Kalp-damar hastalıkları, böbrek sorunları, körlük, felç, yyak yaraları, duyu kayıpları, yara iyileşmesinde gecikme, cinsel sorunlar gibi sorunlara yol açan şeker hastalığı (diyabet) hakkında merak edilenleri haberimizde ayrıntıları ile bulabilirsiniz... Diyabet nedir? Diyabet türleri, diyabet nedenleri, belirtileri ve tedavisi...

DİYABET (ŞEKER HASTALIĞI) NEDİR?

Diyabet, kan şekeri olarak da adlandırılan kan şekeriniz çok yüksek olduğunda ortaya çıkan bir hastalıktır. Kan şekeri ana enerji kaynağınızdır ve yediğiniz yiyeceklerden gelir. Pankreas tarafından üretilen bir hormon olan insülin, glikozun besinlerden hücrelere enerji için kullanılmasına yardımcı olur. Bazen vücudunuz yeterli veya insülin yapmaz veya insülini iyi kullanmaz. Glikoz daha sonra kanınızda kalır ve hücrelerinize ulaşmaz.

Zamanla, kanınızda çok fazla glikoz bulunması sağlık sorunlarına neden olabilir. Diyabetin tedavisi olmamasına rağmen, diyabetinizi kontrol altına almak ve sağlıklı kalmak için gerekli adımları atabilirsiniz.

DİYABET TÜRLERİ

En sık görülen diyabet tipleri tip 1, tip 2 ve gestasyonel diyabettir.

Tip 1 diyabet

Tip 1 diyabetiniz varsa, vücudunuz insülin yapmaz. Bağışıklık sisteminiz, insülin yapan pankreasınızdaki hücrelere saldırır ve yok eder. Tip 1 diyabet genellikle çocuklarda ve genç erişkinlerde teşhis edilir, ancak her yaşta ortaya çıkabilir. Tip 1 diyabetli insanlar hayatta kalmak için her gün insülin almalıdır.

2 tip diyabet

Tip 2 diyabetiniz varsa, vücudunuz insülini iyi yapmaz veya kullanmaz. Çocukluk döneminde bile her yaşta tip 2 diyabet geliştirebilirsiniz. Bununla birlikte, bu tip diyabet genellikle orta yaşlı ve yaşlı kişilerde görülür. Tip 2, en sık görülen diyabet türüdür.

Gestasyonel diyabet

Gestasyonel diyabet, bazı kadınlarda hamileyken gelişir. Çoğu zaman, bu tür diyabet bebek doğduktan sonra gider. Ancak, gestasyonel diyabetiniz varsa, daha sonra yaşamınızda daha sonra tip 2 diyabet geliştirme şansınız daha yüksektir. Bazen hamilelik sırasında teşhis edilen diyabet aslında tip 2 diyabettir.

Diğer diyabet türleri

Daha az görülen tipler arasında kalıtsal bir diyabet olan monogenik diyabet ve kistik fibroz ile ilişkili diyabet bulunmaktadır.

DİYABET HANGİ SAĞLIK SORUNLARINA YOL AÇAR?

- Kalp hastalığı
- İnme
- Böbrek hastalığı
- Göz problemleri
- Diş hastalığı
- Sinir hasarı
- Ayak problemleri

DİYABET BELİRTİLERİ

- Aartan susuzluk ve idrara çıkma
- Artan açlık hissi
- Borgunluk
- Bulanık görüş
- Ayaklarda veya ellerde uyuşma veya karıncalanma
- İyileşmeyen yaralar
- Açıklanamayan kilo kaybı

Tip 1 diyabet semptomları birkaç hafta içinde hızlı bir şekilde başlayabilir. Tip 2 diyabet semptomları genellikle birkaç yıl boyunca yavaş yavaş gelişir ve onları fark etmeyeceğiniz kadar hafif olabilir. Tip 2 diyabetli birçok insanda semptom görülmez. Bazı insanlar diyabetle ilgili sağlık problemleri olana kadar bulanık görme veya kalp rahatsızlığı gibi bir hastalığı olup olmadığını öğrenemezler.

[old_news_related_template title="Diyabetli kadınları bekleyen tehlike" desc="Sonuçları 'Diabetologia' dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, diyabet hastalarının kansere yakalanma riski daha yüksek. Özellikle kadın hastalarda bu riskin daha da yüksek olduğu belirtiliyor." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2018/07/iecrop/diyabet-aa_16_9_1532093924.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2018/saglik/diyabetli-kadinlari-bekleyen-tehlike-2531843/"]

DİYABET NEDENLERİ

Tip 1 diyabetin nedenleri

Tip 1 diyabet, bağışıklık sisteminiz, vücudun enfeksiyonla mücadele sistemi, pankreasın insülin üreten beta hücrelerine saldırır ve yok eder. Bilim adamları, tip 1 diyabetin, hastalıkları tetikleyebilecek genler ve virüsler gibi çevresel faktörlerden kaynaklandığını düşünmektedir.

Tip 2 diyabet nedenleri

Tip 2 diyabet (en yaygın diyabet şekli) yaşam tarzı faktörleri ve genler de dahil olmak üzere çeşitli faktörlerden kaynaklanır.

Aşırı kilo, obezite ve fiziksel hareketsizlik

Fiziksel olarak aktif değilseniz ve fazla kilolu veya obezseniz, tip 2 diyabet geliştirmeniz daha olasıdır. Ekstra kilo bazen insülin direncine neden olur ve tip 2 diyabetli kişilerde yaygındır. Vücut yağının yeri de bir fark yaratır. Ekstra karın yağ, insülin direnci, tip 2 diyabet ve kalp ve kan damarı hastalığına bağlıdır. Kilonuzun tip 2 diyabet için risk oluşturduğunu görmek için, bu Vücut Kitle İndeksi (BMI) çizelgelerini kontrol edin.

İnsülin direnci

Tip 2 diyabet genellikle insülin direnci ile başlar, bu durum kas, karaciğer ve yağ hücrelerinin insülini iyi kullanmadığı bir durumdur. Sonuç olarak, vücudunuzun glikozun hücrelere girmesine yardımcı olmak için daha fazla insüline ihtiyacı vardır. İlk başta, pankreas ek talebe ayak uydurmak için daha fazla insülin yapar. Zaman içinde, pankreas yeterli insülin yapamaz ve kan şekeri seviyeleri yükselir.

Genler ve aile öyküsü

Tip 1 diyabette olduğu gibi, bazı genler tip 2 diyabet geliştirme olasılığını artırır. Hastalık ailesinde diyabetli olanlarda daha sık görülür. Genler ayrıca bir kişinin aşırı kilolu veya obez olma eğilimini arttırarak tip 2 diyabet riskini artırabilir.

Gestasyonel diyabet nedenleri

Bilim adamları hamilelik sırasında gelişen bir tür şeker hastalığı olan gestasyonel diyabetin, genetik ve yaşam tarzı faktörleri ile birlikte gebeliğin hormonal değişikliklerinden kaynaklandığını düşünüyorlar.

İnsülin direnci

Plasenta tarafından üretilen hormonlar, geç gebeliğin tüm kadınlarında görülen insülin direncine katkıda bulunur. Çoğu gebe kadın insülin direncinin üstesinden gelmek için yeterli insülin üretebilir, ancak bazıları yapamaz. Gestasyonel diyabet, pankreas yeterince insülin yapamadığı zaman ortaya çıkar.

Tip 2 diyabet ile olduğu gibi, ekstra kilo gestasyonel diyabete bağlıdır. Aşırı kilolu veya obez olan kadınlar, hamile olduklarında zaten insülin direncine sahip olabilirler. Hamilelik sırasında çok fazla kilo almak da bir faktör olabilir.

Genler ve aile öyküsü

Ailesinde diyabet öyküsü olması, bir kadının gestasyonel diyabet geliştirmesi olasılığını artırır, bu da genlerin rol oynadığını gösterir.

DİYABET NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Diyabet için uygulanan ve araştırma aşamasında bir çok tedavi şekli vardır fakat bu şu an için yaygın olarak kullanılan, şeker hastalığının kesin tedavisinden söz etmek mümkün değildir. Diyabet tedavisinde amaç kan şekeri kontrolünü sağlamaktır. İyi bir diyabet kontrolü için şunlar önemli:

Sağlıklı beslenme: Yenilen besinlerin özellikle karbonhidrat içeren besinlerin vücudun ihtiyacından fazla tüketilmesi kan şekeri seviyelerini yükseltir. Kan şekeri kontrolünün sağlanmasında diyabetli bireye özgü beslenme tedavisinin verilmesi önemlidir.

Egzersiz: Egzersiz,vücudunuzun glikozu etkili bir şekilde kullanmasını ve kan şekeri kontrolünü sağlar. Ayrıca, şişman tip 2 diyabetli kişilerin kilo kaybetmesine yardımcı olur.

İlaç/ İnsülin: İnsülin, besinlerle kana geçen şekerin vücut tarafından kullanılmasını sağlayan ve böylece kan şekeri yükselmelerini önleyen bir hormondur. Tip 1 diyabetli kişilerin yaşamak için insüline gereksinimi vardır. İnsülin bağımlılık, alışkanlık yapacak bir madde değildir. İnsülin yaşam için elzemdir. Vücut insulin yapmıyor ise dışardan enjeksiyon yolu ile vücuttaki eksikliği yerine koymak gerekir. Tip 2 diyabetli kişilerin de kan şekerinin ayarını sağlamak için ağızdan alınan ilaçlara veya insüline gereksinimleri olabilir.

DİYABETLİ KİŞİLER NASIL BESLENMELİ?

- Öncelikle kan şekerinizin hızlı bir şekilde yükselmesine neden olan şeker ve şeker içeren besinlerin, kilo almanıza neden olacak ve kalp sağlığınızı olumsuz etkileyecek yağ ve yağlı besinlerin tüketimini azaltın.

- Günde en azından üç öğün yemeye çalışın.

- Öğünler arasında ve gece yatmadan önce küçük bir ara öğün almanız da gerekebilir.

- Öğünlerinizi her gün aynı saatlerde almaya çalışın.

- Porsiyon ölçülerinizi kontrol altına alın.

- Beyaz ekmek yerine tam tahıl ekmeği, yulaf veya çavdar ekmeği tüketmeyi tercih edin.

- Öğünlerinizde kurubaklagillere sıklıkla yer verin.

Her gün pişmiş sebze ve salata tüketmeye özen gösterin.

Meyve suyu yerine meyve tüketin.

Süt, yoğurt, ayran, peynir gibi kalsiyum kaynağı olan besinlere beslenmenizde yer verin.

Alkolün tedavinize etkisini öğrenmeden alkollü içki içmeyin.

[old_news_related_template title="Sağlıklı bir yaşam için şekerinizi kontrol ettirin" desc="Şeker hastalığı aniden değil 5-15 yıllık bir süreç sonucunda ortaya çıkar. Bu dönemde yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarındaki değişikliklerle süreci tersine çevirmek, tamamen sağlıklı olmak mümkündür…" image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2018/06/iecrop/9-6_16_9_1529911995.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/hayatim/yasam-haberleri/saglikli-bir-yasam-icin-sekerinizi-kontrol-ettirin-2/"]