Merkez Bankası’na (MB) döviz geliri ya da borcu olan tüm şirket ve kişilerden varlıklarıyla ilgili özel bilgileri isteme yetkisi verildi. Bilgi ve kayıtları vermeyen şirket ve kişilerle, topladığı bilgileri başkalarıyla paylaşan ya da ticari amaçla kullanan Merkez Bankası yetkililerine ise hem hapis hem de para cezası verilecek.

KİŞİ VE ŞİRKETLERE SORACAK

Merkez Bankası Kanunu’nda yapılan değişikliğin yürürlüğe girmesiyle birlikte MB, gerçek ve tüzel kişilerin döviz pozisyonunu etkileyen işlemlerini izlemek amacıyla belirleyeceği gerçek ve tüzel kişilerden her türlü bilgi ve belgeyi istemeye yetkili olacak. İstenecek bilgi ve belgelerin kapsamı, toplanma ve izlenme yöntemi, doğruluğunun denetimi, paylaşımı, destek hizmeti temini de dahil olmak üzere usul ve esaslar Merkez Bankası tarafından belirlenecek.

5 YIL HAPİS CEZASI

Toplanan bilgiler başka kişi ya da kurumlarla paylaşılmayacak. Bilgileri vermeyenlere 20 bin liradan 100 bin liraya kadar değişen tutarlarda para cezası kesilecek. Kişi ve şirketlerden topladığı özel bilgileri korumayanlara 1 yıldan 3 yıla kadar hapis, bu bilgileri ticari amaçlarla satan ya da kullananlara ise 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve para cezası verilecek.

GÜNCEL VE SAĞLIKLI BİLGİ

MB Başkan Yardımcısı Murat Uysal, düzenlemenin gerekçesini, geçen yılın sonunda çıkarılan torba yasanın Meclis’te görüşülmesi sırasında açıklamıştı. Uysal, Merkez Bankası’nın görevlerini yerine getirebilmesi için sağlıklı, doğru, güncel ve sistemli olarak doğru veri elde etmesinin zorunlu hale geldiğini belirtirken, “Bankamızın sadece bankalardan ve mali kuruluşlardan bilgi alması yeterli olmamaktadır. Örneğin, reel sektörün yabancı parayla borçlanmasından kaynaklanan borçlanma ve kur riskinin bilinmesi,
değerlendirilmesi de bankamızın amaç ve görevlerine hizmet etmektedir. Bu nedenle bankaya, görevlerini yerine getirebilmek amacıyla gerçek ve tüzel kişilerden bilgi isteme yetkisi sağlamaktadır” demişti.


Kur dalgalanmasından etkilenmemeleri için MERKEZ Bankası’na verilen bilgi isteme yetkisiyle, ülke genelindeki irili ufaklı tüm şirketlerin döviz varlıkları ile borçlarının ortaya çıkarılması, böylece olası bir kur dalgalanmasında hangi şirketlerin ne kadar etkileneceğine ilişkin veriye ulaşılması hedefleniyor. Merkez Bankası yetkilileri, bu bilgilere ulaşıldıktan sonra gerekli önlemlerin alınması için çeşitli adımların atılabileceğini de belirtmişlerdi. Ancak karar Resmi Gazete’de yeni yayımlansa da geçtiğimiz aylarda hem küçük hem de büyük şirketlerin dövizle borçlanmalarını sınırlayan bir dizi düzenleme yapılmış, hatta bazı kamu kurumlarına ithalat yasağı bile getirilmişti.