslak tüzüğe göre, cumhurbaşkanı adayı seçmen yoklaması, ön seçim, aday yoklaması, merkez yoklaması yöntemlerinden biriyle belirlenecek.
GENÇLİK KOTASI VE YAŞI DEĞİŞİYOR
CHP yönetiminde mevcut tüzüğe göre yüzde 33 kadın kotası yüzde 10 da genç kotası uygulanıyordu. Taslak tüzükte kadın kotası olduğu gibi korunurken, genç kotası yüzde 20'ye çıkarılıyor, "genç" statüsüne girenlerin yaşı için üst sınır ise 35 olarak belirleniyor.
TUNCAY ÖZKAN'DAN SON DAKİKA AÇIKLAMASI
CHP Genel Başkan Yardımcısı, İzmir Milletvekili Tuncay Özkan, Sözcü'nün yaptığı tüzük haberi ile ilgili bir açıklama yaparak, "bu gerçek değil" diyerek tepki gösterdi.
Tuncay Özkan yaptığı açıklamada, "Atatürk ifadesi tümüyle eski tüzükte yer aldığı gibi yeni tüzükte de bulunuyor. Atatürk bizim kurucumuz, yol göstericimiz, önderimiz ve bundan sonrada ki yüzyıllarda da yolumuzu aydınlatmaya devam edecek liderimizdir. Atatürk'ün tüzükte çıkarıldığı ifadesi tamamen yalan, trol mantığı ile üretilmiş bir şeydir" dedi
BİR TEPKİ DE CHPLİ VEKİL AYKUT ERDOĞDU'DAN GELDİ
SÖZCÜ'nün yaptığı tüzük haberi üzerine bir açıklamada, CHP Genel Başkan Yardımcısı İstanbul Milletvekili Aykut Erdoğdu'dan geldi. Sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada "Sözcü Gazetesi Tüzük taslağımızla ilgili olarak yanıltılmış" dedi.
Erdoğdu, "Sözcü Gazetesi Tüzük taslağımızla ilgili olarak yanıltılmış... Atatürk CHP’nin eti, kemiği, canı kanıdır... Bizim en büyük gururumuz Kurucumuz Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’tür... Bu hüküm Tüzüğümüz’ün birinci maddesidir..." ifadelerini kullandı
Aykut Erdoğdu ayrıca tüzük taslağının 1. maddesini de sosyal medya hesabından paylaştı.
İşte o tweet;
CHP İSTANBUL MİLLETVEKİLİ MAHMUT TANAL: “ATATÜRK VURGUSU, YENİ TASLAKTA O KADAR GÜÇLÜ DEĞİL”
CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, Atatürk vurgusunun CHP’nin mevcut tüzüğünde “çok güçlü olduğunu”, ancak yapılan taslakta durumun değiştiğini söyledi.
Tanal, SÖZCÜ’ye yaptığı açıklamada şöyle dedi;
“Mevcut tüzükte, Atatürk vurgusu çok güçlü. Yeni tasarıda o kadar kuvvetli ve güçlü değil. partiye güçlü vurgu yapılmış. Ayrıca mevcut tüzükte, CHP’de ilkeler sayılırken, sonunda “bağlıdır” ifadesi yer alıyor. Amir hüküm koyulmuş. Oysa yeni getirilen tasarıda “dır” ifadesi çıkarılıp, sadece “bağlı” denilmiş. “
Tanal’ın yeni tüzükte yer alan ifadeler konusunda bir tespiti de partinin siyasi duruşu ile ilgili. Tanal, mevcut tüzükte CHP’nin “demokratik bir sol parti” olarak geçtiğini söyledi ve şöyle dedi;
“Mevcut CHP tüzüğünde, CHP için Demokratik bir sol bir partidir diyor. Ancak tasarıda sosyal demokrat bir partidir diyor. Oysa Demokratik sol bir parti, sosyal demokrat partiyi de içine alacak kadar geniş bir kavramdır.”
CHP TRABZON MİLLETVEKİLİ HALUK PEKŞEN: KURAL İŞLEMLER TARTIŞMAYA AÇILMAMALI
CHP Trabzon Milletvekili Haluk Pekşen de, CHP tüzüğünün Atatürk’le ilgili maddelerinde yapılan değişiklikler konusunda konuştu.
SÖZCÜ’ye açıklama yapan ve “Hukukçu olarak konuşuyorum” diyen Pekşen, şu ifadeleri kullandı :
“Bazı düzenlemeler vardır, bunlar kural işlemlerdir. Bazıları ise düzenleyici işlemleridir. Tüzüğün başlangıç işlemleri, partinin ruhunu anlatan kural işlemleridir. Kural işlemler, kişiye göre değişmez. Adı üstünde kuraldır. Ama düzenleyici işlemler zamana, duruma, koşullara göre değişir. Biz tüzüğümüzde düzenleyici işlemleri tartışıyoruz. Kural işlemleri ise değiştiremeyiz. Bu kurucu ilkelerimizi tartışılabilecek olduğunu ifade etmektir ki, bunun kimsenin de amacı olduğunu düşünmüyorum. “
