ABD önümüzdeki günlerde İran'a karşı yeni yaptırım planlarını devreye sokmaya hazırlanıyor. Buna göre ülkelerin İran'dan petrol ürünleri alması da sınırlandırılacak. Bu durumdan etkilenecek ülkelerin başında ise Türkiye geliyor.

Türkiye Ağustos ayında İran'dan günlük 97 bin varil petrol ithal etti, Eylül ayında bu miktar 133 bin varile çıktı. Ekim ayının ilk iki haftasında ise Türkiye İran'dan üçer kez 1 milyon varillik petrol kargosu satın aldı.

BUGÜN AÇIKLANMASI BEKLENİYOR


ABD hükümetinin, yakın müttefikleri Güney Kore ve Japonya ile, Hindistan'ın içlerinde olduğu sekiz ülkeye, İran'ın petrol ihracatına karşı gelecek haftadan itibaren yürürlüğe girecek olan yaptırımlardan muafiyet tanıdığı bildiriliyor.

Bloomberg ajansının bir ABD'li yetkiliye dayanarak verdiği habere göre, istisna tanınan ülkelerin isimleri bugün resmi yollardan açıklanacak.

İran petrolünün en büyük alıcıları olan ve hepsi Asya'da yer alan söz konusu üç ülke, İran'dan alımlarına kısmen de olsa devam edebilmek için kendilerine yaptırımlardan muafiyet tanınmasını talep etmişlerdi.

HİNTLİLER PETROL ALMAYI KESTİ


İran petrolünü alan tek ülke Türkiye değil. Hindistanlı üreticiler de geçen ay İran'dan petrol almayı kestiler. 2017 yılında Türkiye'nin en fazla petrol aldığı ülke İran'dı. Türkiye İran'dan 11.5 milyon tonluk ham petrol satın aldı. Türkiye'nin geçen yıl ithal ettiği toplam petrol ise 26 milyon tondu.

AMBARGONUN KISA TARİHİ


Bilindiği gibi ABD, çok uzun yıllardır (1974'den beri) İran'a bazı Başkanlık kararları da dahil çeşitli ambargolar uyguluyor. 2015'den bu yana da İran ile petrol başta olmak üzere, ciddi boyutta ticaret yapan Çin, Fransa, Rusya, İngiltere ve Almanya gibi ülkeler, bu ambargoların kaldırılması ve kendilerini etkilememesi için ABD nezdinde girişimler yapıyorlar. Bu kapsamda, Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) imzalandı. Ancak ABD bu plandan Trump döneminde çekildi. Bu, mevcut yönetimin ambargoları çok daha katı olarak uygulama ve İran'dan petrol alacak ülkeleri karşısına alma noktasındaki (haklı ya da haksız) kararlılığını gösteriyor. ABD yaptırımlarının önemli bölümü, BM Güvenlik Konseyi ve Avrupa Konseyi tarafından da destekleniyor. Yabancı bankaların (Türk bankaları dahil) ABD Patriot (Yurtsever) Yasası'na uyma zorunluluğu var. Buna uymayan bankalar, ABD finans sistemi dışına atılıyorlar. Halk Bankası yöneticileri de bu çerçevede yargılanıyorlar.

[old_news_related_template title="İran petrol ambargosu Türkiye'yi nasıl etkiler?" desc="Bilkent Ünivresitesi’nden Profesör Dr. Necdet Pamir İran ile ABD arasında yaşanan petrol gerilimini sozcu.com.tr okurları için yazdı. Pamir yazısında İran’dan ham petrol alan Türk şirketlerini zor günler beklediğini belirtirken Pamir ABD yaptırımı sonucu dünyada petrol fiyatlarının artmasını beklediklerini söyledi. " image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2018/06/iecrop/kapak29hazic_16_9_1530270068.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2018/ekonomi/iran-petrol-ambargosu-turkiyeyi-nasil-etkiler-2494169/"]