IOTA NEDİR?
IOTA, dijital para birimi sahasının yenisi.
Blok zincir ağına dayanmayan IOTA, Tangle adını taşıyan alternatif bir dağıtımcı hesap sistemine dayanıyor.
Microsoft, Fujitsu ve diğer başka şirketlerle işbirliği yapan bu yeni dijital para birimi, ‘nesnelerin interneti’ alanında kendini ilk piyasa alanı olarak tanımlıyor.
6,75 milyar dolar piyasa değeri olan IOTA, 2,43 dolardan işlem görüyor.
IOTA İŞLEMLERİ NASIL GERÇEKLEŞTİRİLİR?
Bir IOTA kullanıcısının işlem gerçekleştirebilmesi için kullanıcı rastgele seçilmiş başka iki işlem daha doğrulamalıdır. Gönderilmiş bir işlemin alıcı tarafından onaylandı olarak kabul edilmesi için gönderici yeterli onay seviyesini sağlamalıdır (örneğin başka kullanıcılar tarafından yeterli sayıda onaylanmalıdır). IOTA sistemi, Coordinator adı verilen tek bir yönetici ile çalışmaktadır. Coordinator, tüm işlemleri onaylamayı sağlar. Coordinator olmadan IOTA DAG ilk aşamalarda yeterince güvenli olarak sayımaz. Coordinator, ağ yeterince geniş hale gelince kaldırılması gerektiği anlamı taşır.
IOTA SİSTEMİNDE TANGLE NEDİR?
IOTA sistemi, blockchain (blok zinciri) yerine yönlendirilmiş asiklik grafiği DAG kullanır. IOTA’nın DAG’ı amiyane tabirle Tangle (Aapsaçı) olarak adlandırılır ve blok zinciri protokolünün genelleştirilmesidir.
IOTA ŞİFRELEME SİSTEMİ NEDİR?
IOTA, eliptik egri kriptografisi yerine karma tabanlı şifreleme Winternitz kullanır. Karma tabanlı imzalar, eliptik eğri kriptografisine göre daha hızlıdır. Ayrıca kuantum algoritması, kuantum bilgisayarının saldırılara karşı oldukça etkili olduğunu belirtir. Bitcoin bloğu oluşturmak için kripto saldırganları tespit etme süreci genel olarak saldırılara karşı zayıf kalmaktadır. Fakat IOTA sistemi, saldırılara karşı daha güçlüdür.
IOTA SİSTEMİNİN VERİ PAZARI NEDİR?
IOTA sistemi, üçüncü parti bileşenleri tarafından oluşturulan veri için kamuoyuna açık bir pazar sistemi kullanır (https://datum.iota.org/). Amaç, günlük olarak oluşturan ve büyüyen 2.5 kentilyon bayt veri için patlayan pazarı paraya çevirmektir. Proje, Deutsche Telekom, Bosch, Microsoft, PricewaterhouseCooper, Airbus, Cisco, Samsung, Orange S.A., Fujitsu ve Çin Huawei Group gibi küresel çapta büyük 20 kadar kuruluşun katılımı ile toplanmıştır.
Veri pazarı bağlı cihazlara güvenli bir şekilde işlem yapma, alış, satış ve çeşitli veri imkanı sağlar. Ücretsiz mikro işlemler IOTA protokolü tarafından yürütülür.
IOTA FİYATLARI NEDEN YÜKSELDİ?
Pazar günü akşam saatleri itibariyle kripto ürünler arasında yeni bir paranın yıldızı parladı.
Pazar günü 1.45 dolar seviyelerinden işlem gören IOTA adındaki kripto para birimi, soluksuz bir şekilde yükselişe geçerek iki günde 3.21 dolara kadar tırmandı.
IOTA’daki yükseliş yüzde 120 olarak kaydedilirken, piyasa değeri 8 milyar doları aştı. IOTA’da yaşanan yükselişle birlikte işlem hacmi de patladı ve son 24 saatte 1.13 milyar dolarlık işlem gerçekleşti.
IOTA’da yaşanan bu yükselişte, para biriminin arkasındaki kurum olan Alman IOTA’nın veri piyasası üzerine Fujitsu, Microsoft ve Samsung gibi büyük teknoloji firmalarıyla ortaklığa başladığını açıklaması etkili oldu.
IOTA, ulaştığı büyüklükle dijital paralar arasında beşinciliğe yükseldi.
IOTA kurucu ortağı ve CEO’su David Sonstebo “yeni petrol veri” dediği açıklamasında pazaryeri projesinin firmaların heba olacak verileri satmasına ve paylaşmasına olanak tanıdığını belirtti.
“Şu anda toplanan bu değerli verinin yüzde 99’u kayıp. IOTA, komisyonsuz işlem sistemi ve merkezi olmayan dağıtık defteri üzerinden datanın bütünlüğünü ücretsiz olarak garantileyerek bu verilerin paylaşımını teşvik ediyor” açıklamasında bulundu.
Yaşanan yükselişin IOTA’nın blockchain teknolojisine yaklaşımından ve adı geçen firmalarla yapacağı partnerlikten kaynaklandığını kaydeden Sonstebo, IOTA’yı ‘uyuyan dev’e benzetti.
BİTCOİN NEDİR?
Bitcoin yeni bir ödeme sistemini bizlere sunan bir konsensus ağı ve tamamen dijital bir paradır. Sahibi ve merkezi bir otoritesi bulunmayan ve gücünü kullanıcılarından alan ilk eşler arası ödeme yöntemidir. Bir kullanıcının persfektifinden bakacak olursak Bitcoin normal parayla internetten alışveriş yapmaya benzer. Bitcoin ayrıca en çok öne çıkan üçlü kayıt usülü muhasebe sistemi sayılır.
BİTCOİN'İ KİM YAPTI?
Bitcoin, ilk olarak 1998 yılında Wei Dai tarafından "cypherpunks" e-posta listesinde, merkezi bir sistem yerine kriptografi kullanılarak yaratılan ve işletilen para fikri olarak ortaya atılmıştır. İlk Bitcoin tanımı ve konsepti 2009'da kriptografi e-posta listesinde Satoshi Nakamoto tarafından basılmıştır. Satoshi 2010'un sonuna doğru kendisi hakkında pek bilgi vermeden projeden ayrıldı. Bu zamandan beri camia birçok geliştiricinin Bitcoin'le çalışmasıyla büyümüştür.
Satoshi'nin çok tanınmıyor olması sık sık haksız endişelere yol açtı ve bunların çoğu Bitcoin'in açık-kaynak doğasının yanlış anlaşılmasıyla ilgiliydi. Bitcoin protokolü ve yazılımı açıkça yayımlanır ve dünyadaki herhangi bir geliştirici kodu gözden geçirebilir veya Bitcoin yazılımının kendi değiştirilmiş versiyonunu yayımlayabilir. Aynı şimdiki geliştiriciler gibi, Satoshi'nin etkisi yaptığı değişimlerin başkaları tarafından kabul edilmesine bağlıydı ve bu nedenle Bitcoin'i kontrol eden o değildi. Dolayısıyla Bitcoin'i yaratanın kim olduğu günümüzde ancak kağıdı kimin bulduğu kadar önemlidir.
BİTCOİN AĞINI KİM KONTROL EDER?
Kimsenin e-posta teknolojisine sahip olmadığı gibi kimse de Bitcoin ağına sahip değildir. Bitcoin dünyadaki tüm Bitcoin kullanıcıları tarafından kontrol edilir. Geliştiriciler yazılıma eklemeler yapsalar da Bitcoin protokolünü zorla değiştiremezler çünkü tüm kullanıcılar hangi yazılımı ve versiyonu kullanacaklarını seçmekte özgürdürler. Birbirleriyle uyumlu kalmak için tüm kullanıcıların aynı kurallara uyan yazılım kullanmaları gerekir. Bitcoin yalnızca tüm kullanıcıların fikir birliği olursa çalışabilir. Bu yüzden tüm kullanıcılar ve geliştiriciler fikir birliğine uyar.
BİTCOİN NASIL ÇALIŞIR?
Bir kullanıcının gözünden bakacak olursak, Bitcoin, kişiye özel bir Bitcoin cüzdanı veren ve bu cüzdan ile kullanıcılar arasından bitcoin alıp, yollamaya yarayan bir uygulamadan ya da bilgisayar programından farklı değildir. Bir çok kişi Bitcoin'i bu şekilde biliyor.
Kamera arkasında, Bitcoin ağı "blok zinciri" adı verilen bir ana hesap defterini paylaşır. Bu defter yapılan tüm işlemleri kapsar ve kullanıcının bilgisayarının bir işlemin geçerliliğini doğrulamasına izin verir. Her işlemin gerçekliği gönderen adrese karşılık gelen sanal imzalarla korunur ve tüm kullanıcıların kendi Bitcoin adreslerinden bitcoin gönderebilmelerine izin verir. Ayrıca, herkes özel donanımların işlem gücü yardımıyla işlemlerin işlenmesine yardımcı olabilir ve karşılığında bitcoin şeklinde bir ödül alabilir. Buna genelde "madencilik" denir. Bitcoin hakkında daha fazla öğrenmek için ilgili sayfayı ve ilk belgeyi okuyabilirsiniz.
İnsanlar gerçekten Bitcoin'i kullanıyor mu?
Evet. Bitcoin'i kullanan işletmelerin ve kişilerin sayısı giderek artmaktadır. Bunlar günlük hayattaki restorant, apartman, avukatlık bürosu gibi işletmeler ve Namecheap, WordPress, Reddit ve Flattr gibi popüler online hizmetleri de kapsar. Bitcoin nispeten yeni bir olay olsa da hızlıca büyümektedir. Ağustos 2013'ün sonunda tedavüldeki tüm bitcoinlerin değeri $1.5 milyar doları geçti ve günde milyonlarca dolarlık bitcoinler alınıp veriliyordu.
BİTCOİN NASIL ELDE EDİLİR?
Her ne kadar bitcoinlerini PayPal ya da kredi kartından para karşılığı bozdurmak isteyen kullanıcılar bulabilmeniz mümkün olsa da bir çok takas çeşidi bu tip bir ödeme metoduna izin vermez. Bunların nedeni bazılarının PayPal ile bitcoin alıp daha sonra kendi işlemlerinin yarısını geri almasıdır. Bu kredi kartı ya da diğer sistemlerin işlemi onaylamadığında başına gelen bir şeydir.
Bitcoin ödemesi yapmak ne kadar zordur?
Bitcoin ödemeleri kredi kartı ya da banka kartı ödemelerinden daha kolaydır ve satıcı hesabı olmaksızın ödeme alınabilir. Ödemeler akıllı telefonunuzda ya da bilgisayarınızda ki cüzdan yazılımına ödeme miktarı ve alıcı adresi girilerek gönderilebilir. Ödeme yapılacak olan alıcının adresini daha kolay bulabilmek için bir çok cüzdan QR kodunu arayabilir ya da NFC teknolojisi ile telefonlarınızı birbirine dokundurabilirsiniz.
