ABD eski Başkan Ronald Reagan'ın hiç yayınlanmamış gizli telefon görüşmelerine ait kayıtların ortaya çıkması, tarihçileri şaşkına çevirdi.
Başkan Reagan'ın Beyaz Saray'ın bodrum katındaki istihbarat yönetim merkezi özelliğindeki daha çok ülke içinde ve dışındaki krizlerin yönetilmesinde kullanılan konferans odası ''Situation Room''da (Durum Odası) dünya liderleriyle yaptığı konuşmalarını kaydettiği bildirildi. Amerikalı tarihçiler, ses kayıtlarının ortaya çıkarılmasına kadar, ABD başkanlarının gizli görüşmeleri kaydetme uygulamasını, eski Başkan Richard Nixon döneminde sona erdiğini düşünüyorlardı.
Amerikalı tarihçi yazar William Doyle, Beyaz Saray'dan ''Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasası'' kapsamında edindiği gizli ses kayıtlarında, eski Başkan Reagan'ın İsrail Başbakanı Menahem Begin, Pakistan Devlet Başkanı Ziya Ülhak ve İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher gibi liderle yaptığı gizli telefon görüşmeleri bulunuyor.
Ses kayıtlarını ortaya çıkaran Doyle, New York Post gazetesinde yayınlanan özel haberdeki açıklamasında, ''Şu ana kadar görüşmelerin teybe kaydetmenin Nixon döneminde sona erdiğini düşünüyordum'' diyerek, bunun öyle olmadığını keşfettiğini ifade etti.
Kayıtlarından birinde, Kaliforniya'daki çiftliğinde ata binen eski Başkan Reagan'ın, bu nedenle dönemin Suriye Devlet Başkanı diktatör Hafız Esad'ı telefonda 13 dakika beklettiği belirtilirken, bir kayıtta ise Reagan'la Thatcher arasında 26 Ekim 1983 yapılan telefon konuşması yer alıyor.
Reagan ve Thatcher arasındaki kaydedilen telefon konuşmalarından birinde Reagan, Amerikan donanma güçlerinin İngiltere'ye haber vermeden Grenada'ya çıkmasından dolayı Thatcher'dan özür diliyor. İki lider arasındaki bir görüşmede Falkland Adaları konusu gündeme gelirken, Thatcher, hassas olduğu gerekçesiyle gizli telefon konuşması dahi olsa konunun telefonda uzun konuşulmasını istemediğini dile getiriyor.
İsrail Başbakanı Begin'le ilgili ortaya çıkarılan kayıtta ise 1982 yılında Lübnan Savaşı sırasında Reagan'ın Begin'e, Lübnan hükümet güçlerinin gelmesine kadar, İsrail askerini Lübnan'dan çekmeyi birkaç gün ertelemeyi istiyor. Lübnan anlaşmazlığı nedeniyle ağır siyasi baskı altındaki İsrail Başbakanı Begin, Reagan'ın telefonundan birkaç ay sonra istifa etmişti.
KENAN EVREN VE TURGUT ÖZAL DÖNEMİNDE BAŞKANLIK YAPTI
ABD'nin 40.başkanı Ronald Wilson Reagan 1981 ile 1989 yılları arasında görev yaptı.
O tarihlerde Türkiye'nin Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Başbakanı ise Turgut Özal'dı. Reagan'ın özellikle ortadoğu ve Soyvetyer Birliği politikası konularında ikili ile de sık görüşmeler yaptığı biliniyor.
1980'lerin ABD ve dünya politikasına damgasını vuran Reagan, Soğuk Savaş'ın Washington lehine sonuçlanmasında en etkili olmuş liderlerden biri kabul ediliyor.
(ajanslar)
