Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, önceki gün partisinin grup toplantısında “Şayet bir gün milletimiz ‘Tamam' derse ancak o zaman biz kenara çekiliriz” ifadesini kullandı. Bu ifadelerin ardından sosyal medyada platformu Twitter’da milyonlarca T A M A M tweeti atıldı. T A M A M tweetlerine DEVAM tweetleri ile karşılık vermeye çalışan iktidar cephesi bir yandan da T A M A M tweetlerinin FETÖ ve PKK’nın etkin olduğu ülkelerden’ atıldığı iddiasını ortaya attı.
itir

Bu iddiayı destekleme çabası içerisine giren isimlerden biri de geçtiğimiz aylarda görevinden zorla istifa ettirilen Ankara eski Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek.

Gökçek; T A M A M tweetlerinin ABD'den atıldığını ispatlamaya çalışırken, DEVAM tweetlerinin 1 milyon 240 bininin ABD'den atıldığını ortaya çıkardı. Daha sonra yaptığı hatanın farkına varan Gökçek, attığı mesajı sildi ancak sosyal medyanın diline düşmekten kurtulamadı. Gökçek'in bu mesajı kısa sürede yayıldı.

Gökçe'in TAMAM haritası diye paylaştığı DEVAM haritası Gökçe'in TAMAM haritası diye paylaştığı DEVAM haritası


PEKİ OLAYIN DOĞRUSU NEDİR? TAMAM  ve DEVAM TWEETLERİ ASLINDA NEREDEN ATILIYOR?

Sosyal medyada paylaşılan her bilginin doğru olmadığı farklı kaynaklardan defalarca dile getirilmişti. Benzer bir durum TAMAM  ve DEVAM tweetlerinin nereden atıldığı konusunda da yaşanıyor. Üstelik bu yanlışa Mahir Ünal ve Melih Gökçek gibi siyasetin etkili isimleri de düştü.

Her iki taraf da mesajların kaynağı olarak yurt dışını işaret etse de iki iddiada tam olarak doğruyu yansıtmıyor.  Tweetlerin atıldığı kaynağın öğrenilmesi için arama yapılırken harflerin arasına boşluk konulduğunda -T A M A M yada D E V A M gibi- sistem bu mesajları yurt dışı kaynaklı olarak gösteriyor. Yani kelimelerin başka ülkelerden atılıyor gibi görünmesinin nedeni ise harfler arasında boşluk bulunuyor olması.

teyit.org'un derlediği bilgilere göre; harflerin arasında boşluk bırakılarak yapılan aramalarda benzer sonuçlarla karşılaşmak mümkün. T A M A M ve D E V A M tweetlerinde olduğu gibi S E Ç İ M ve D O L A R kelimelerinde de Top 5 Countries (İlk 5 Ülke) bölümünde ABD, Brezilya, Türkiye, Birleşik Krallık gibi ülkeler olduğu görülüyor.
dolar-secim

HARFLER BİTİŞİK YAZILDIĞINDA SONUÇLAR DEĞİŞİYOR

Kelimelerin  içerisindeki harfler birleşik yazıldığında haritada yoğun olarak Türkiye’den tweet atıldığı görülüyor; MapD isimli sitede TAMAM ve DEVAM kelimelerinin Türkiye’den atıldığı görülüyor
Konum bilgisi açık olan kullanıcıların attığı tweetleri görmek içinse MapD isimli web sitesinden yararlanılabilir.

388 milyon 805 bin 958 tweetin içerisinde TAMAM kelimesi kullanılarak 1 Mayıs 2018 ve 9 Mayıs 2018 tarihi arasında konum bilgisi açık olarak paylaşılan 13 bin 691 tweet olduğu görülüyor. Bu sitede aralarında boşluk bırakarak bir kelimenin aranması mümkün değil. Yani Twitter’da harflerin arasında boşluk bırakılarak T A M A M şeklinde yazılan tweetler bu aramaya dahil edilemiyor.

Aynı şekilde DEVAM kelimesi ile 1 Mayıs 2018 ve 9 Mayıs 2018 tarihleri arasında konum bilgisi açık bir şekilde paylaşılan 894 tweet bulunuyor. Aşağıdaki haritalarda da sarı renkle gösterilen yerler bu kelimeler kullanılarak atılan tweetlerin paylaşıldığı yerler. Bu haritalara da bakıldığında tweetlerin ağırlıklı olarak Türkiye’den atıldığı fark ediliyor.

Harfler bitişik yazıldığında ortay çıkan sonuç. Harfler bitişik yazıldığında ortay çıkan sonuç. Tweetlerin çoğunlukla Türkiye'den atıldığı görülüyor.


DOĞRU HARİTA İÇİN KONUM PAYLAŞILMALI

Twitter’da konum bazlı hashtag ve kelime takibi yapılabilmesi için kullanıcıların tweet atarken konum bilgilerinin açık olması gerekiyor. Bu konum bilgileri açık olmadığı koşullarda tweetlerin nereden atıldığını gösterebilecek açık kaynaklı bir veri tabanı bulunmuyor. Kelime yada hashtag bazlı bir Twitter haritalandırmasında kişilerin konumunu tespit edebilmek için kullanılabilecek bir diğer yöntem de profilinde konum bilgisi paylaşanların incelenmesi yöntemiyle olabilir.

Konum bilgisi açık olmadığı takdirde kullanıcıların IP adresleri bilinmediği sürece tweetlerin nereden atıldığı tespit edilemez. Twitter’ın, kullanıcıların IP bilgilerini ancak mahkemelerin suç tespiti yaptığı durumlarda devletlere verme ihtimali var.

Tweet paylaşanların konum bilgisi için dikkat edilmesi gereken bir başka nokta ise Sanal Özel Ağ (VPN) kullanımı. Uzaktan erişim yoluyla farklı ağlara bağlanmayı sağlayan VPN’lerle başka bir yere fiziksel olarak bağlıymış gibi o ağ üzerinden veri alışverişinde bulunlabilir.

Kaynak: teyit.org
mapd