AFP: ALFA FETOPROTEİN NEDİR?
Gebelikte anne karnındaki bebeğin(fetüsün) karaciğeri, vitellüs kesesi (yolk sac) ve az miktarda da mide barsak sistemi tarafından üretilen bir proteindir. Gebelerde bu proteinin yüksek veya düşük olması çeşitli doğumsal kusurların(defektlerin) varlığını düşündürür. Doğum sonrası ilk 3 ayda bebek kanındaki temel proteindir. Doğum sonrası zamanla azalan bu protein 1 yaşında çok düşük seviyelere geriler. Erişkinlerde ise çeşitli kanser hücrelerinden kana salınan bir proteindir. Bundan dolayı bir tümör belirteci olarak kullanılmaktadır.
AFP NORMAL DEĞERİ
AFP’nin normal değerleri şöyledir:
- Erkeklerde: 0-40 ng/mL arasında,
- Hamile olmayan kadınlarda: 0-40 ng/mL arasında,
- Hamile kadınlarda: 10-150 ng/mL arasındadır.
HAMİLELERDE AFP YÜKSEKLİĞİ NE ANLAMA GELİR?
AFP seviyesinin yüksek olması bebeğin kusurlu doğma ihtimalinin yüksek olduğunu gösterir. AFP yüksekliği sonucu oluşan bazı sorunlar şunlardır:
- Ailesinde doğum kusuru olan kişilerde
- 35 yaş ve üzeri bireylerde
- Diyabeti olan kişilerde
- Bifid spine (omurganın normal olarak kapalı olmadığı hastalık)
- Böbrek problemleri
- Ciddi cilt problemleri
- Ciddi kromozom problemleri (Down sendromu)
- Anansefali (beynin hepsinin veya bir parçasının olmaması durumu) Bebeğin karın duvarının önünün tam olarak kapanmaması bu sebeple de bağırsakların kese içinde kalması veya bebeğin aminotik sıvıya maruz kalması ile sonuçlanması.
- Yutakta problemler Bebek herhangi bir sağlık problemiyle doğmasa da AFP yüksekliği gebelik sonrası aşağıda sıralanan başka problemlere yakalanma şansının yüksek olduğunu gösterir:
- Bebeğin ölümü
- İntraüterin büyüme kısıtlığı (IUGR) ve az kilolu doğma
- Oligohidraminos (amniyotik sıvının çok az olması)
- Preklampsi (tansiyonda ciddi yükseklikler ve şişlik)
- Plesentanın rahimden ayrılması
NORMAL BİREYLERDE AFP YÜKSEKLİĞİ NE ANLAMA GELİR?
Normal bireylerde yüksekliğin sebepleri şunlardır;
- Hepatoselüler karsinom: Karaciğerden köken alan kanserler arasında en sık görülendir. Bu kansere yakalananların yaklaşık %70’inde Alfa Fetoprotein değeri yüksektir. Tedavinin izlenmesi ve hastalığın gidişatı için de Alfa Fetoprotein değerine bakılır. Yani tedavi sonrası değerlerin düşmesi iyi, yükselmesi kötü olarak yorumlanır.
- Testis Kanseri
- Germ hücreli kanser: Kadınlarda yumurtalık, erkeklerde ise testisteki üreme hücrelerinden köken alan kanser türüdür. Nadir olarak vücudun farklı bölgelerinde de olabilir.
- Yolk sac (vitellüs kesesi) kanseri
- Ataksi telenjiektazi: Çocukluk döneminde başlayan ilerleyici denge bozukluğu, cilt bulguları ve zeka geriliği ile kendini gösteren genetik geçişli bir hastalıktır.
- Pankreas kanseri
- Mide kanseri
- Kolon kanseri
- Akciğer kanseri
- Lenf kanseri (lenfoma)
- Meme kanseri
- Siroz
- Alkolik karaciğer hastalığı
- Hepatit
AFP (Alfa Fetoprotein), kronik karaciğer hastalığı bulunanlarda hafif veya orta düzeyde yüksek olabilmektedir. Bu değerler çoğunlukla 500 ng/ml’den fazla olmaz. Hepatoma ve hepatoselüler karsinom gibi karaciğer kanserlerinde 500 ng/ml düzeyinin üzerinde olmaktadır.
HAMİLELERDE AFP DÜŞÜKLÜĞÜ NE ANLAMA GELİR?
Eğer test sonuçlarınız AFP seviyenizin normalden daha düşük olduğunu gösteriyorsa, bu bebekte down sendromu ve beyin gelişimi ile ilgili genetik problemlerin olacağı anlamına gelebilir.
- Bifid spine gibi açık sinir yolu kusurları
- Down sendromu
- Diğer kromozom anormallikleri
- Bebeğin karın duvarında kusurlar
- İkiz (birden fazla bebek vücutta daha fazla protein üretir)
- Erken doğum
- Bebeğin beyin ve omurga gelişimini etkileyen ciddi bir sinir yolu kusurları
- İkiz veya çoklu doğumlar (Sebebi ise birden fazla bebeğin AFP üretmesi)
[old_news_related_template title="BIL: Bilirubin nedir? İdrarda bilirubin yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir?" desc="Karaciğerin kırmızı kan hücrelerini parçalaması sırasında ortaya çıkan bilirubin nedir? İdrarda bilirubin yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir? Merak edilen tüm detayları haberimizde bulabilirsiniz..." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2018/11/iecrop/shutterstock_264172544_16_9_1542082174.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2018/saglik/bil-bilirubin-nedir-idrarda-bilirubin-yuksekligi-ve-dusuklugu-ne-anlama-gelir-oub2-2734638/"]
