Zirvede Türkiye'nin beklentisi, Rusya ve Esad rejim ordusunun, İran yanlısı milislerle birlikte İdlib'e yönelik ön hazırlığını başlattığı büyük operasyonun durdurulması, bölgeye topyekün bir operasyon yerine, sadece İdlib'de konuşlanmış cihatçı terör örgütü üyelerinin nokta operasyonlarla imha edilmesiydi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bölgedeki sivillerin topyekün bir imha operasyonundan kurtarılması için "ateşkes" yapılmasını istedi.

Ancak ne Rusya Lideri Vladimir Putin, ne de İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Erdoğan'ın bildiriye "ateşkes ibaresini de koyalım" teklifine itibar etmedi. Hatta Putin, Erdoğan'la bu konudaki anlaşmazlığını, "İdlib'deki IŞİD ya da Nusra terör örgütlerinin temsilcileri bu masada yok. Onların ateşkese uymalarının da garantisi yok" sözleriyle ifade etti. Erdoğan ise Putin'in bu tavrı üzerine araya girerek "o zaman Nusra'ya bu odadan silah bırakma çağrısı yapalım" dedi. Ancak uzlaşma sağlanamadı. Esad rejiminin en büyük destekçisi Rusya ve İran'ın, "Ankara, Esad'la barışmalı" beklentilerine tezat olarak ise, Erdoğan Şam yönetimi ile Ankara'nın uzlaşmasının mümkün olmadığını kesin bir dille açıkladı.  Canlı yayında üç ülke lideri arasında uzlaşmaya varılamaması, "Astana sürecinin sonu mu geldi" yorumlarına neden oldu.

[old_news_related_template title="Son dakika... İran'da Erdoğan ve Putin arasında İdlib atışması" desc="İran'ın başkenti Tahran'da merakla beklenen üçlü zirve bugün başladı. Liderler ikili görüşmelerin ardından bir araya geldi. Suriye ve özellikle İdlib konusunun gündeme geleceği zirvede somut adımlar atılması bekleniyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bölgede ateşkes yapılması çağrısında bulundu. Üçlü zirvenin son bölümü ise Erdoğan'la Putin arasında karşılıklı İdlib 'atışmasına' sahne oldu." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2018/09/iecrop/erdogan-reuters-1_16_9_1536322717.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2018/dunya/son-dakika-iranda-uclu-zirve-basladi-2614050/"]

İşte kritik zirvenin sonuçları;


- İDLİB'DE ATEŞKES YOK -Türkiye, İdlib'de Rus ve İran yanlısı milislerin desteğiyle Esad ordusunun topyekün bir harekat yapmasına karşı çıkıyordu. Bunun yerine operasyonun nokta atışıyla sadece terör örgütlerine yönelik gerçekleştirilmesini istiyordu. Bunu da Erdoğan zirvede "ateşkes çağrısı yapalım" önerisiyle somutlaştırdı. Ancak Erdoğan'ın önerisi Putin ve Ruhani tarafından kabul görmedi.

- TÜRKİYE, ESAD YÖNETİMİ İLE UZLAŞMAYACAK- Rusya ve İran'ın Ankara'dan beklentisi ise, Türkiye'nin Esad yönetimi ile uzlaşmasıydı. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan bu beklentiye, "Ülkemizin sağladığı örtülü güvencenin, kendi halkına yönelik katliamları hala hafızalarımızda olan Esed rejiminin insafına bırakılmasına rıza gösteremeyiz" yanıtını verdi. Böylece Ankara'nın Esad ile uzlaşmayacağını,TSK ve Özgür Suriye Ordusunun Suriye'de birlikte kontrol ettiği Cerablus-Mare hattı ile, Afrin bölgelerini de Esad'a bırakmaya niyetli olmadığını ifade etti.

- TÜRKİYE'YE DAHA FAZLA SIĞINMACI KABUL EDİLMEYECEK- İdlib'e olası operasyon konusunda BM, yaklaşık 700 bin kişinin Türkiye sınırına dayanabileceğini söylemişti. Bu çerçevede Türkiye'ye BM tarafından "sınırını yeni gelecek mültecilere açması" çağrısı da yapılmıştı. Erdoğan, Tahran zirvesinde yaptığı konuşmada bu çağrıya da "Türkiye, mülteci alma kapasitesini doldurdu" sözleriyle yanıt verdi. İdlib'de olası bir operasyon halinde, buradan gelecek olan sivillerin Türkiye'ye kabul edilmeyeceklerinin işaretini de vermiş oldu.

* ABD'YE KARŞI ORTAK TAVIR VAR; ANCAK PYD-YPG TEHLİKESİNE SADECE TÜRKİYE DİKKAT ÇEKTİ- Zirve toplantısında üç liderin konuşmasında da, PKK terör örgütünün Suriye uzantısı YPG-PYD ile birlikte, Suriye'nin kuzeydoğusunu kontrol eden ABD'ye yönelik de "Suriye'den çık" mesajı verildi. Ancak ABD'ye karşı bu uzlaşmaya rağmen, Türkiye'nin terör örgütü olarak ilan ettiği PYD-YPG'ye karşı aynı ortak duruş sergilenemedi. Erdoğan zirvede yaptığı konuşmada PYD-YPG'yi terör örgütü olarak niteleyip, buna karşı da ortak eylem içine girilmesini isterken, Putin ve Ruhani'den bu konuda net bir tavır gelmedi.

* ERDOĞAN'DAN İRAN VE RUSYA'YA ASTANA ELEŞTİRİSİ- Erdoğan'ın konuşmasında Astana sürecinde, diğer iki ortak Rusya ve İran'a yönelik diplomatik bir dille ifade ettiği eleştiriler de oldu. İdlib konusunda "Meseleyi Astana ruhuna uygun şekilde çözmeyi hedeflemeliyiz. Zira Astana'nın itibar ve güvenliğinin sınanacağı son fırsattır" diyen Erdoğan, Astana konusunda Moskova ve Tahran'a yönelik eleştirisini şu sözlerle dile getirdi, "Astana kapsamında hayata geçirdiğimiz en kritik adım gerginliği azaltma bölgelerinin tesisidir. Ancak zamanla bunlar farklı bahanelerle tek tek tasfiye edildi. Bugün sadece İdlib kaldı. Her ne gerekçeyle olursa olsun İdlib'e yapılan ve yapılacak bir saldırı felaketle, katliamla ve çok büyük bir insani durumla sonuçlanacaktır."