Amerikan Merkez Bankası Fed’i oluşturan önemli kurumlardan biri olan Kansas Fed’in düzenlediği Jackson Hole ekonomi zirvesi 40 yıldır dünya ekonomisinin sorunlarının konuşulduğu önemli bir platform. Türkiye Merkez Bankası başkanları da burada düzenlenen programlara katılıyor.

Merkez Bankası’nın bir önceki başkanı Erdem Başçı başkan yardımcılığı döneminden bu yana 5 kez bu toplantıya katılarak Türkiye’den en fazla katılım gösteren isim oldu.  Merkez Bankası başkanı Murat Çetinkaya göreve geldiği 2016 yılında Jackson Hole toplantısına katılmadı, geçen sene ise toplantıya katıldı.

Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerin tarihin en gergin dönemlerinde olduğu bu sene ise 23-25 Ağustos tarihleri arasında gerçekleştirilen Jackson Hole zirvesine Murat Çetinkaya’nın katılımıyla ilgili olarak devletin resmi kurumlarından bir açıklama yapılmadı. Bu durum akıllara ‘acaba kötüleşen ilişkilerden dolayı bu yıl ABD’den davet gelmedi mi?’ sorusunu getirdi.

‘KAMUYA AÇIK DEĞİL, BİLGİ VERMİYORUZ’


Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya’nın bu yıl Jackson Hole’a gidip gitmediği veya Kansas Fed’den bir davet gelip gelmediği sorusuna cevap verilmedi. Merkez Bankası’ndan sozcu.com.tr’ye yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı: Yönetim kamuya açık programlar dışındaki programlar hakkında bilgi vermemekte.

FED BAŞKANI KONUŞTU


Fed'in Wyoming eyaletinin Jackson Hole kasabasında düzenlenen bir sempozyuma katılan Fed Başkanı Powell, burada "Değişen Ekonomide Para Politikası" başlıklı bir konuşma yaptı. Powell burada Fed’in faiz artışına devam edeceğinin sinyallerini verdi. Powell’ın konuşması Anadolu Ajansı tarafından servis edildi.

ABD’de her eyaletin bir merkez bankası var ve hepsi ABD Merkez Bankası Fed’in bir üyesi. Eyaletler arasındaki en ünlü Fed ise Kansas’ınki. Bu ise tarım sektörünün sorunlarının ve büyümesinin tartışıldığı 1978 yılında ilki düzenlenen Jackson Hole Sempozyumu’ndan kaynaklanıyor. 1976 yılında Kansas Fed Başkanı olan Roger Guffrey’in 1978’de Dünya Tarım Ticareti: Büyümenin Potansiyeli başlıklı bir uluslararası sempozyum düzenlemesiyle başlıyor. Tüm eyaletlerin Fed başkanları sempozyuma katılıyor ve Guffrey hayalini sempozyumun açılış konuşmasında şöyle açıklıyor: “Bugün ilk sempozyumda tarım ticaretini ele alıyoruz. Ama umudum dünya ekonomisini belirleyecek önemli bir konferans serisine evrilmemiz...” Guffrey’in hayali 1980’den sonra gerçekleşiyor denebilir.

ALAN GREENSPAN'DEN SONRA ÖNEMİ ARTTI


1979-1987’ye kadar Fed başkanlığı yapan ve ‘enflasyon’ ile mücadelesi ile efsane olan Fed Başkanı Paul Volcker aslında toplantıların da kaderini değiştiriyor. Tam bir balıkçı olan Volcker’ı katılmaya ikna etmek için 1982’ye kadar Kansas’ta toplantı salonlarında yapılan sempozyumu Jackson Hole’a taşınıyor ve Volcker’e ‘balık tutabileceği’ söylenerek katılması sağlanıyor. Fed başkanının katılması ve enflasyonla mücadeleye ilişkin tüm öngörülerini de sempozyumda açıklayarak dünyanın gözünün Jackson Hole’a çevrilmesini sağlıyor. Sempozyumun ikinci zirvesi ise 90’larda oluyor. Asya kaplanları ve Rusya krizi yine merkez bankası başkanlarının ne adımlar atacağını anlamak için Jackson Hole’a odaklanılmasını sağlıyor. 2000’lerdeki ‘dot.com’ krizi de Jackson Hole’un ününe ün katıyor. Fed başkanlarının önemli açıklamaları Jackson Hole’da yapma geleneği ise eski Fed Başkanı Alan Greenspan ile başlıyor. 2002’de ‘ekonomide oluşan balon’lardan bahseden Greenspan’ı, yine eski Fed Başkanı Ben Bernanke izliyor. Bernanke 2008 kriziyle beraber parasal genişleme hamlelerini hep Jackson Hole’da duyurdu.

mumay@sozcu.com.tr