Böbrekler, vücudumuzdaki kanı süzen yani filtre görevi gören organlarımızdır. Bu süzme işlemi esnasında yararlı maddeler vücuda geri emilir, diğerleri ise, idrarla dışarı atılır. İdrar yoğunluğunun arttığı durumlarda normalde idrarla atılan maddeler (mineraller, tuzlar) böbreklerin iç yüzeyinde bulunan ve emilimi sağlayan bölümlerde kristaller tarzında birikir ve böylelikle taş oluşumu başlar.

Op. Dr. Adil Gürtuğ Op. Dr. Adil Gürtuğ


SIVI TÜKETİMİNE DİKKAT!

Böbrek taşları, idrarda kalsiyum veya ürik asidin yüksek olduğu durumlarda bu kristallerin birbirlerine yapışmasına ve böylelikle taş oluşumunun engellenmesini sağlayan sitrat dediğimiz maddenin de az olması ile oluşurlar. Tabii ki, buradaki en önemli faktör alınan sıvı miktarının az olmasıdır. Taş oluşumunu önlemek açısından en basit uygulama, yeterli miktarda sıvı tüketimidir.

TEŞHİSİ KOLAY MI?

Hastanın şikayeti ile başlayan fizik muayenesi ve sonrasında yapılan laboratuar ve radyolojik tetkikler sonucunda taşın/taşların yeri, büyüklüğü, sertliği, yapmış olduğu diğer değişiklikler görülür ve tedavi sürecine geçilir.

02-bobrek-15cm

Korunma yolları neler?


- Yeterli miktarda sıvı tüketin (günlük ortalama 3 litre). Limonun içeriğinde bulunan sitrat, taş ile alakalı olan oluşumları engeller. Bundan dolayı su gereksinimin bir kısmı limonata ile karşılanmalıdır.

- Vücudun sıvısı gece uykuda az olacağından, akşam saatlerinde ve gece yatmadan mutlaka sıvı almaya özen gösterin.

- Alınacak tuz miktarına çok dikkat edin.

- Kalsiyumlu gıdaları ve hayvansal proteinden zengin gıdaları fazla tüket- memeye çalışın.

02-su-12cm

Tedavi yolları neler?


Küçük taşlar (5 mm’ye kadar) ilaçlar ve bol sıvı alınarak düşürülebilir. Bilinenin aksine, bira içmek taş düşürmede  işe yaramaz. Daha büyük taşlarda ise, vücut dışından şok dalgaları ile kırma, üreteroskopi  yöntemi ile böbrek ile mesane arasındaki üreter  dediğimiz kanalın içerisinde sert ya da kıvrılabilir üreteroskoplarla lazer veya pnömatik taş kırıcılarla taşlar kırılabilir. Bir başka yöntem ise, böbrekte 2 cm’den daha büyük taşlar için kullandığımız böbreğe nefroskop dediğimiz optik aletle ciltten girerek uyguladığımız taş kırma yöntemidir.

02-su-2-12cm

En çok kimler risk altında?


Erkeklerde kadınlara oranla 3 kat fazla görülür. Beyaz ırkta daha sıktır. Ayrıca, sıklıkla 30-50 yaş aralığında görülme oranı oldukça yüksektir. Taş hastalığı olan hastanın ailesinde yüzde 25 görülme sıklığı mevcut olup, bazı hastalıkların bu oranı değiştirdiği bilinmektedir. Az hareket etmek veya hareketsizlik, yeterli miktarda sıvı almamak da bu hastalığı tetikleyebilir. Ayrıca hayvansal proteinden zengin ve liften fakir gıdalarla beslenenlerde taş oluşma ihtimali yüksektir.

02-risk-15cm