Propin tarafından yılda dört kez hazırlanan “İstanbul Ofis Pazarı Genel Bakış” raporunun  2018 birinci çeyrek sayısı yayınlandı. 12 ofis bölgesinin incelendiği araştırmaya göre, yılın ilk 2 ayına kira rakamlarındaki düşüş damgasını vurdu. Mal sahipleriyle kiracılar arasında sert pazarlıkların yaşandığı dönemde, firmalar sözleşme süresinin dolmasını beklemeden indirim isteyince “merkezi iş alanı”nda (MİA) A sınıfı ofis binalarındaki kira ortalaması yüzde 8.1 oranında düştü. 2017 yılının ilk çeyreğinde metrekare bazında ortalama 25.9 dolar seviyesinde olan kiralar 23.8 dolara geriledi. Bu yılın ilk çeyreğinde, talep edilen en yüksek kira rakamı metrekare bazında 44 dolarla Levent’te görülürken, en düşük bedel ise 20 dolarla Altunizade ve havaalanı bölgesinde gözlendi.

BOŞLUK ORANI REKOR KIRDI

MİA’daki A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı yüzde 31.6, daha düşük kira ve satış değerine sahip eski veya yenilenmiş B sınıfı ofis binalarının boşluk oranı ise 12.9 oldu. Böylece İstanbul’un merkezinde yer alan plazalardaki boşluk oranı 10 yıldaki en yüksek seviyesine çıktı. Avrupa Yakası’nda MİA dışı, A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı yüzde 21.6, Anadolu Yakası’nda ise yüzde 19.4 oldu.  Ekonomide yaşanan dalgalanma ve özellikle TL’nin son aylarda döviz karşısında hızlı değer kaybetmesinin etkisi, diğer sektörlerde olduğu gibi İstanbul ofis pazarında da hissedildi.

Liste rakamlarında indirim yapılması ve kullanıcı lehine ticari şartlardaki değişikliklere ek olarak, kira sözleşmelerinin Türk Lirası olarak imzalanması için yapılan baskılar, 2018 birinci çeyrek döneminde pazarı etkiledi. Ekonomik sebeplerle özellikle büyük ölçekli ofis kullanıcılarının merkezi bölgelerden gelişmekte olan ofis bölgelerine geçişinde artış gözlendi.

EN BOŞ BÖLGE GAYRETTEPE

Maslak, Beşiktaş, Etiler, Levent, Zincirlikuyu, Esentepe ve Gayrettepe gibi merkezi iş alanlarında boşluk oranları artarken, maliyeti düşürmek isteyen firmalar,  Kartal, Maltepe, Kağıthane ve Ataşehir gibi gelişen ofis bölgelerine taşınmayı tercih ettiler.

Merkezi iş alanlarında A sınıfı binalardaki boşluk oranlarının en fazla olduğu bölge yüzde 38 ile Gayrettepe-Esentepe-Zincirlikuyu olurken, ikinci sırada yüzde 34.8 ile Maslak, üçüncü sırada yüzde 28.5 ile Levent yer aldı. Merkezi iş alanının dışında kalan Kozyatağı’nda boşluk oranı yüzde 23.3’e yükselirken, son dönemde çok sayıda plazanın inşa edildiği Güneşli, Sefaköy, Yenibosna, Ataköy’ü kapsayan havaalanı bölgesinde A sınıfı ofis binalarında boşluk oranı yüzde 20.9 oldu. Yüksek kira bedeline sahip A sınıfı ofislerde daha fazla boşluk görülürken, B sınıfında bu rakamların daha düşük olması dikkat çekti.

gazete-haberi-syf-8

Bankaların sektöre olan güveni azaldı


REIDIN Türkiye Gayrimenkul Sektörü Güven ve Fiyat Beklenti Endeksi, 2018’in ikinci çeyreğinde, geçen çeyreğe göre bankalar ve finansal kurumlar için yüzde 20 azalışla 65.3 olarak ölçüldü. Bu düşüşle bankalar için güven endeksi, kısmen kötümserden, kötümser seviyesine gerileyerek yıllık 84.3 puanın altında kaldı. REIDIN CEO’su Kerim Bertrand, banka ve finansal kuruluşların gayrimenkulü teminat alıp kredi kullandırdığı için kredi riskini daha az üstlenmek istediklerini belirterek, “Risk faktörü artınca kötümser beklenti olması kaçınılmaz” dedi.