Türkiye’de işsiz sayısı resmi rakamlara göre 3.5 milyonu aştı.Hükümet yıllardır uzun vadeli istihdam ve üretim sağlayan reel yatırımlar yerine ağırlıklı olarak geçici istihdam üreten inşaat yatırımlarına ağırlık veriyor. Yurtdışından gelen yabancı yatırımcılar da yine üretim yerine karlarını dışarıya kolay transfer edebilecekleri banka, sigorta, otel ve restoran gibi kısmen istihdam sağlayabilen hizmetler sektörüne yatırım yapıyor.
İSTİHDAM YERİNE CARİ AÇIK
Bugüne kadar uygulanan geçici istihdama dayalı yatırım stratejisi nedeniyle işsizlik resmi verilerle 3.5 milyonu aştı, gayri resmi verilere göre 7 milyona dayandı. Üretim yerine rant ekonomisine öncelik verildiği için ülke kaynakları ne istihdama ne de cari açığa çare olamadı. Hükümet yeni açıkladığı süper teşviklerle istihdam ve cari açıktan oluşan iki büyük sorundan istihdamı göz ardı edip, cari açığı kısmen azaltmayı hedefliyor. Ekonomi Bakanlığı’nın açıkladığı resmi verilere göre, bu yılın ocak ayında verilen normal teşvikler sayesinde şirketler 8 milyar 155 milyon liralık yatırım gerçekleştirecek. Bu yatırımlarla da 20 bin 139 kişiye doğrudan istihdam sağlanacağı sözü verildi. Yeni açıklanan süper teşvikleri kullanacak firmalar ise 135 milyar liralık yatırıma karşılık sadece 35 bin kişiye iş sunabilecek. Buna göre normal teşviklerle desteklenen her 404 bin 972 liralık yatırım 1 kişiye istihdam sağlarken, süper teşvikleri kullanacak firmaların 1 kişiye istihdam sağlayabilmesi için 3 milyon 857 bin 142 liralık yatırım yapması gerekiyor. Bu da normal teşviklerle 10 işsize istihdam sağlayan bir yatırım tutarının süper teşvikle sadece 1 kişiye iş kapısı açacağını gösteriyor. İleri teknoloji ürünleri düşük istihdam sağladığı için süper teşvikli yatırımlarda istihdam düşük kaldı.
Hükümetin ‘süper teşvik’ diye açıkladığı Proje Bazlı Teşvik Sistemi’yle 19 firmanın 135 milyar liralık yatırımına olağanüstü teşvikler verileceği, bu sayede 35 bin kişiye doğrudan istihdam sağlanacağı açıklanmıştı. Süper teşviklerle, Türkiye’nin en çok ithalatını yaptığı ürünlerin Türkiye’de üretilmesi, bu sayede dışarıya döviz çıkışının azaltılıp cari açığın düşürülmesi öngörülüyor. Yatırımların gerçekleşip teknolojik ürünlerin ortaya çıkması halinde cari açığın 19 milyar dolar azalacağı iddia edildi.
Mesut Yılmaz’ın oğluna da süper teşvik
Eski Başbakanlardan Mesut Yılmaz’ın oğlu Emir Hasan Yılmaz da CFS Petrokimya Sanayi AŞ isimli şirketiyle süper teşviklerden yararlanacak yatırımcılar arasında yer aldı. Yılmaz’ın Adana’da 4 milyar 110 milyon lira yatırımla polipropen üreteceği ve bin kişiye istihdam sağlayacağı belirtildi. CFS şirketinin, otomotiv sanayinden, tekstil ve yiyecek paketlemesine kadar çok geniş bir alanda kullanılan polipropen üretimi sayesinde 550 milyon liralık ithalatın önünü kesebileceği ifade edildi.
