Ukrayna’da önceki gün aylardır sokaklarda olan AB yanlısı göstericilerle Rusya’ya yakın yönetimin imzaladığı anlaşmaya rağmen ülke neredeyse bölünmenin eşiğine geldi.
Devlet Başkanı Yanukoviç başkentten ayrılırken Kiev’deki sarayı muhaliflerin eline geçti. Ukrayna Parlamentosu, Yanukoviç’in azledilmesi yönünde karar aldı. Yanukoviç’in güçlü olduğu yerel yönetimler, başkenti tanımadıklarını kendi kararlarını alacaklarını açıkladı.
Ukrayna’da kasım ayında hükümetin Avrupa Birliği ile ortaklık anlaşmasından vazgeçmesiyle başlayan eylemler, dün Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’in başkent Kiev’den ayrılmasıyla yeni bir boyut aldı. Yanukoviç’in başkenti terk etmesiyle AB yanlıları zaten güçlü oldukları Kiev’de tamamen kontrolü ele geçirdi. Eylemlerin merkezi Maidan’da (Bağımsızlık Meydanı) sevinç gösterileri düzenlendi.
Görevden azledilen devlet başkanı Yanukoviç'in Kiev'in 20 km kuzeyindeki Mezhyhirya kırsal alanında bulunan özel sarayı muhalif göstericiler tarafından ele geçirildi. 140 hektarlık alanda özel golf sahası, havuzlar, spor arabalarla bezeli garajı ve helikopter sahası bulunuyor. Villa önceki gün el konulup devlet mülkiyetine çevrildi. Sabah oturumunda Ukrayna Parlamentosu’nda alınan karar ile Yanukoviç’in özel mülkiyeti olan Mejigorye’deki villasına devlet el koymuş oldu. Halk da, terk edilen Mejigorye’ye akın etti. Vatandaşlar, villada buldukları malzemelerin resmini çekerek sosyal medyada paylaştı. Suya atılan belgeler toplandı. Kayıt dışı muhasebe belgeleri, ödemeler, tahsilatlar ve rüşvetler de belgelenmiş oldu. Villa arazisinde çok sayıda belgenin de yakıldığı tespit edildi.
Kayıp başkan ortaya çıktı
Ukrayna'da başkent Kiev'i terk eden 'kaçak devlet başkanı' Viktor Yanukoviç’in Harkov şehri yakınında üst düzey bir bürokratın villasında birkaç sadık koruma eşliğinde gizlendiği bildirildi.
Ukrayna gazetesi İzvestiya’nın haberine göre; Yanukoviç, Kiev'i terk ettikten sonra gittiği Harkov’a Donetsk şehrinden uçakla ayrılma girişimi sonrasında geri döndü.
Yanukoviç’in nerede olduğunun Ukrayna istihbaratı tarafından bilindiği ancak muhalif lider Yulia Timoşenko’dan aldığı güvence sayesinde kendisine dokunulmadığı belirtildi. Zira dün Timoşenko cezaevi hastanesinden çıkmadan önce Yanukoviç tarafından ziyaret edildiği ve zor durumdaki devlet başkanına birtakım sözlü güvenceler verildiği ifade edildi.
UÇAĞININ KALKMASINA İZİN VERİLMEDİ
Ukrayna haber ajanslarının aktardığına göre, Devlet Sınır Koruma Hizmetleri Başkan Yardımcı Sergey Astahov, Yanukoviç'i taşıyan uçağın, ülkenin doğusundaki Donetsk'ten havalanmasına izin verilmediğini söylemişti. Gerekli belgelere sahip olmadığı öne sürülen uçağın nereye gitmeyi amaçladığı konusunda ise bilgi verilmemişti.
Ukrayna basınında yer alan haberlerde, Yanukoviç'in Donetsk'e hareket etmeden önce bulunduğu Harkov'dan Rusya'ya geçişinin de sınır koruma görevlileri tarafından engellendiği iddia edilmişti.
Ukrayna parlamentosuna yeni başkan olarak seçilen Oleksandr Turçinov, “Yanukoviç uçağı ile Rusya’ya gitmeye çalışıyordu. Sınır güvenlikleri tarafından durduruldu. Donetsk bölgesinde bir yerlerde gizleniyor” iddiasında bulunmuştu. Turçinov eski başsavcı Viktor Pşonka ve Vergi eski Bakanı Aleksandr Klimenko’nun da Rusya sınırı geçmeye çalışırken yakalandığını söylemişti.
Ukrayna parlamentosu, Kiev’deki sarayı muhaliflerin eline geçen Yanukoviç'in azledilmesi yönünde karar almıştı. Yanukoviç’in güçlü olduğu yerel yönetimler ise başkenti tanımadıklarını kendi kararlarını alacaklarını açıklamıştı.
EN SON TELEVİZYONDA GÖRÜLDÜ
Son olarak, partisinin güçlü olduğu Harkov’da televizyona çıkıp, istifa ettiği yönündeki haberleri yalanlarken görülen Yanukoviç, aracına ateş edildiğini ama korkmadığını belirterek, “Ülkeyi terk etmeye ya da istifa etmeye niyetim yok. Yaşananlar yaygın bir vandalizm, bir darbe girişimidir. Ülkeyi terörize etmeye çalışan haydutlar var" demişti.
Ukrayna’da 64 eylemci serbest bırakıldı
Ukrayna İçişleri Bakan vekili Arsen Avakov yaptığı açıklamada, protesto eylemlerin esnasında gözaltına alınan 64 eylemcinin serbest bırakıldığını söyledi.
Öte yanda Arsen Avakov, ülke genelinde devam eden düzensizliğin de bir-iki güne kadar ortadan kalkacağını ifade etti.Avakov; “Önümüzdeki birkaç gün içinde Ukrayna'da, şiddet ve huzursuzluk durdurmak için tüm önlemleri alacağız.” dedi.
Öte yandan Avakov, protesto eylemlerin esnasında görevini kötüye kullanan yaklaşık 30 yetkili hakkında soruşturma başlattığını bildirdi.
Türk Dışişleri’nden Ukrayna açıklaması
Türk Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna’da bir süredir devam eden iç karışıklıkta sağlanan uzlaşmanın “Memnuniyetle karşılandığını” bildirdi. Bakanlık’tan konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada şu ifadeler yer aldı: “Üzerinde mutabık kalınan anayasal değişiklikler, seçimler ve yeni hükümetin kurulması hususlarının öngörülen takvime uygun olarak hayata geçirilmesi ve ülkede bir an önce toplumsal barış ve istikrarın sağlanması yürekten temennimizdir. Türkiye, komşusu ve stratejik ortağı Ukrayna’da demokratik zeminde ortaya konan tüm siyasi çözüm çabalarını desteklemeye ve dost Ukrayna halkı ile dayanışma içinde olmaya devam edecektir.”
Birkaç gün önce 70’in üzerinde insanın öldüğü yerde, dün yürüye yürüye devlet başkanlığı binasının önüne gidip çok sakin bir şekilde “rejimin değiştiğini” öğrenmemiz oldukça ilginç bir durumdu. Muhalifler, ele geçirdikleri kilit vurulan devlet sarayının önünde bol bol poz verdi. Protestocuların muhafız birliğinden Ostap Kyrvdyk, başkanlık sarayının kapısının önünde yaptığı açıklamada, önceki akşam 23.00 sularında muhalefet temsilcilerinin saraya girdiğini, binayı barışçıl bir şekilde teslim aldıklarını anlattı. Sözcü, “Yanukoviç buraya devlet başkanı olarak dönemeyecek” dedi. Ukrayna Polis Teşkilatı da “Halkımızın yanındayız, değişim arzularını biz de paylaşıyoruz” açıklaması yaptı.
Özel kuvvet Berkut, ‘Halkın yanındayız’ dedi
Ukrayna’da olaylar başladığından bu yana protestoculara sert şekilde müdahale eden Berkut özel kuvvet timleri artık göstericilere karşı hareket etmeyeceklerini açıkladı.
Protestocularla çatışmaya girmeyeceklerini açıklayan Berkut ve diğer üç güvenlik birimi kontrol noktalarını terketti. Bazı Berkut üyeleri kameralara zafer işareti yaparken yansıdı. Özel kuvvet timleri otobüslere binerek kontrol noktalarından ayrıldı.Güney ve doğu rest çekti
Onbinlerce kişinin katılımıyla Yanukoviç ve hükümete destek mitinginin düzenlendiği Harkov’da ayrıca ülkenin güney ve doğusunda yer alan yerel yönetimler güvenliğin merkez Kiev yönetimi tarafından değil, kendileri tarafından sağlanacağını açıkladı. Rusya yanlısı ve Ukrayna’da Rusça konuşan ülkenin güneydoğusundaki Harkov, Donetsk, Lugansk, Dnepropetrovsk, Zaporojye, Herson ve Kırım otonomisinin katıldığı “Ukrayna Cephesi” adlı kongreden çıkan bildiride şöyle denildi: “Bölgelerde güvenlik, şu andan itibaren yerel yönetimlerin eline geçiyor. Kongre’de temsil edilen bölge yöneticileri, emrindeki güvenlik güçleri ve halkla birlikte anayasal düzeni korumak için birlikler oluşturacak. Başkent Kiev’de oturumlar düzenleyen parlamentonun son iki günde aldığı tüm kararların baskı altında kabul edildiğini varsayıyoruz. Rusya’ya bölgelerimizde düzen ve huzurun muhafaza edilmesi için ayrıca yardım çağrısı yapıyoruz.”
Ordu: Müdahale etmeyeceğiz
Ukrayna Sİlahlı Kuvvetleri, Cumartesi günü bir açıklama yayımlayarak krize müdahale etmeyeceğini duyurdu.
Başkent ve parlamentonun denetimi fiilen muhalefetin elinde bulunuyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Ukrayna muhalefetine, "silahlı aşırılık yanlıları ve katliamcıların" öncülük ettiğini savundu ve bu eylemlerin Ukrayna'nın egemenliği ve anayasal düzene tehdit oluşturduğunu söyledi.
Ukrayna'da arabuluculuk girişimlerinde bulunan 3 AB dışişleri bakanından biri olan Polonya Dışişleri Bakanı Radoslav Sikorski ise Twitter mesajında "Kiev'de darbe yok" dedi.p
Muhalefetle Yanukoviç arasında Cuma günü varılan anlaşmada seçimlerin Aralık'ta yapılması kararlaştırılmıştı. Ancak Yanukoviç'in istifasında ısrar eden binlerce kişi geceyi meydanlarda geçirdi.
Ukrayna'da protestolar, Kasım sonlarında Yanukoviç'in Rusya'yla yakınlaşmayı tercih ederek Avrupa Birliği'yle ekonomik işbirliği anlaşmasını imzalamaktan son anda vazgeçmesi üzerine başlamıştı.
Yanukoviç’in görevden alınması sonrası, muhalifler Bağımsızlık Meydanı’nda ölenler için anma töreni düzenledi.
Perşembe günü polis Kiev'in merkezindeki Bağımsızlık Meydanı'da kamp kuran protestoculara ateş açmıştı.
Sağlık Bakanlığı'na göre Salı gününden bu yana aralarında polis memurlarının da bulunduğu 77 kişi öldü.
Protestolarda önemli rol oynayan aşırı sağcı gruplardan biri Yanukoviç'in Cumartesi sabahına kadar istifa etmemesi halinde "eyleme geçeceği" tehdidinde bulunmuştu.
ŞİMDİ NE OLACAK
Kiev’de Batı yanlısı muhalefet yönetimi devralırken, Yanukoviç önderliğindeki Rusya yanlıları kolay pes edecek gibi görünmüyor. Dün mecliste yapılan oylamada Yanukoviç’in azledilmesi ve erken seçimlerin 25 Mayıs’ta yapılması kararı alındı. Muhalefetle Yanukoviç arasında cuma günü varılan anlaşmada seçimlerin Aralık’ta yapılması kararlaştırılmıştı.
