Konuyla ilgili olarak da Eğitim-Sen, ‘TEOG Yerine Getirilen Sistemin Nasıl Bir Kaosa Dönüşeceğini ve Uygulanamaz Olduğu’ konulu bir basın toplantısı düzenledi. Ankara’da Eğitim-Sen genel merkezde gerçekleştirilen toplantıda konuşan Genel Başkan Feray Aytekin Aydoğan, “Okulların coğrafi bütünlüğü ve öğrencilerin mezun olacakları ortaokullar düşünüldüğünde lise tür ve sayılarının eşitsizliğinden kaynaklı çemberlerin oluşturulması mümkün görünmüyor” dedi.
“YOKSULLUK BİR KADER GİBİ SÜRDÜRÜLECEK”
Velilerin eğitim ve gelir düzeyi ile öğrencilerinin okuduğu okulla ilişkilenme arasında ciddi bir bağ varken okulların koşullarının ve olanaklarının eşitliğinden söz etmenin mümkün olmadığını anlatan Aydoğan, şöyle devam etti: “Bu nedenlerle öğrencilerin adresleri esas alınarak belirlenen ‘Orta Öğretim Kayıt Alanları’ içerisindeki okullardan tercih yapmak zorunda bırakılması yoksul semtlerde yaşayan öğrencilerin o semtlere sıkıştırılması ve yoksulluğun bir kader gibi sürdürülmesi anlamına geliyor. Yoksullarla varlıklılar arasında iletişimin tamamen kesildiği ve her öğrencinin ait olduğu ‘sınıfın’ okuluna gitmesinin yaratacağı çok ciddi sosyal sorunlar ve öğrencilerin gelecek öğrenim yaşantısına olumsuz etkileri olacak.”
“SİSTEMİN BU ŞEKLİYLE UYGULANMASI MÜMKÜN DEĞİL”
MEB tarafından 14 Şubat’ta yayınlanan yönetmeliğin genel olarak öğrencilerin 2018-2019 öğretim yılından itibaren ortaöğretim kurumlarına yerleşmenin esaslarını belirlemiş olsa da pek çok konunun henüz netleşmiş olmadığının altını çizen Aydoğan, şunları söyledi: “Öncelikle 9 okulun eşit sayıda okul türünden oluşmasının fiziki koşullarının olmadığını belirtmek gerekir. Farklı okul türlerinin sayısı ve coğrafi dağılımı dikkate alındığında bu yerleştirme sisteminin bu şekliyle uygulanmasının mümkün olmadığı görülecektir.
“ZORLAMA TERCİH MANTIĞA AYKIRI”
İkinci olarak belirlenecek 9 okuldan 5 tercih yapmaya zorlanmak esasında ‘tercih’ yapmanın mantığına aykırıdır. Normal koşullarda tercih yapılırken en fazla kaç okulun seçilebileceğinin belirtilmesi ve hangi okul türünden kaç okulun seçileceği tercihinin üst sınırı aşmamak koşuluyla veliye bırakılması gerekiyor.
“5 TERCİH ÖĞRENCİLERİ İSTEMEDİĞİ OKUL TÜRÜNE ZORLUYOR”
9 okulun 3 Anadolu lisesi, üç imam hatip lisesi ve üç mesleki ve teknik Anadolu lisesi şeklinde dağılacağı dikkate alındığında, 5 tercih yapma zorunluluğunun aslında öğrencileri gitmek istemedikleri okul türlerine zorladığı anlaşılıyor. Anadolu Lisesinde eğitim almak isteyen bir öğrenci, ilk üç tercihine Anadolu lisesi yazsa dahi tercihinin geçerli olması için 4. Ve 5. Tercihlerine gitmek istediği türlerden okul yazmadığı sürece tercih işlemi sonuçlanmayacak. Bu durum, açık şekilde görülmektedir ki, öğrenciler kontenjanları boş kalan okullara yönetmelik marifetiyle yönlendirilmektedir. 5 Kasım 2017 tarihinde Milli Eğitim Bakanı tarafından altı kalınca çizilerek ifade edilen ‘Hiçbir öğrenci istemediği okula gitmeyecek’ İfadesi de doğal olarak geçerliliğini yitirmektedir.”
Lise türü, öğrenci ve öğretmen sayılarıyla ilgili şu veriyi paylaşan Aydoğan,
“Her çemberde üç okul olması için okul sayılarının eşit olması gerekiyor. Basit bir hesapla, imam hatip lisesi için (2359-1452= 907) yeni okullara veya varolan okulların dönüştürülmesine gereksinim duyulacak” dedi.
BOŞ KONTEJANLARIN DOLDURULMASI HEDEFLENİYOR
Aydoğan, toplam 225 bin 267 kontenjanın boş kaldığı göz önüne alındığında, yeni yerleştirme sisteminin bu kontenjanları doldurmayı hedeflediğinin söylenebileceğini belirtti.
Türkiye’nin çeşitli ilçelerinden örnekler veren Aydoğan, İstanbul’un Üsküdar ilçesi içinse şunları söyledi: “Üsküdar ilçesinde mesleki eğitim alan öğrenci sayısının yoğunluğu dikkat çekiyor. Okul başına düşün öğrenci sayısı Türkiye genel ortalamasının iki katından fazla. Meslek lisesi için derslik başına düşen öğrenci sayısının fazlalığının altını çizmek gerekiyor. Üsküdar ilçesi için farkı yaratan en önemli etken Haydarpaşa MTAL olarak belirlenebilir. 318 öğretmen, 59 derslik ve 3615 öğrenci ile ortalama değerlerini oldukça yukarıya çekiyor. Aynı farklılık İHL için de geçerli. İHL oranları da genel ortalamanın oldukça üzerinde. Üsküdar ilçesi beş kız İHL ve iki kız Anadolu Lisesi ile karma eğitime karşı adım atılmış bir ilçe görünümü veriyor. Anadolu lisesi ortalamaları ise Türkiye genel ortalamaları ile uyumlu şekilde oluşmuş. Öğrencilerin olanaklar oluştuğunda akademik eğitime yönelme eğilimi bu ilçede de okul sayısının yönetim eliyle baskılanmasına rağmen tercihin o yönde olduğunu açıkça ortaya koyuyor. 1 Kasım 2015 genel seçimleri seçimi Üsküdar ilçe sonuçlarına göre AKP yüzde 47.9, CHP 33.7, MHP 9.5, HDP 6.5, Saadet 0.8 oranlarında oy almıştır. ‘Seçmen tercihleri ile okullaşma arasında bağ var mı veya okullaşma öğrencilere sunulan olanaklar ve koşullar tarafından mı belirleniyor’ sorusuna yanıt olarak okul başına düşen öğrenci sayılarına bakıldığında ulaşmak mümkün. Muhafazakar bir seçmen tabanı olduğu açıkça görülen bu ilçede bu durum İHL’ne yönelim olarak karşılık bulmamış.”
Aytekin'in çember sistemi için örneklediği ilçeler:
“Fethiye’de bu tabloya göre iki ayrı dokuz okuldan oluşan çember yapılabilir. Ancak MEB yetkilileri her dokuz okuldan oluşan grupta üç ayrı okul türünden üçer tane olacağını ifade ettiğine göre iki Anadolu lisesi ve iki meslek lisesi Anadolu imam hatip lisesine mi yerleşecek? Fethiye’de ikamet eden öğrenciler iki grup oluşursa Anadolu liselerinden ikisini seçemeyecek mi? O iki okula nereden öğrenci bulunacak”
"ÖĞRENCİLER AKADEMİK EĞİTİM İSTİYOR"
“Yozgat Boğazlıyan okul sayıları toplamı 9 okulu bulmadığı için coğrafi olarak yakın olarla birleşeceği düşünülebilir. Boğazlıyan Sarıkaya arası 42 kilometre. Boğazlıyan Çayıralan arası 43 kilometre. Öğrencilerin tercihleri ve gereksinimlerine uygun bir okullaşma olmaması bu tabloyu yaratmaktadır. Öğrenciler açıkça akademik eğitime yönelmek istemektedir.”
“Batman il merkezinin sayısal verilerinde dikkat çeken akademik eğitim alan öğrencilerin sayısal olarak fazlalığı. Batman merkezde ayrıca bir Fen Lisesi, bir sosyal Bilimler Lisesi ,Bir Güzel Sanatlar Lisesi ve bir de spor lisesi bulunmaktadır. Okulların sayıları dikkate alındığında Batman il merkezinde de çember sisteminin uygulanma olasılığı görünmemektedir. Batman ili için dikkat çekici bir diğer sonuçta ortalamaların her kategoride genel ortalamadan yüksek olmasıdır. Bu durum yeni okul ihtiyacının bu il için bulunması olarak yorumlanabilir. Batman ili için okul başına düşen öğrenci sayısı 817’dir.İHL bu durumda ortalamanın altında bulunuyor.”
