Türk halkı, 24 Haziran’da Meclis’te kendisini temsil edecek milletvekillerini seçti... Fakat partilerin kadın aday sayısının ve sıralamasının yetersizliği yüzünden 600 üyeli yeni Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kadın milletvekillerinin sayısı 104, oranı ise yüzde 17’de kaldı. Sadece Meclis’te değil her alanda durum aynı... Son yirmi yıldır kadın ve erkeklerin eşit temsili için çalışan Kadın Adayları Destekleme Derneği’nin (KA.DER) elindeki veriler oldukça çarpıcı. Derneğin Genel Başkanı Nuray Karaoğlu önümüzdeki muhtarlık ve belediye seçimlerine kadınların aday olmaları için sıkı bir çalışma yaptıklarını belirtti. Karaoğlu, şöyle konuştu:

‘EŞİT TEMSİL İSTİYORUZ’

Kadınların seçilebilir yerlere konulmamasının temelinde aday belirleme süreci var. Gördük ki aslında temelde adaylara karar veren Aday Belirleme Komisyonlarından başlıyor her şey. HDP’de aday belirleme komisyonunda iki kişi var, biri kadın. AKP’de 14 kişi var 3’ü kadın. CHP’de 5 kişilik komite var içinde hiç kadın yok. CHP bu ayıbı ve eşitsizliği nasıl açıklıyor? Tüzüğünde yüzde 33 cinsiyet kotası olan bir parti. Bunun seçim bildirgelerinde ısrarla söyleyen bir parti seçici kuruluna 1 kadın almamış. “Sınıfta kaldın otur” diyoruz. Eylem ve söylem birlikteliği nerede? İYİ Parti’de 8 kişilik komitenin 1’i kadın. Hani yüzde 25’lik kadın kotan... Kadının temsil hakkına gelince partilerin eylem ve söylemleri birbirini tutmuyor. Erkeklerin eline bıraktığınız zaman asla samimi bir önceliklerinin olduğunu görmüyoruz. Varmış gibi yapıyorlar. Tüzüklerinde cinsiyet kotasına yer vermeleri yetmez bu kotalara uymazlarsa cezai tedbirlerle bir önlem paketi hazırlanmalı. Zihinsel bariyerler de yıkılmalı. Üniversitelere baktığınızda öğretim kadrosunda kadın sayısı çok ama yukarılara çıktıkça yönetici, rektör olarak baktığınızda tüm karar alma mekanizmalarında kadınların sayısının gittikçe azaldığını görüyoruz. Biz daha üstün olduğumuz için değil bu toplumun yarısını temsil etiğimiz için eşit temsil istiyoruz. Bu bizim hakkımız. Erkekler birbiriyle ittifak kurarak bu toplumu daha iyi bir seviyeye taşıyamazlar. Kadınlarla ittifak yapmak zorundalar. Dünyanın hali ortada.

10 İLDE EĞİTİM VERİLECEK

Şimdi bir plan yapıyoruz. Kadın muhtarların hiç olmadığı ya da çok az olduğu yerlerde önce aday kadınlar belirlenecek. Bu kadınlara ‘yerel yönetim yasası, muhtarlık yasası nedir? Başarılı bir kampanyayı nasıl yürütebilirler? Mahalle sorunlarını nasıl çözebilir?’ gibi birçok konuyu içeren eğitimler verilecek. Hedefimiz 10 ilde bunu yapmak. İstanbul pilot bölge olacak. Kars, Diyarbakır, Sakarya illerinde başlıyoruz. Hayalimiz bir kadın bir erkek adaylaşsın. Fermuar sistemini öneriyoruz. Adil bir seçim olsun istiyoruz. Marmara’da neden sadece bir kadın başkan olsun. En azından üçte bir oranında kadın başkanlar olsun. Muhtar sayısı yüzde 20’lere çıksın. Bunun için gece gündüz çalışıyoruz.

EŞİT ÜCRET MÜCADELESİ

Saha çalışmasında halk “kadın yöneticiler artarsa içinde bulunduğumuz kutuplaştırıcı düzenden daha barışçı bir düzene ilerleyeceğimizi düşünüyoruz” demişler. Geçmişten bugüne kadın temsilinin ekonomi için de çok faydalı olacağı söylenir. Çünkü kadınlar, kadının çalışma hayatında daha fazla olması için mücadele verecektir. Eşit işe, eşit ücret olmasını sağlamak için çalışacak, her mahalleye bir kreş gibi kadının çocuk bakımı gibi konulardaki engellerine cevap bulacaktır.

‘BELEDİYE SEÇİMLERİNDE BİR KADIN, BİR ERKEK YARIŞSIN’ Kadınların karar alma mekanizmalarında daha çok yer almaları için 1997’den bu yana çalışan KA.DER yerelde ‘bir kadın, bir erkek yarışsın’ diyerek fermuar sistemini öneriyor. ‘BELEDİYE SEÇİMLERİNDE BİR KADIN, BİR ERKEK YARIŞSIN’
Kadınların karar alma mekanizmalarında daha çok yer almaları için 1997’den bu yana çalışan KA.DER yerelde ‘bir kadın, bir erkek yarışsın’ diyerek fermuar sistemini öneriyor.

CHP ve İYİ Parti şaşırttı


“Dernek olarak 24 Haziran sonrası partilerin aday karnesini çıkardık.” Diyen Nuray Karaoğlu şöyle devam etti:

Partilerin söylemlerle icraatları birbirini tutmadı. Öyle engeller var ki o engelleri kadınların aşabilmesi için gerçek bir bilinçle yaklaşılması gerekir. Kadınlar adaylaştıktan sonra sadece yüzde 5’lik kısmının partilerin ilk sıralarına yerleştirildiğini görüyoruz. Seçimden sonra temsil oranlarına baktık. HDP’nin 67 vekilinin 26’sı kadın. Onların tüzüğünde eş başkanlık sistemi var ama ona rağmen eşitliği sağlayamamışlar. AKP’ye bakıyorsunuz 290 milletvekili var. Bunun içinden 53’ü kadın. Yüzde 18 oranında kadın temsili var parti içinde. CHP’ye bakıyorsunuz 144 milletvekilinin 18’i kadın. Demokratik sol görüşe sahip bir partinin yüzde 12’lerde bir kadın temsili var. Sağ görüşe sahip AKP’ye göre geride kaldı. MHP’nin 49 milletvekilinin yalnızca 4 tanesi kadın. İYİ Parti’ye bakıyorsunuz. 42 milletvekili çıkardı. 3’ü kadın. Kadın lider Meral Akşener kuruluş aşamasındayken “Partimde yüzde 25 kadın temsili oranı  koyacağım” dedi. Bunu tüzüğüne geçirdi. KA.DER olarak takip ettik. İl ve ilçe teşkilatlarını oluştururken buna çok dikkat etti. Ama günün sonunda baktığımızda hayretler içinde kaldık. Bir kadın liderin partisinden 42 kişilik milletvekilinin 3’ü kadın çıkmış. Kadın aday sayısı da az değildi. Çok kadın müracaat etti ama o kadınlar seçilebilir yerlere konulmadı.

11meral

İlk hedefimiz kadın muhtar sayısını artırmak olacak


Önümüzdeki kasım ayında baskın bir yerel seçim bekliyoruz. Kadın adayların sayısını artırıp desteklemek için gece gündüz çalışıyoruz. Tüm Marmara Bölgesi’ne bakıldığında bir kadın belediye başkanı var. Kadınların özellikle yerel yönetimlerdeki temsilini artırmalıyız. Öncelikli hedef kadın muhtar sayısını arttırmak. Türkiye’de 50 bin 292 muhtarımız var ama bunun yalnız 674’ü kadın. Yüzde 1 bile değil. 8 ilimizde hiç kadın muhtar yok. Halbuki kadının kendini en çok varedebildiği kamusal alandır mahalle. Komşusuyla, bakkalıyla, manavıyla görüşür. Muhtar olabilmek kadınlar için çok daha kolay. Partili olmayı da gerektirmiyor. 6 ay bir mahallede ikamet etmiş olmanız, sabıka kaydınızın olmaması yeterli. Eğitimle ilgili de bir kriter yok.

SİYASET KİRLİ GÖSTERİLİYOR

Kadınlar yerel yönetimlere daha az ilgili. Çünkü ciddi bir rant alanıdır. Kadınların uzak kalmasının bir nedeni de budur. Siyaset kadınlara kirli gösterilirken yerel yönetimler daha da kirli gösterilir. Güç dengeleri vardır. Tehdit ve çıkar ilişkilerinin olduğu bir alandır. Aslında kadınların bu noktada güçlendirilmeleri ve cesaretlendirilmeleri gerekiyor.