İhale pilotun üzerine kalacak!

Saygı ÖZTÜRK / ANKARA

Uçağın düşürüldüğü günlerde bunu övünerek açıklayan hükümet yetkilileri şimdi çark etti. Rus uçağının düşürülmesi konusunda “vur” emrinin verilmesine kimse sahip çıkmıyor. İhale yavaş yavaş ateş eden pilotun üzerine kalacak.



Rusya’ya ait SU-24 bombardıman uçağının Hava Kuvvetlerimize ait uçak tarafından düşürülmesi sonucu iki ülke arasında yaşanan gerilimi azaltmak için şimdi tüm sorumluluğun pilotumuzun üzerine yıkılması, siyasetçilerin ise tamamen bu işin dışında tutulması için yürütülen kampanya askerler arasında büyük sıkıntı yarattı.

O EMRİ VEREN KİM?

Düşürülen uçağın hangi ülkeye ait olduğu Genelkurmay Başkanlığı’nın açıklamasında yer almamış, “milliyeti tespit edilemeyen uçak” denilmişti. Cumhurbaşkanlığı yetkilileri ise bu açıklamadan önce, uçağın Rusya’ya ait olduğunu Anadolu Ajansı aracılığıyla duyurmuştu. Başbakanın “gerekirse vurun” talimatının koşullarının oluşmadığı, pilotun ya da kendilerine emir veren kişinin sorumluluğu bulunduğu şeklinde kampanya yürütülüyor. Bu konuda hükümet kanadında şu değerlendirmeler yapılıyor:

“Bir ülkenin sınırlarına giren uçağa, angajman kuralları çerçevesinde uçak geri dönmüyorsa, o ülke sınırları içinde tehlikeli bir biçimde ilerlemeye devam ediyor, uçağa ya da ülkeyle bir tehdit oluşturuyorsa ‘vur’ emri açık ve nettir. Ancak uçak tehlike oluşturmuyorsa, o ülke sınırları içerisine girmiş bile olsa telsiz arızası, radar arızası ya da pilotun iltica etmek gibi bir niyeti olup olmadığından mutlaka emin olmalı. Bütün bunlarda ‘vur’ emri iradesi verilen emirler çerçevesinde uçağın pilotundadır. Emirle mi, pilotun kararıyla mı? Ancak burada görülen, uçağın Türkiye sınırlarına sadece hedefleri vurmak için giriş-çıkışlarda kullanıyor. Türkiye’ye bir tehdit oluşturmuyor. Öyleyse burada ‘vur’ emrini pilot kendi inisiyatifinde mi verdi, ya da o an Rus uçağını takip eden radar kontrol merkezindeki yetkili amir tarafından mı verildi. Eğer yetkili amir tarafından verildiyse, kimin onayı alınarak vur emri verildi? Eğer radar veya radar aracılığıyla Eskişehir 1. Bölge Harekat Merkezi’nden yetkili biri tarafından ‘vur’ emri verilmediyse, pilot kendi inisiyatifinde yapıp yapmadığı da açıklığa kavuşmalı. Görünen, pilot ya kendi inisiyatifini kullandı ya da nöbetçi generalin talimatıyla Rus uçağı düşürüldü. Rus uçağının Türkiye’ye dönük bir tehdidi yokken, uçağımıza kilit atmamışken, üstelik de ülke sınırlarını terk eden uçağa ateş edilmesinin aydınlatılması gerekiyor.”