Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği'nin (ELDER) Trabzon’da bir otelde düzenlediği ‘9’uncu Sektör Toplantısı’na Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, Trabzon Valisi Abdil Celil Öz, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, TBMM Enerji Komisyonu Başkanı Ziya Altunyalduz, ELDER Başkanı Nihat Özdemir ile bakanlık bürokratları ve Türkiye’deki elektrik dağıtım şirketlerinin yöneticileri katıldı.
MİLLETVEKİLLERİ AYAKTA KALDI
Toplantı öncesi bakanlar ve bürokratların oturduğu protokol masasında yer kalmayınca AK Parti Trabzon Milletvekilleri Muhammet Balta, Salih Cora, Ayşe Sula Köseoğlu ve Adnan Günnar ayakta kaldı. Bakan Soylu ve ELDER Başkanı Nihat Özdemir’in devreye girmesiyle getirilen sandalyelerle milletvekillerine protokol masasında yer verildi.
ÖZEL SEKTÖRDE YATIRIM 3 KAT ARTTI
Toplantının açılışında konuşan ELDER Başkanı Nihat Özdemir, enerji sektöründe yoğunlaşan yatırımlarla son 10 yılda kurulu gücün 2,5 katına çıkarak 74 bin megavata ulaştığını belirterek, büyümede aslan payının özel sektöre ait olduğunu söyledi.
Türkiye'nin, kamunun desteği, yol göstericiliği ve özel sektörünün dinamizmiyle, özelikle 2009 sonrasında elektrik sektöründe büyük bir atılım ve dönüşüm gerçekleştirdiğini kaydeden Özdemir şunları söyledi:
“Ancak elde edilen bu başarıyı, gelinen bu mesafeyi bir maraton koşusunun ilk kilometreleri olarak görmek gerekir. Önümüzdeki 5 yıllık dönem sektör için stres testi niteliğindedir. Dolar kurundaki artışın da etkisiyle serbest piyasada kilovat saat elektrik fiyatı 9 sentten 4,5 sent kadar gerilemiştir. Bu rakamlar ile tüm projelerde öngörüler şaşmıştır. Sektörün üretimden, dağıtıma ve satışa tüm faaliyetlerinde yatırımları olan isimler olarak bu gelişmelerden en fazla biz etkileniyoruz. 2009 ile başlayan dağıtım faaliyeti özelleştirmeleri 2013 sonu itibariyle tamamlanmıştır. 2016-2020 uygulama dönemi dağıtım faaliyetinin tamamen özel sektör tarafından yürütüleceği ilk dönem olacaktır. Kamuoyundaki tüm tartışmalara karşın özelleştirmeler sonrasında elektrik dağıtım faaliyeti kamu dönemine göre çok daha kaliteli ve uygun maliyetler ile yürütülmektedir. Özelleştirmeler sadece devlet hazinesine 13 milyar dolarlık katkı sağlamakla kalmamış, şebekeye daha fazla yatırım, vatandaşımıza daha iyi hizmet ve çalışanlara da daha iyi koşullar sunmaktadır. Özel sektöre devredilen dağıtım şebekelerinin ortalama yaşı 20 yıl ve üzeridir. Özelleştirmeler ile birlikte özel sektörün ilk önceliği yatırım bütçelerinde önemli oranlarda artışlara gitmek olmuştur. Bu gerek kesintileri azaltmak, gerek elektriğin teknik kalitesini yükseltmek, gerekse kayıpları azaltmak için bir zorunluluktur. Kamu döneminde yıllık 550 milyon lira olan yıllık yatırım bütçeleri 2016 yılı itibariyle yıllık 3,7 milyar liraya çıkarılmıştır. Enflasyon etkisinden ayrıştırılınca yatırım bütçeleri, kamu dönemine göre, reel bazda 3 kat artmıştır. Özelleştirmeler sonrasında dağıtım şirketlerinin yatırım yapmadığı şeklindeki yaygın söylemin yatırım gerçekleşmeleri açısından karşılığı yoktur. Yatırım rakamlarındaki bu artışta EPDK’nın kararlılığı ve desteği de belirleyici olmuştur.”
EPDK BAŞKANI: TARİFEYİ HAK ETMEK İÇİN TÜKETİCİ HAKKINI KORUYUN
EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz da, elektrik piyasanın serbestleşmesi sürecinde 15 yılı, özelleştirmelerde ise 7 yılı doldurduklarını belirterek, tüketiciye sunulan hizmetin kalitesi noktasında beklenen seviyede olmadıklarını ifade etti. Dağıtım şirketlerinİN kurumsal kapasitelerini daha fazla artırmaları isteyen Yılmaz, “Tarifeyi hak etmeniz için tüketicinin hakkını korumanız, vermeniz gerekir. Eskinden bazı yatırımların gerçekleştirilmesi için ricalarla iş yapılırdı. Bundan sonra minnet değil, hizmet zamanıdır. Hala tüketiciye sunulan hizmetin kalitesi noktasında beklediğimiz seviyeden çok uzağız. Dağıtım şirketleri ile ilgili çok sayıda şikayet geliyor. Dağıtım şirketlerinin kapasitelerini arttırmaları gerektiğini uzmanlaşmaya, kurumsallaşmaya daha çok önem vermeleri gerektiğini düşünüyorum. Dağıtım şirketleri ile el birliği içinde çalışmamız gerektiğini düşünüyoruz, onlardan daha fazla gayret ve ilgi bekliyoruz. Bu şekilde, gelen şikayetlerin giderilmemesi halinde belli yasal mevzuatlar olduğunu hatırlatmak istiyorum. Dağıtım şirketlerinin bilişim ve teknoloji yatırımlar yapmasını bekliyoruz. Kesinti tazminatına hak kazanmış tüketicilerin bu haklarının verilmesi noktasında altyapı ve hassasiyetin yerine getirilmesini bekliyoruz” dedi.
BAKAN SOYLU: TÜRKİYE’NİN ÖNEMİNİ ORTAYA KOYAN 3 ÖNEMLİ YOL VAR
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu da, yeni dünyada Türkiye’nin önemini orta koyan üç temel yol olduğunu belirterek, “Bunlardan biri İpek yoludur. Batı ile doğunun birbirine bağlandığı Anadolu’dur. İkincisi insan kaynağı konusunda doğuya kıyasla nitelik, batıya kıyasla ise nicelik olarak üstünlüğümüzdür. Üçüncüsü ise, özellikle batının enerji ihtiyacını göz önüne aldığımızda önemli bir enerji geçiş güzergahı olmamızdır. Biz bu üç üstünlük noktasında önemli mesafeler aldık, almaya da devam edeceğiz” diye konuştu.
ALBAYRAK: 2023'DE YENİLENEBİLİR ENERJİ GÜCÜMÜZÜ 2 KATINA ÇIKARACAĞIZ
Daha sonra konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ise, enerji sektöründe ülkenin önemli bir değişim yaşadığını belirterek, son 14 yılda 32 bin megavat olan kurulu gücün 74 bin megavatı aşarak yaklaşık yüzde 132’lik artış ortaya koyduğunu söyledi. 2002 yılında 132 milyar kilovat saat olan tüketimin 2015 yılı sonu itibariyle ikiye katlanarak 264 milyar kilovat saate ulaştığını ifade eden Albayrak, açıklamalarını şöyle sürdürdü:
“Yenilebilir kaynaklarımız olarak 64 megavat olan HES’ler hariç kurulu gücümüz, 2016 yılı ilk çeyrek sonunda 5 bin 870 megavata ulaştı. 2023 yılı itibariyle yenilenebilir enerji gücümüzü iki katına çıkartacağız. Üretim kapasitemizdeki artış, aynı zamanda iletim nakil haklarındaki artışı da gerektirmektedir. Bu kapsamda üretilen elektriğin kesintisiz ve kaliteli olarak tüketiciye ulaştırılması olmazsa olmaz şart haline dönüştü. Elektrik dağıtım faaliyeti 2008 yılında başlayan ve 2013 yılında sona eren özelleştirme süreci ile denetim ve işletim anlamında daha kurumsal ve profesyonel bir yönetimi sağladı. Daha önce kamunun kısıtlı kaynakları ve mevzuata göre gerçekleştirmeye çalışılan ve ihtiyacı karşılamakta güçlük çekilen bu kamu hizmeti içerisinde özel sektöre devrini tamamladık. Yine dağıtım ve perakende faaliyetleri ayrıştırılarak rekabetin oluşturulması ve ticaretin serbestleşmesi konusunda önemli çalışmalar sağladık. Artık devletin mantığı ile üretilen hizmetler yerine profesyonel şirketler haline dönüştürülmüş katma değeri olan ve geleceğini planlayabilen bir yapının oluşması konusunda önemli mesafeler alınmıştır.”
ENERJİDE 101 MİLYAR TL’LİK YATIRIM
Enerji sektöründe 101 milyar lira değerinde yatırım yapıldığını ifade eden Albayrak konuşmasını şöyle sürdürdü:
“2010-2015 yılları arasında yaklaşık 13 milyar lira yatırım, 27 milyar lira işletme bütçesi, yeni tarife döneminden sonra ise yaklaşık 18 milyar lira yatırım, 43 milyar lira işletme bütçesi olmak üzere 10 yıl içerisinde toplamda 101 milyar liralık yatırım tutarı tüm elektrik dağıtım sistemimizde harcanmış ve harcanacaktır. Bu büyüklüklerin doğru yönetilmesinin ne kadar önemli olduğu ve çok küçük bir hatanın büyük maliyetlere sebep vereceği malumdur. Bu yeni dönem hem kamu kesimi, hem de özel kesim için çok büyük önem arz etmektedir.”
“TÜKETİCİ SORUNLARININ KARŞILANIP KARŞILANMADIĞINI ÇOK SIK TAKİP EDECEĞİZ”
Tüketicilerin kaliteli ve kesintisiz elektrik kullanmasının da öncelikleri arasında olduğunu vurgulayan Albayrak, “Bundan sonra özel sektör yaklaşımı içerisinde, tamamen objektif kriterler içerisinde, performans kriterleri noktasında sizlerin de makul sorunlarının çözümleri ile tüketici sorunlarının karşılanıp karşılanmadığını çok sık takip edeceğiz. Etkin denetim sistemleri kullanarak uygunluk ve performans denetimlerinin yapılması ile kamu kaynaklarının verimli ve yerinde kullanılması, dağıtım hizmetlerinin sağlıklı hale getirilmesi ve tüketicinin daha kaliteli ve kesintisiz elektrik kullanması temel amacımız olacaktır” diyerek açıklamalarını noktaladı.
DHA
