İran ve Körfez Arap ülkeleri arasında yıllardır krize neden olan Yemen’deki son yaşanan Husi ayaklanması yeni bir boyut kazandı. Husiler’in başkent Sana’yı ele geçirmesinin ardından Cumhurbaşkanı Abdurrabu Mansur Hadi deniz yoluyla ülkeyi terk etti. Bunu “son damla” olarak niteleyen Suudi Arabistan bölge ülkelerini de arkasına alarak Yemen’e saldırdı. ABD Başkanı Obama da söz konusu harekatı desteklediklerini duyurdu. Mısır da saldırıya destek verdi. Arabistan öncülüğündeki Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Katar, Bahreyn, Ürdün, Sudan, Kuveyt, Mısır ve Fas hava kuvvetlerinin oluşturduğu güç birliği Yemen’i vurmaya başladı. Peki Husiler kimdir, Husi ismi manası nedir ve ne istiyorlar?

HUSİLER KİMDİR VE NE İSTİYORLAR?

Husilerin ismi, Hüseyin Bedir el Din el Husi'den geliyor. Şiiliğin Zeyyidiye koluna mensup olan Husiler, aynı zamanda Ensar Allah olarak da bilinen isyancı bir gruba üyeler. Zeyyidiler nüfusun üçte birini oluşturuyor. Grup, 1962'ye kadar neredeyse 1000 yıl boyunca ülkenin kuzeyini yönetti.

El Husi, grubun 2004'teki ilk isyanını yönetti. Amaç merkezleri kabul edilen Saada'da daha fazla özerklik kazanma ve Zeyyidi geleneklerine ve inancına zarar verdiklerini düşündükleri Sünni İslamcılardan korunmaktı.

El Husi, 2004 yılında Yemen ordusu tarafından öldürüldükten sonra, ailesi kolları sıvayarak 2010 yılında hükümetle bir ateşkese varana kadar beş ayaklanmayı yönetti. 2011 yılında Husiler, Salih'e karşı protestolara katıldı ve oluşan boşluktan faydalanarak Saada ve komşusu Amran'da kontrol altında tuttukları alanı genişletti.

Husiler yeni lider Hadi'nin Şubat ayında duyurduğu ve Yemen'in altı bölgeye ayrılan bir federasyon olmasını öngören plana öncülük eden Ulusal Diyalog Konferansı'na katıldılar.

2014 Temmuz ayında Husiler Amran eyaletinde, ülkenin önde gelen Sünni İslamcı partisi Islah tarafından desteklenen aşiret ve milis gruplarını yenilgiye uğrattı. Husiler Yemenlilerin, aralarında Salih ve Ahmar ailelerinin bulunduğu eski rejimle bağı olanlar ve Islah partisi tarafından organize edilen geçiş hükümetine öfkeli olduğunu bu nedenle kendilerini desteklediklerini söylüyor.

Ülkenin kuzeyinde elde ettikleri zaferlerle cesaret kazanan Husilerin lideri Abdülmelik el Husi, Ağustos ayının ortalarında devlet başkanı Hadi'den ülkenin yoksullarına zarar veren ödenekleri kaldırmasını ve dejenere olmuş hükümetin yerine Yemen'in çeşitli hiziplerini, gruplarını daha iyi temsil eden bir hükümet gelmesini talep etti. Sünni ve Şiilerden oluşan binlerce Husi destekçisi,Sanaa'da hükümet binaları önünde oturma eylemleri başlattı ve şehri havaalanına giden ana yolu trafiğe kapattı.

2014 Eylül ayında Hadi, hükümeti dağıtmaya ve petrol fiyatlarını yüzde 30 kadar indirmeye razı oldu. Ama bu girişim Husiler tarafından yetersiz olduğu gerekçesi ile reddedildi. Bir hafta sonra güvenlik güçleri Sanaa'da Husileri destekeyenler üzerine ateş açıp birkaç kişiyi öldürdüğünde kriz derinleşti.

2014 Eylül ayı ortalarında, Husilerle askerler arasında şehir merkezinde şiddetli çatışmalar meydana geldi, çatışmalar sürerken isyancılar hükümet binalarını işgal etti ve 2004 ve 2010 yıllarında ülkenin kuzeyinde kendilerine karşı savaşmış olan ve ailesi Islah partisinde önemli rol oynayan General Ali Muhsin el Ahmar'a sadık olan bir askeri birimi işgal etti.

Ölü sayısı artarken, BM Yemen özel temsilcisi Cemal Benomar 20 Eylül'de hükümetin Husilerle bir anlaşma yaptığını açıkladı. Ertesi gün ülkenin başbakanı, uzlaşmaya yardımcı olmak için istifa ettiğini açıkladı.