Rahim duvarı kalınlaşması nedir?
Rahim genel olarak kaslardan oluşan bir organdır. Ancak vajene açılan iç tabaka bezlerden ve bağ dokudan oluşur. Rahim duvarı olarak bilinen ve endometrium olarak adlandırılan bu iç tabaka her ay adet döneminde kanama ile birlikte dışarı atılan bir dokudur. Rahim kalınlaşması (Endometrial hiperplazi) bu tabakanın normalden daha fazla kalınlaşması olarak tanımlanır. Adet başlangıcı ile yumurtalıklardan salgılanan östrojen hormonu bu tabakadaki hücrelerin hızla çoğalmasını sağlar. Bu çoğalma yumurtlama döneminde ortaya çıkan ve kalınlaşmayı yavaşlatan progesteron hormonu ortaya çıkana kadar devam eder. Aslında bu iki hormonun ahenkli çalışması oluşacak gebelik durumunda embriyoya uygun bir yuva hazırlar. Gebelik oluşmaz ise bu iki hormonun azalması ile adet kanaması tekrarlanır ve bu kanama ile beraber bu doku dışarı atılır. Bu fizyolojik bir durumdur ve sağlıklı kadınlarda her ay düzenli şekilde işler.
Rahim duvarı kalınlaşması kansere neden olur mu?
Bazı durumlarda östrojen ve progesteron hormonları arasındaki denge bozulur aşırı kalınlaşma oluşur. Kanser kontrolsüz hücre bölünmesi olan dokulardan geliştiğinden iç duvardaki bu kalınlaşma kansere zemin hazırlar.
Kimlerde bu risk daha fazla görülür?
*Menopoz öncesi dönemde olanlar (40 yaş üzeri)
*Adetler arası periyotları uzun olanlar
*Obezite
*Şeker hastalığı
*Polikistik over sendromu
*Östrojen içeren ilaçların kullanımı
Rahim kalınlaşmasının genel belirtileri nelerdir?
En sık bulgu normalden uzun süren ve bol miktarda düzensiz adet kanamalarıdır. Ağrılı adetler ve kasık ağrısı kanamalara eşlik edebilir. Çocuklardaki ve menopoz sonrası dönemdeki tüm vajinal kanamalar ise miktarı az da olsa dikkatle araştırılmalıdır.
Rahim Duvarında Kalınlaşma Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorunuz size vajinal ultrason önerebilir. Tercihen vajinal olarak yapılan ultrasonografik inceleme ile duvar kalınlığı milimetrik olarak ölçülür. Düzensizlikler ve eşlik eden kitleler belirlenir .
Rahim içerisine ameliyat gerekmeden kolayca ulaşılabilir; ince plastik bir tüp ile biyopsi alınabilir. Böylelikle erken tanı ve tedavi sağlanabilmekte ve birçok kansere göre yüz güldürücü sonuçlar alınmaktadır. Hatta daha detaylı bilgi gerektiğinde histeroskopi olarak adlandırılan kameralı bir sistemle rahim içine girilerek şüpheli alanlardan görerek örnek alınabilir.
Teşhisten sonra izlenen yollar nelerdir? Tedavisi nasıldır?
Rahim kalınlaşması ilaç tedavisi (progesteron) ile yüksek oranda tedavi edilebilen bir durumdur. Tedavinin dozu ve uzunluğu hastaya göre değişmekle birlikte doktorunuz size uygun tedavi planını sunacaktır. Tedavi sonunda tekrar endometrial biyopsi gerekebilir, eğer problem devam ediyorsa diğer tedavi seçeneklerine (diğer ilaçlar veya cerrahi) geçilebilir. Rahim alınması ameliyatı çocuk isteği olmayan ve biyopsi sonucu kansere ilerleme olasılığı daha yüksek olan hastalar için bir seçenektir.
Bu sağlık sorunundan korunmanın bir yolu var mı?
1. Özellikle menopoz döneminde kullanılan sadece östrojen içeren ilaçlardan kaçının
2. Eğer adet aralıklarınız uzunsa, rahim duvarının aşırı kalınlaşmasını önlemek amacıyla progesteron verilmesi riski azaltır.
3. Eğer kilo fazlalığınız varsa kilo vermeniz tedaviye yardımcı olur.
4. Gebelik ve emzirme de riski azaltmaktadır.
Bu tip sorunlardan kaçınmak için ne kadar süreyle kontrol yaptırmalı?
Hiçbir yakınması olmasa da her kadının yılda bir kez jienolojik muayene ve smear testi yaptırması birçok hastalık ve kanserde erken tanı şansı yaratmaktadır. 40 yaş üzerinde düzensiz ve çok miktarda; menapoz sonrası ise az miktarda bile olsa vajinal kanaması olan kadınların en kısa zamanda bir uzmanı ziyaret etmeleri önerilmektedir.
