Ekonomideki çalkantıları fırsat bilen Çinli firmaların, Kanal İstanbul projesine karşılık Türkiye’ye 30 milyar dolarlık döviz getirme teklifinde bulunduğu öne sürüldü. Toplamda 65 milyar dolarlık yatırım sözü verilen teklifin Cumhurbaşkanı Erdoğan’a da iletildiği belirtilirken, Yeni Ekonomi Programı’na da (YEP) bu tür tekliflerin önünü açacak bir madde yazıldı. Ankara kulislerinde konuşulan bilgilere göre, “çılgın proje” olarak tanıtılan Kanal İstanbul projesine uzun süredir ilgi gösteren Çinli finans ve inşaat firmaları, Türkiye’nin içinde bulunduğu döviz ihtiyacını değerlendirip yeni bir teklif hazırladı. Tekliflerini ilk olarak ekonomi yönetimine sunan Çinliler, projenin kendilerine verilmesi halinde ilk etapta 30 milyar dolarlık dövizi Türkiye’ye hemen getireceklerini, projenin tamamı için de toplamda 65 milyar dolarlık yatırım yapacaklarını iletti.

30 MİLYARI HEMEN GETİRECEK

Dünyanın en büyük finans ve bankacılık devlerinden Bank Of China’nın da yer aldığı ifade edilen Çinli grupların tekliflerinin kabul edilmesi halinde, 30 milyar dolarlık sıcak parayı Türkiye’ye hemen transfer edip bankacılık sistemine mevduat olarak sokma taahhüdünde bulundukları kaydediliyor. Çinli firmaların, 30 milyar dolarlık taze dövizin Türkiye’ye girmesi halinde kur ve faizlerin hızla düşeceği, dış borç ödemelerinin rahatlayacağı ve kriz havasının dağılacağı gibi avantajları barındıran tekliflerinin kabul edilmesi durumunda toplamda 65 milyar dolarlık inşaat yatırımı gerçekleştireceklerini, bunun da ülke ekonomisine canlılık getireceğini anlattıkları belirtildi.

Teklifin teknik incelemesi yapılır yapılmaz Cumhurbaşkanı Erdoğan’a iletildiği, Erdoğan’ın da önceki hafta Çinli yatırımcıları davet edip projeyi bizzat dinlediği ifade ediliyor. ABD ve Rus firmaların da ilgi gösterdiği belirtilen Kanal İstanbul projesine gelen bu teklifin halen değerlendirme aşamasında olduğunu, Çin’in 30 milyar dolarlık mevduata karşılık projede ne gibi ilave avantajlar istediğinin tam olarak bilinemediğini söylediler.

Türkiye’nin krizden çıkış için 75 milyar dolar civarında bir döviz desteğine ihtiyacı olduğu yönünde değerlendirmeler yapıldığına işaret eden kaynaklar, 30 milyar dolarlık döviz girişinin Türkiye için adeta hayat öpücüğü olacağını, ancak Kanal İstanbul’un bir anlamda Çin’e devredilmesinin olası etkilerinin de iyi değerlendirilmesi gerektiğini ifade ettiler.

45 kilometrelik Küçükçekmece-Sazlıdere- Durusu koridoru (sağda), yukarıda maketi görülen Kanal İstanbul projesinin yolu olarak tespit edildi. Güzergah, havadan bu şekilde fotoğraflandı. 45 kilometrelik Küçükçekmece-Sazlıdere-Durusu koridoru (sağda), yukarıda maketi görülen Kanal İstanbul projesinin yolu olarak tespit edildi. Güzergah, havadan bu şekilde fotoğraflandı.

YEP’te tarif edildi


Çin’den gelen ilginç teklifin izleri, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın açıkladığı YEP’e de yansıdı. YEP’te ihalesi yapılmamış veya henüz başlanmamış projelerin askıya alınacağı, devam eden projelerden finansman koşulları uygun olanlar için yeni ve daha uzun zamana yayılmış iş planları oluşturulacağı belirtilirken Kanal İstanbul gibi projeler için, “Mega-altyapı projeleri doğrudan yabancı yatırım yoluyla, uluslararası finansman ile hayata geçirilecektir” ifadesi yer alıyor. Kanal İstanbul’un tamamen yabancı yatırımcılar ve yabancı kaynaklarla yaptırılacağını bildiren bu ifadenin doğrudan Çin’den gelen teklifi işaret ettiği yorumları yapılıyor.

Devlerin gözü yatırımda


Çin’in en büyük şirketlerinin de bulunduğu yatırımcı gruplar yatırım olanakları için Türk şirketleriyle yoğun olarak görüşüyor. Kaynaklar, Çinli grupların toplantılarını uluslararası yatırım bankalarının organize ettiğini söylüyor. 4 kaynağın Reuters’a verdiği bilgiye göre, Çinliler ilgilendiği sektörler arasında altyapı, madencilik ve enerjinin yanı sıra sigorta ve perakende var. 3 kaynağın verdiği bilgiye göre, toplantılara katılan Çinli şirketler arasında ülkenin lokomotif şirketlerinden China Life Insurance, China Merchants Holdings ve Alibaba bulunuyor.