16 Nisan 2017 tarihinde yapılan referandumda kabul edilen Anayasa değişikliğine göre, Cumhurbaşkanlığı’na, siyasi parti grupları ile en son genel seçimlerde toplam oyların tek başına veya birlikte en az yüzde 5’ini alan siyasi partiler aday gösterebilecek. Bunun yanı sıra en az 100 bin seçmenden imza toplayanlar da Cumhurbaşkanlığı’na aday olabilecekler.

100 bin imzanın nasıl toplanacağına ilişkin yöntem ise henüz belli değil.  Söz konusu aday gösterme işlemlerinin; her ilde belirlenecek birer noterden mi yoksa yurt çapındaki tüm noterlerden mi gerçekleştireceği bilinmiyor.

BENZER İŞLEM OLAĞANÜSTÜ KONGRE İÇİN


Türkiye'de ilk kez uygulanacak aday gösterme işlemine en yakın işlem, siyasi partiler kanununda, partilerin olağanüstü kongreleri için var. Parti delegeleri, kongre çağrılarını farklı noterlere giderek tasdikli imza vererek gerçekleştiriyor.

NOTER MASRAFI EN AZ 7 MİLYON LİRA


Yöntem henüz belli değil ancak her halükarda seçmenler noterlere giderek, belli bir ücret karşılığında gönüllerindeki Cumhurbaşkanı için ellerini ceplerine atacaklar. Noter tarifelerinde bu işleme ilişkin bir kalem henüz yok. Ancak buna benzer işlemler 70 liraya mal oluyor. Bu rakamın 150 liraya kadar çıkabileceği de tahmin ediliyor. Yani bir Cumhurbaşkanı adayı için 7 milyon ile 15 milyon lira arasında bir noter masrafı söz konusu.

MART AYINA KADAR NETLEŞMESİ BEKLENİYOR


Uyum kapsamında Seçim ve Siyasi Partiler Yasaları ile Cumhurbaşkanı Seçim Yasası’nda da değişiklik yapılacak. Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bekin Bozdağ, dünkü Bakanlar Kurulu toplantısın sonrası yaptığı açıklamada; uyum yasaları çerçevesinde seçim yasasını Mart ayından önce çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. Söz konusu noter muammasının da bu yasa ile yanıtını bulması bekleniyor.

İŞTE ANAYASA'DAKİ CUMHURBAŞKANI ADAYLIĞI KANUNU


Anayasa'nın 101. maddesinde Cumhurbaşkanı adaylığı ve seçimi şöyle: “Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilir. Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.
Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde beşini almış olan siyasi partiler ile en az yüzbin seçmen aday gösterebilir.
Cumhurbaşkanı seçilen milletvekilinin Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sona erer. Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday, Cumhurbaşkanı seçilir. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday, Cumhurbaşkanı seçilir.
İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin herhangi bir nedenle seçime katılmaması halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde yapılır. Aday, geçerli oyların salt çoğunluğunu aldığı takdirde Cumhurbaşkanı seçilir. Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması halinde, sadece Cumhurbaşkanı seçimi yenilenir. Seçimlerin tamamlanamaması halinde, yenisi göreve başlayıncaya kadar mevcut Cumhurbaşkanının görevi devam eder.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin diğer usul ve esaslar kanunla düzenlenir.”

[old_news_related_template title="Bahçeli açıkladı: MHP aday çıkarmayacak, Erdoğan'ı destekleyecek" desc="MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Ankara'da medya temsilcilerinin sorularını yanıtladığı toplantıda, 2019'da yapılması öngörülen Cumhurbaşkanlığı seçiminde MHP'nin aday göstermeyeceğini açıkladı. Bahçeli Cumhurbaşkanlığı seçimine ilişkin, 'MHP Genel Başkanı aday olmayacaktır. MHP olursa ittifakla, olmazsa kendi partisi olarak milletvekilliği seçimine girer. Cumhurbaşkanı seçiminde ise Recep Tayyip Erdoğan'ı destekleme kararı alır' dedi." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2018/01/bahceli-1.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/bahceli-ankarada-basin-toplantisi-duzenliyor-2164498/"]