Bir Karadeniz halkı olan ve İstanbul'da yaşayan Hemşinliler, '21 Şubat Dünya Anadil Günü' nedeniyle Levent'teki Karanlık İşler Performans Merkezi'nde 'Zifiri Karanlıkta Hemşince' adıyla etkinlik gerçekleştirdiler. Etkinliğin amacı ise UNESCO'nun Türkiye'de yok olma tehlikesi altında olan dillerden olan Hemşince'ye sahip çıkılması ve bu dilin gelecek nesillere aktarılmasıydı.
KARANLIĞIN İÇİNDE
Etkinlik, Hemşince diline ve Hemşin kültürüne dikkat çekmek ve farkındalık yaratmak amacıyla karanlık bir salonda düzenlendi. Konsept gereği salona cep telefonları dahil ışık yayan hiçbir elektronik cihazın sokulmasına izin verilmedi. Hemşinlilerin tarihi ve kültürel değerlerinin anlatıldığı programda Hemşince müzik yapan 'Vova' adlı müzik grubu bir konser verdi. Ayrıca tulum eşliğinde oynanan Hemşin horonuyla da coşkulu anlar yaşandı.
HEMŞİNCE KONUŞAN 30 40 BİN KİŞİ KALDI
Etkinliğin ardından konuşan Vova grubunun kurucularından Hikmet Akçiçek, Türkiye'de 100 binin üzerinde Hemşinli'nin bulunduğunu bunun da 30-40 bin civarındaki Hemşinli'nin Hemşince konuştuğunu söyledi. Dilin yaşatılması için Hemşin halkına önemli görevler düştüğünü kaydeden Çiçek, bunun için kendisinin Hemşince müzik yapan Vova grubunu kurduğunu belirtti.
"HEMŞİNCE DERS VERİLİYOR"
Akçiçek, "2005 yılında dünyada ilk kez Hemşince albüm yaptık. Hemşin kültürü üzerine Hemşince yazılan bir dergimiz var. (Hemşin Kültürünü Araştırma ve Yaşatma Derneği) HADİG diye bir derneğimiz var. Bu dernekte dilimizin yaşatılması için Türkiye'de ilk defa Hemşince dersler veriliyor" diye konuştu.
KENTLEŞME ETKİSİ
Hikmet Akçiçek, Hemşince'nin tamamen yok olabileceği endişesini taşıdıklarını belirterek , "Hemşince müzik grubunu kurmam tamamen bu kaygıyla ilgilidir. Müzisyen değilim ama böyle bir sorumluluk üstlendim. Çünkü bu dilin ve kültürün gittikçe yok olmasından kaynaklı... Malesef kentleşmenin yanı sıra devletlerin de bu konuda çok pozitif politikaları olmaması nedeniyle bu diller yok oluyor. Bizler bu konuda elimizden geleni yapacağız" ifadelerini kullandı.
ENDİŞELER DİLE GETİRİLDİ
Etkinliği ilgiyle Hemşinliler ise bir yandan keyifli bir gece geçirmenin mutluluğunu yaşadı diğer yandan dillerinin yok olma tehlikesi karşısında taşıdıkları endişeleri dile getirdiler. Hemşince'nin yok olma tehlikesine yol açan etkenlerin başında ise şehirleşme gösterildi.
İstanbul'da yaşayan Artvin'in Hopa ilçesi Hemşinlilerinden Kami Vayiç, köyünde öğrendiği Hemşince'nin ilkokula kadar anadili olduğunu bugün bile çok iyi konuştuğunu belirtirken, büyükşehirlerde bunu gelecek kuşaklara aktarmanın zorluğunu anlattı. Vayiç, "Büyükşehirlerde yaşayan Hemşinliler, çocuklarına dili ve kültürünü veremiyor. Bu da yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olmasında önemli bir etken.Hemşince bilen anne babaların dili mutlaka çocuklarına öğretmeleri gerekir" diye konuştu.
"BİZLERE ÖNEMLİ GÖREVLER DÜŞÜYOR"
Evrim Aksu ise etkinliklerin daha fazla olması gerektiğini belirterek, "Dilimizi geleceğe taşımak için bizlere yani memleketten uzakta şehirlerde yaşayanlara da çok önemli görevler düşüyor. Bu tür etkinlikler bu yüzden çok önemli" ifadelerini kullandı.
UNESCO'YA GÖRE 18 DİL TEHLİKEYLE KARŞI KARŞIYA
UNESCO tarafından yayınlanan "Tehlike Altındaki Diller Atlası"nda aralarında Türkiye'den Hemşince, Süryanice, Abhazaca, Zazaca, Romanca bulunduğu 18 dilin kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu açıklanmıştı.
DHA
