ABD-Türkiye hattında geçtiğimiz yıllarda ciddi bir gerilime sebep olan ve hala çözülemeyen F-35'ler uluslararası kamuoyunun merkezinde. İsrail basını, İsrail'de buluşan 20 ülkenin hava kuvvetleri komutanlarına yönelik konuşmasında İsrail Hava Kuvvetleri Komutanı Amikam Norkin'in açıklamalarına yer verdi. Norkin, aralarında ABD ve Türkiye'nin de olduğu dokuz ülkenin geliştirdiği F-35 savaş uçaklarını muharebede kullanan ilk ülkenin İsrail olduğunu açıkladı.

Bu açıklamaların ardından İsrail, Suriye'de İran kamplarına ve Lübnan'daki Hizbullah hedeflerine saldırı düzenlediğini açıkladı. İsrail Hava Kuvvetleri'nin Mısır'daki Sina Yarımadası'nda bulunan İslamcılara ve Sudan'da Hamas için silah kaçakçılığı yapan kişilere de hava saldırıları düzenlediği tahmin ediliyor.

Norkin, "F-35'leri Ortadoğu'nun her yerinde uçuruyoruz ve iki ayrı cephede şimdiden kullandık" derken uçağın Beyrut üzerinde uçan bir fotoğrafını da paylaştı. 50 F-35 siparişi veren İsrail'in yaklaşık 9 F-35'i teslim aldığı aktarıldı.

Projeye 12 Temmuz 2002'de yedinci uluslararası partner olarak katılan Türkiye, F-35 üretimi ile ilgili olarak karşılıklı anlayış muhtırası imzalamıştı. Bazı parçalarının Türkiye'de üretildiği F-35'leri satın almak isteyen Ankara, bu uçaklar için 11 milyar dolar ödeyeceğini açıklamış ve 116+18 F35 siparişi vermişti.

İLK TESLİMAT 21 HAZİRAN'DA


F-35'lerin bazı parçaları Türkiye'de üretilirken, Türkiye ayrıca teknolojiye montaj destek veriyor. İlk teslimatın 21 Haziran'da yapılması beklenen F-35'lerin teslimatı ABD'de kriz yarattı. Öyle ki ABD Temsilciler Meclisi'nde görüşülmeye başlanan yıllık savunma politikaları yasa tasarısında Türkiye'ye F-35'ler de dahil olmak üzere "büyük savunma malzemelerinin" teslimatının dondurulması isteniyor. Senato'da da F-35 teslimatının dondurulması çağrısı yapan bir yasa tasarısı girişimi var.

f-35-reuters

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile ABD'li mevkidaşı Mike Pompeo'nun 4 Haziran'da Washington'da yapması beklenen ziyarette bu konunun da ele alınması bekleniyor.

TÜRK ŞİRKETLERE KATKISI 12 MİLYAR DOLAR OLACAKTI


F-35 projesinin web sitesinde yer alan bilgiye göre, bu projenin Türkiye'deki şirketlere toplam katkısı yaklaşık 12 milyar dolar olarak hesaplanıyor. Şu ana kadar proje ortaklarına sağladığı gelirin ise 5,5 milyar dolar olduğu belirtiliyor. Projenin tedarikçileri arasında ASELSAN, HAVELSAN, ROKETSAN, AYESAŞ, Alp Havacılık, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) gibi şirketler yer alıyor.

ASELSAN'ın hisseleri, F-35 projesine dahil olmasının ardından yüzde 1400'ün üzerinde değer kazandı. Ancak Kasım ayından bu yana ABD'nin F-35 ile ilgili kısıtlamalar getirebileceği yönündeki haberlerin yarattığı kaygılardan bu yana yüzde 40'a yakın değer kaybetti.

ERDOĞAN: MÜTTEFİKLİK RUHUNA TERS

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, CNN televizyonuna verdiği mülakatta, teslimatın engellenmesinin müttefiklik ruhuna uymadığını söyledi. Erdoğan, "Bunlar o kadar enteresan ki; eğer bir ittifak varsa, bir müttefiklik varsa, bu müttefikliğin de bir ruhu vardır. Bu müttefikliğin ruhuna bu bir defa asla uymaz. Şimdi siz bir anlaşma yapıyorsunuz, alışveriş ve bu anlaşmayla Türkiye F-35'lerde ödemelerini takır takır yapıyor. Ondan sonra kalkıp da 'Ben şimdi sana F-35'leri vermeyeceğim' diyemezsiniz. Niye? Ben ödemelerimi yapıyor muyum? Ben ticari anlamda buradaki hukuka uyuyor muyum? Öyleyse siz ediminizi yerine getirmeniz lazım" dedi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Pazar günü yaptığı açıklamada, satışın iptal edilmesi halinde bunun kabul edilemez olduğunu ve ABD'nin "Türkiye karşılığını alacağını" belirtti.

TEKNİK ÖZELLİKLER
Menzil: 2.200 kilometre
Kanat alanı: 42 metrekare
Azami kalkış ağırlığı: 31800 kilogram
Azami hız: 1.6+ Mach (1.932 km/saat)
Yükseklik: 60.000 feet (18.288 metre)
Tırmanış değeri: 200 metre/saniye