Muharrem ayının onuncu gününde aşure yapılır ve komşulara, eşe dosta dağıtılır. İslama göre Muharrem ayının onuncu günü Hz. Nuh, Büyük Tufan'dan sonra karaya ayak bastığında elinde kalan son malzemelerle bu tatlıyı yapmıştır. Peki 2018 yılında aşure günü ne zaman, hangi güne denk geliyor?
AŞURE GÜNÜ NE ZAMAN?
Aşure günü – 2018: 20 Eylül 2018 Perşembe
AŞURE NASIL YAPILIR?
Aşurenin belirli bir tarifi yoktur. Bölgeler arasında farklıklar gösterir. Geleneksel olarak en az 7 maddeden oluşması gerektiği söylenir. Bazıları adından dolayı 10 madde ile yapılması gerektiğini söyler. Aleviler ise hep 12 madde kullanarak aşure yapar.
Temel olarak su, buğday, nohut, toz şeker, fasulye, pirinç kullanılarak yapılır. Süsleme amacı ile ceviz, çam fıstığı, badem, nar, susam ve tarçın gibi kuruyemiş, meyve ve baharatlar kullanılır. Tarifi hiçbir hayvansal ürün içermemesi itibarıyla vegandır.
Aşure Türkiye'nin mutfak geleneğinin yanı sıra çevredeki ülkelerin çoğunda, Hristiyan ve Yahudi kültürlerin bir parçası olarak da çeşitli isimler altında hazırlanmaktadır.
Ermeni ve Rum kültüründe de vardır. Ermeniler, 6 Ocak'ta "anuş-abur" yaparken; Rumlar, buğday, kuru üzüm ve bal ile yaptıkları "koliva"yı kilise kapısında dağıtıp ortasına bir mum diktikleri bir tabakla mezarın başına yerleştirmektedirler.
Alevi kültüründe, Kerbela Savaşı'nda Hüseyin'in öldürüldüğü günde aşure pişirilmesi ile aşurenin hiçbir hayvansal ürün içermemesi arasında bağlantı kurulur ve şiddetin genel olarak protesto edildiği ifade edilir. Aleviler, her sene aşurelerini pişirip konu komşu ile paylaştıkları Muharrem ayında 12 gün boyunca etin tüketilmediği bir oruç tutarak öldürmenin her türlüsünün (besin için kesilen hayvan dahil) şiddet olduğunu idrak ederler.
MUHARREM AYI NE ZAMAN?
1 Muharrem – 2018: 11 Eylül 201 Salı
10 Muharrem – 2018: 20 Eylül 2018 Perşembe
Hicri yılbaşı – 2018: 11 Eylül 201 Salı
Aşure günü – 2018: 20 Eylül 2018 Perşembe
MUHARREM AYININ ANLAMI NEDİR?
Muharrem Hicri takvime göre yılın birinci ayıdır. Muharrem Arapça bir kelime olup, kelime kökü itibarıyla “haram”dan türemiştir. Sözcük karşılığı, haram olan, yasaklanan anlamındadır. Araplar, İslamiyet öncesi dönemde (Cahiliye döneminde) dahi, kabile yaşantısının bencilliklerinden kaçınarak, Arabi ilk ay olan “muharrem” ayında birbirlerine savaş açmak gibi “yasaklanan” fiillerden kaçınır ve uzaklaşırlarmış.
Muharrem Matemi’nin amacı: Bu türlü acıların bir daha yaşanmaması için gerekli olan insanlık değerlerini ve Alevî öğretisini özümsemektir. Matem süresince bıçağa ve kesici aletlere el sürülmez, kurban kesilmez ve et yenmez. Matem boyunca hiçbir canlıya eziyet edilmez.
Kimsenin kalbini kırmamak, dili ile kimseyi incitmemek, kimse hakkında dedikodu yapmamak Mâtem Orucu’nun temel ilkesidir. Sağlığı yerinde olanlar oruç tutarlar. Matemden amaç, kendine eziyet yapmak değil, kötülük ve katliamların bir daha olmaması adına anmak ve unutmamaktır. Kerbelâ katliamında hasta olması nedeniyle İmam Zeynel Abidin’in kurtulması ve Ali’nin soyunun devam etmesi nedeniyle de Allah’a şükredilir. Bu nedenle Muharrem mâtemi, aşûre geleneği ile biter. 12 gün orucun ardından Aşûre Günü yapılır. 12 değişik malzemeden oluşan aşûre yenilir ve dağıtılır.
2018 Aşure günü ne zaman? İşte Muharrem ayı başlangıcı...
Mübarek Muharrem ayını idrak ediyoruz... Hicri yılbaşı olarak kabul edilen Muharrem ayı 11 Eylül Salı günü başladı. Muharrem ayı İslamda kutsal bir aydır. Bu ayda Hz. Hüseyin’in Kerbelâ’daki acısı başta olmak üzere On iki İmamlar’ın acılarını anmak ve anlamak için Muharrem Mâtemi tutulur. Ayrıca aşure günü de bu ayın içindedir. Peki aşure günü ne zaman başlıyor? Aşure nasıl yapılır? İşte ayrıntılar...