Samanyolu Galaksisi'nin kayıp karanlık ikizi Dragonfly 44 ile tanışın

Evrende, bir yerde, yüz milyonlarca ışık yılı ötede, Samanyolu'nun bir ikizi var. Dragonfly 44 olarak adlandırılan bu ikiz,Samanyolu'ndan çok az küçük, 60 bin ışık yılı genişliğinde ve hemen hemen Samanyolu ile aynı kütleye sahip.

Ama bu ikizin karanlık bir sırrı var.

Business Insider'da yer alan habere göre, gezegendeki en güçlü teleskoplar kullanarak, bir grup bilim insanı, neredeyse galaksinin tamamının(yaklaşık %99,99) evrenin en gizemli maddesinden oluştuğunu buldular: Karanlık madde

Evrenin Tutkalı

Bilimin en büyük gizemlerinden biri olarak gösterilen karanlık madde, evrenin kütlesinin yüzde 85 oranında kayıt dışı olduğunu gösteriyor. Başka bir şekilde söylersek, evrenin kütlesinin sadece %15'i, insanlar, dağlar, gezegenler ve yıldızlardan oluşuyor. Geri kalanı ise "karanlık maddeden"

Karanlık Madde, evreni bir arada tutan bir nevi kozmik tutkal görevini görüyor. Onu göremesek de, yıldızların uzay içindeki nasıl hareket ettiğinden mütevellit varlığını biliyoruz. Kütle çekimi yıldızların hareketini açıklayabilir. Ancak, ne zaman bilim insanları evrendeki sıradan maddeleri içine eklediğimizde -tüm yıldızlar ve gezegenler ve kozmik nesneler- , yıldızlar aslında yalnızca kütleçekimin etki etseydi dahi ondan çok daha hızlı hareket ederler. Ve bu sadece yıldızlar için değil. Bilim insanları bu tuhaf etkiyi bütün galaksilerde yaşandığını gözlemledi. Ve bizim henüz göremediğimiz tüm maddeler, yıldızların ve galaksilerin etrafında, bu hızlarda, görünmez bir şey tarafından çekiliyor olmalıdır. Bilim insanları bu "şeye" karanlık madde adını veriyor.

Bilim insanları, şimdi, bu çok ağır galaksinin neredeyse tamamının karanlık maddeden oluştuğunu bularak, bize evrenin kozmik gizemini çözmemize olanak sağlayan yolu açabilir.

Samanyolu'nun Uzun Zamandır Kayıp İkizi.

Dragonfly 44 göreceli olarak yakın olmasına rağmen, son zamanlara kadar bilim insanları galaksi olduğunu fark edemedi. Bunun sebebi galaksinin neredeyse hiçbir yıldıza sahip olmamasıydı. Aslında bir galaksi karanlık madde hiç olmasaydı da bir kaç yıldıza sahiptir. Bu konuda bilimsel araştırma yayımlayan Pieter Van Dokkum şöyle açıklıyor:

"Eğer galaksi sadece bu yıldızlara sahip olsaydı ve onları bir arada tutacak bir karanlık madde olmasaydı, diğer tüm galaksiler onu itip, çekerek, deforme eder, sonuçta da tamamen yok olurdu. O şiddetli ortamda bir arada kalmalarını sağlamak için çok güçsüz kalırdı."

Dragonfly 44 gibi galaksiler, eğer onları bir arada tutan bir şey yoksa dağınık yapıdadır ve bulundukları ortamla hızla karışabilirler.

Karanlık Madde görünmez ise, orada olduğunu nasıl biliyoruz?

Bilim insanları, Hawaii'deki Gemini ve Keck gözlemevleri kullanarak, yıldızların ışığını takip ederek onların galaksi içinde ne kadar hızlı hareket ettiğini anlamaya çalışıyorlar. Sonuçlara göre ise beklenenden çok daha hızlı hareket ediyorlar. Bu galaksinin kütlesini bulmakta anahtar role sahip bir bulgudur.

Dokkum, " Galaksinin ne kadar parlak olduğunu bilmesek de, yıldızların hareketi size kütlesinin ne kadar olduğunu söyler. Ve diyebiliriz ki, Bu galaksinin toplam kütlesidir ve yıldızların katkısı şu kadardır ve geri kalan ise karanlık maddeden oluşmaktadır ki bu da çok büyük bir miktara tekabül etmektedir." diyor.

Bir galaksinin karanlık maddeye sahip olması tuhaf olarak görülmüyor. Galaksimiz ise bir çok gizemli yığından oluşmaktadır. Fakat bu ikiz galaksinin kütlesi güneşin trilyonlarca katı olmakla beraber, Samanyolu kadar ağır ve neredeyse tamamı karanlık maddeden oluşuyor. Bu özellikleri de cevaplardan çok daha fazla soruyu akla getirmesine neden oluyor.

Dokkum şöyle anlatıyor: "Dragonfly 44 hakkında bilinmesi gereken birkaç şey vardır. Birincisi, bir galaksiyi ne biçimler? Her zaman Samanyolu gibi galaksilerin tarihini anladığımızı düşünürdük. Ne zaman doğdu, büyüdü ve yıldızlar onu nasıl biçimlendirdi? Fakat birdenbire Samanyolu'na benzeyen bu nesneyi bulduk, fakat ondan 100 kat daha az yıldıza sahip. Bunun nasıl olduğunu anlamaya çalışıyoruz."

Yeni av alanı:
Dragonfly, bilim insanlarının sadece karanlık maddeden oluşan, buldukları ilk galaksi değil, fakat en büyüğü. Şimdiye kadar araştırmacılar, Samanyolu etrafında minik cüce galaksileri arıyorlardı. Bu ikiz galaksi ise çok büyük. Dokkum, çok zayıf karanlık madde sinyallerini taramak için en iyi aday olabileceğine inanıyor. Samanyolu'nun karanlık ikizinden bile daha karanlık daha sönük ikizleri varsa onları arıyor olacağım."

Çeviri: Reha BAŞOĞUL