Erdoğan SÜZER- Ankara

Ak Saray’ın bir milyonluk elektrik faturası, devlet yönetimindeki ciddiyetsizliği ve aşırı savurganlığı çarpıcı biçimde ortaya koydu. Ak Saray’da gece tüketilen elektriğe bile gündüzün yüksek tarifesi uygulanmış. Serbest tüketici hakkından yararlanılmamış. Kamu malı ciddiye alınmadığı için sadece bir aylık elektrik faturasından devlet 204 bin lira zarara uğramış. Saray’ın tek başına tükettiği elektrik 15 bin 200 konutun elektrik tüketimine denk geliyor. İşte madde madde Ak Saray elektriği skandalı...

Yanlış 1: Elektriği gece yakmış, gündüz faturası ödemiş

Ak Saray’ın 18 Aralık 2014 ila 21 Ocak 2015 dönemini kapsayan 33 günlük elektrik faturası 1 milyon 140 lira 567 lira tutuyor. Faturanın 800 bin 167 lirası gerçek elektrik tüketiminden, geri kalan kısmı ise kayıp kaçak payı, vergi, TRT payı, fon gibi giderlerden oluşuyor. Ak Saray, yaklaşık 1 aylık sürede 3 milyar 35 milyon kilovat saat (kWh) elektrik kullanmış. Bu elektriğin 1 milyar 487 milyon kWh’lık kısmı sabah (06:00 ila 17:00 saatleri arasında); 621 milyon kWh kısmı puant (17:00-23:00 arasında); 926 milyon 76 bin kWh kısmını ise gece (23:00-06:00) harcamış.

Akıllı tarifeye geçilmemiş

Ak Saray, 3 zamanlı kullandığı elektriği tek tarifeden, 26,3 kuruş bedelle ödemiş. Oysa gece, yani saat 23:00 ila 06:00 arasındaki dönemde kullanılan elektriğin kilovat saati sadece 8,95 kuruş. Bu bedel ilavelerle 12,63 kuruşa geliyor. Buna karşılık gündüz tüketilen elektrikten 24,2 kuruş; kullanımın en yüksek olduğu puant döneminde ise  (17:00-23:00 saatleri arasında) 39,56 kuruş bedel alınıyor. Ak Saray, bir dilekçe verip akıllı tarifeye geçmediği için 722 bin 730 lira olması gereken çıplak elektrik bedeli 800 bin 167 liraya çıkmış. Sadece çıplak elektrikten dolayı devletin zararı 77 bin 437 lira olmuş.

Hükümet her fırsatta vatandaşa, “Elektrik faturasında akıllı tarifeye geçin. Çamaşırınızı, bulaşığınızı gece yıkayın, tasarruf edin” öğüdü verirken bu öğüt Ak Saray’da işe yaramamış. Ak Saray, tarifenin ucuz olduğu saatlerde pırıl pırıl aydınlanmış, ancak fatura gündüz tarifesinden ödenmiş.

Yanlış 2: Serbest tüketici hakkı kullanılmamış

Elektrik faturası aylık 130 lirayı geçen her elektrik abonesi serbest tüketici olma hakkı elde ediyor. Serbest tüketici olan aboneler piyasadan rekabetle elektriği yüzde 10-15 daha ucuz alabiliyor. Ak Saray tükettiği elektrik miktarıyla bu hakkı ilk kullanacaklar arasında  yer alıyor. Ancak bu hak kullanılmaya değer görülmediği için devletin bütçesinden 65 bin 703 lira fazladan para çıkmış.

204 bin 48 lira fazladan ödeme

Serbest tüketici ve akıllı tarifeye geçilmediği için elektriğin çıplak ücretinden devletin uğradığı toplam zarar 143 bin 140 lira. Ancak zarar bununla bitmiyor. Elektrik bedeli yüksek olduğu için ödenen vergi, fon ve paylar da yükseldiği için toplam kamu zararı 204 bin 48 liraya ulaşmış.

 

Yanlış 3: Gereksiz faiz yükü bindirilmiş

Elektrik faturalarını zamanında ödemeyen abonelere aylık yüzde 1,4 oranında gecikme cezası uygulanıyor. Ödeme yapılmazsa elektrik kesiliyor. Devlet bütçesinden elektrik için kaynak ayrıldığı halde Ak Saray’ın geçmiş elektrik borçları zamanında ve tam olarak ödenmediği için devlet gereksiz yere faiz yüküyle karşı karşıya kalmış.

Yanlış 4: BTV ödenmemiş

Mücavir alanı içinde olan tüm abonelerden yüzde 5 oranında Belediye Tüketim Vergisi (BTV) tahsil ediliyor. Ak Saray mücavir alan içerisinde yer aldığı halde faturada BTV görünmüyor.

 

Yanlış 5: İsraf düzeyinde tüketim

Faturayı inceleyen uzmanlar, Ak Saray’ın aydınlanmanın yanı sıra ısıtma amaçlı da elektriğin tüketilmiş olabileceğini ifade ediyorlar.

Fabrikaları solladı

- Ak Saray’ın tek başına tükettiği elektrik miktarı, aylık ortalama 75 lira fatura ödeyen tam 15 bin 200 konutun tüketimine eşit. Bu da yüzlerce ilçeden daha fazla bir tüketimi ifade ediyor.

- Bin kişi konaklama kapasitesine sahip bir otel ayda yaklaşık 250 bin lira elektrik faturası ödüyor.

- 200 kişi istihdam eden bir tekstil fabrikasının aylık elektrik faturası sadece 140 bin lira.

- Sanayi üretiminin yapıldığı, içerisinde yoğun elektrik kullanan dökümcülerin de olduğu 350 fabrikaya sahip orta-büyük ölçekli bir organize sanayi bölgesi ayda 10 milyon lira elektrik faturası ödüyor.  Bu da fabrikaların ortalama elektrik tüketiminin 30 bin lira civarında  olduğunu gösteriyor.