Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, “Şarbon paniği devam ediyor. İstanbul’da poliklinik ve acillere panikle başvurular olduğunu biliyoruz. Ama bu insanların çoğu el ve kollarındaki kesik ve yaraların ne olduğunu öğrenmek ve sadece soru sormak için geliyorlar. Şu ana kadar İstanbul’da şarbon tanısı almış hasta sayısı azdır. Bunların hepsi de deri şarbonu. Yani korktuğumuz cinsten değil” dedi.

Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu


Prof. Dr. Sönmezoğlu, öldürücü olabilen akciğer şarbonu ve bağırsak şarbonlarının ise daha çok mezbahalarda çalışan, sürekli et kesen, hayvanların doğumlarına yardım eden ve hayvancılıkla uğraşan kişilerde görülebileceğine dikkat çekti. Türkiye’de şu anki verilerle ölümcül bir şarbon riski bulunmadığını kaydeden Prof. Dr. Sönmezoğlu, etteki 6 tehlikeyi şöyle sıraladı:

1- SALMONELLA: Etle bulaşan hastalıkların bir numarası şarbon değildir. Etle bulaşan hastalıkların bir numarası dünyada da Türkiye’de de Salmonella’dır. Eskiden Salmonella mikrobunun neden olduğu tifo hastalığını çok görürdük. Şimdi onun yerine Salmonella mikrobunun yol açtığı bağırsak enfeksiyonlarını sıklıkla görüyoruz. Sarmonella enfeksiyonlarının belirtisi şiddetli karın ağrıları, bulantı ve ishaller şeklindedir. Besin zehirlenmeleri olarak da görülebilir. Toplu yemeklerde (düğün yemekleri gibi) toplu zehirlenmeler olarak ortaya çıkar. Bazen yemekten sonra saatler içinde, bazen birkaç gün sonra hastalık aniden ortaya çıkar. Ölümcül olmayabilir, ama tehlikeli bir hastalıktır. Çünkü bağırsaklarda taşıyıcılığa yol açabilir. Tedavi olunmaz ise kişiler dışkılarıyla sürekli olarak etraflarına Salmonella bulaştırırlar.

02-karin

2- E-COLİ ENFEKSİYONU: İkinci sırada en sık görülen hastalık ise E colidir. Toplu yemek çıkan iş yerleri, kışla, ya da okullardaki zehirlenmeler daha çok E coli nedenlidir. Bu bakteri hayvanların bağırsak floralarından ete bulaşması ile ortaya çıkar. Eti az pişmiş yiyenlerde, çiğ köfte gibi pişmemiş et tüketenlerde sıklıkla enfeksiyon oluşturur.

cigkofte-1

3- BRUSELLA: Salmonella ve E coli’den sonra Türkiye’de en büyük risk Brusella bakterisidir. Ateş yorgunluk, iştahsızlık, kilo kaybı, baş ağrısı, gece terlemesi, yaygın kas ve eklem ağrıları ile görülür. Suriye ve İran’dan sonra dünyada en sık görülen ülke Türkiye’dir. Hayvancılık ve çiftçilikle uğraşanlar ile veterinerlerde sık rastlanan Brusella, meslek hastalığı olarak da bilinir. Düşük yapan hasta hayvanların doğumlarına yardım eden insanlara kolaylıkla bulaşır. Toplumu ilgilendiren boyutu ise; iyi pastörize edilmeyen süt, süt ürünleri ve özellikle taze peynir diye adlandırılan peynirlerin tüketilmesidir. Ancak süt 70 dereceye kadar kaynatıldığında Brusella bakterisi ölür.

02-sut

4- TOKSOPLAZMA: Toksoplazma da ciddi risk faktörlerinden biridir. Parazitin kistlerini içeren çiğ ya da az pişmiş etler ve kedi dışkısı ile atılan kistlerden insana geçer. Lenf bezlerinde büyüme yapabilir. Gebelik sırasında enfeksiyon geçiren anneden bebeğine geçip, anomalilere de yol açabilir.

02-et2

5- Q ATEŞİ: Çiğ etle, deri teması, soluma, ya da göze sıçrama ile bulaşan bir hastalık da Q Ateşidir. Akciğerlerde ve diğer organlarda ciddi hastalık tablolarına yol açabilir.

6- TENYA: Tenya ve hayvan tüberkülozu da etle bulaşan hastalıklar arasında Türkiye için birer risk faktörüdür.

Etin rengi ve kokusuna bakın, iyice pişirin!..


Et ve et ürünleri beslenmemizde çok önemli bir yer tutar. Ancak etle bulaşan hastalıklardan korunmak için şu noktalara dikkat edilmeli:
- Et alırken yerli besi olmasına özen gösterin. Eğer bu konuda güvendiğiniz bir kasabınız ya da marketiniz yoksa etin rengine ve kokusuna bakın.
Aldığınız ete çıplak elle dokunmayın. Dokunmak zorunda kalırsanız, ellerinizi iyice yıkayın. Eğer elinizde herhangi bir sıyrık, ya da açık yara varsa, ete dokunmadan önce o bölgeyi mutlaka bir plasterle kapatın.

02-et1

- Et kestiğiniz tahtada çiğ sebze ve salata doğramayın. Kesim bıçağınızı çok iyi yıkayın.
Az ve orta pişmiş etleri tüketmeyin. Bu dönemde çok pişmiş et tüketin.
- Kıymayı 3 gün, parça eti ise 5 günden fazla buzdolabınızda bekletmeyin. Derin dondurucuda ise 6 aydan fazla bekletilmiş etleri tüketmeyin.
Buzdolabınızda beklettiğiniz etli yemekleri bir kereden fazla ısıtmayın.