Toplumumuzda menopozu genellikle zorlu bir sürecin başlangıcı olarak kabul edildiğini ve bunun yanlış bir düşünme biçimi olduğunu vurgulayan Beslenme Uzmanı Didem Kanca Üstay, önemli bilgiler verdi. Doğru beslenme sayesinde sağlıklı bir menopoz sürecinin mümkün olduğunu belirten Üstay, böylece menopozun ertelenmesinin bile mümkün olduğuna dair yapılan araştırmaların oluduğunu da aktardı. İşte menopoza farklı bakmanızı sağlayacak bilgiler...

BEL BÖLGESİNDE YAĞLANMA VARSA...

bel-yaglanmasi-shutter

Menopoz, kadınlarda periodların (adet görmenin) bitişi olarak kabul edilir. Kadınlarda yumurta üretiminin bittiği dönemdir. Maalesef ülkemizde menopoz bir tabu olarak görülüyor ve birçok kadın, bu dönemi hiç yaşanmıyor gibi yansıtıyor ya da yaşanmamış gibi davranmaya çalışıyor. Menopoz döneminde beslenme, üzerinde durulmayan ama oldukça önemli bir konudur. Yavaşlayan metabolizma, sistemde meydana gelen hormonal değişimler kadın bedeninde birçok değişikliğe yol açmaktadır. Özellikle 40'lı yaşların başından itibaren kadınların bel bölgesinde yağlanma başlar ama kimse bunu premenopozla (menopoz öncesi dönem) bağdaştırmaz. Oysa beden bir anda menopoza girmiyor, seneler içinde değişimler yaşanıyor. Birçok bilimsel çalışmada menopoz öncesinde ve sırasında doğru ve sağlıklı beslenmenin önemi saptanmıştır.

MENOPOZ DÖNEMİNDE OBEZİTE RİSKİNİ DÜŞÜRMEK İÇİN...

Akdeniz tipi diyet ile beslenen menopoz dönemine girmiş kadınlar üzerinde yapılan çalışmadaki sonuçlar şöyledir:
Rafine edilmemiş tahıllar (tam tahıl, çavdar, yulaf…) ve baklagiller (nohut, fasülye, mercimek) tüketen kadınların menopoz döneminde obez olma oranları daha düşük; rafine edilmiş tahıllar (beyaz ekmek, makarna, şehriye, beyaz pirinç…) tüketenlerin ise obez olmaya yatkın oldukları bulunmuştur.

Kırmızı et ve patates tüketimi artıkça obezite riskinde artış gözlemlendiği gibi kuru yemişler (fındık, fıstık, badem, ceviz…) ve çay/kahve tüketiminin yüksek tüketilmesi de bu dönemde obeziteyi tetiklemektedir.

"BESİN TERCİHİ MENOPOZ ZAMANINI ETKİLİYOR"

Yine İngiltere’de yapılan başka bir çalışmadaki sonuçlar oldukça çarpıcıdır. Çalışma, besin tercihlerimizin menopoza giriş zamanımızı bile etkilediği sonucuna ulaşmıştır. Sonuçlar ise şöyledir: Yüksek miktarda yağlı balık, taze kurubaklagiller sıklıkla tüketildiğinde menopoz gelişiminin 3.3 yıl gecikmesinin sağlandığı görülmektedir.

hamsi-shutter

Rafine makarna ve pirinç tüketim sıklığının yüksek oluşu ise erken menopoz için bir faktör olarak gösterilebilmektedir; menopoza girişi 1.5 yıl öne çektiği görülmüştür.

Bu dönemde sağlıklı beslenme davranışların kazanılmış olması ya da kazandırılması oldukça önemlidir. Teknoloji geliştikçe teknolojinin pozitif etkisinden faydalanan çalışmaların da arttığı görülmektedir. Bir çalışmada menopoz dönemindeki kadınlara “Beslenme önerileri ve bilgileri içeren mesajlar” gönderiyorlar. Çalışma sonucunda vitamin, mineral ve lif kaynağı olan meyve ve sebzenin ve bu dönemde oldukça önemli olan balık tüketiminin sıklığının arttığını gözlemliyorlar.  

KEMİK ERİMESİ RİSKİ NASIL ÖNLENİR?

Menopoz döneminde kadınların karşı karşıya kaldığı sorunlardan birisi de osteoporozdur (kemik erimesi). Kadınlarda menopoz döneminde, östrojen seviyelerinin düşmesine bağlı olarak, kemik kaybı en hızlı dönemine ulaşır. Osteporoz Dünya’da 200 milyon kadını etkilemektedir; 60 yaşındaki kadınların 10’da 1’ini, 70 yaşındaki kadınların 5’te 1’ini, 80 yaşındaki kadınların ise 5’te 2’sini, 90 yaşındaki kadınların ise 3’te 2’sini etkisi altına almaktadır. Sağlıklı ve doğru beslenme bir kez daha önem kazanmaktadır. Sadece kilo için değil kemik sağlığımız için de bu dönemde ve hatta hatta menopoza girmeden önceki yıllarda doğru beslenme ve spor oldukça önemlidir. Bu sebeple vitamin, mineraller bir kez daha önem kazanmaktadır. D vitamini, kalsiyum, magnezyum ve çinko kemik sağlığı için başı çeken vitamin ve minerallerdir. Hepsi senkronize içinde çalışırlar. Bir tanesinin eksik ya da gereğinden fazla olması diğerinin metabolizmasını etkiler. D vitamini kalsiyumun emiliminde önemli rol oynayan bir vitamindir. Kadınlarda bu dönemde meydana gelen osteoporoz gelişimini önlemek için olmazsa olmaz bir vitamindir. D vitaminin en büyük kaynağı GÜNEŞ’tir. Kalsiyum ise sadece sütte yoktur; süt ürünleri (peynir, yoğurt), koyu yeşil yapraklı sebzeler(örneğin karalahana), brokoli, badem, bazı balıklar (sardalya…) yüksek kalsiyum kaynaklarıdır. Mutlaka doktorunuzun gözetiminde  tahlillerinizi yaptırmayı unutmayın.

DOĞAL ÇÖZÜMLERE NASIL YAKLAŞMALI?

Kadınların bu dönemde yüzleştiği bazı hayat kalitesini etkileyen durumlar da bulunmaktadır. Keten tohumunun menopoz döneminin beraberinde getirdiği hayat kalitesinin düşmesine yol açan al basması gibi semptomları azalttığına dair çalışmalar olmasının yanı sıra bir etkisinin olmadığını da savunan çalışmalar bulunmaktadır. Bundan dolayı denemekte yine de fayda olabilir. Sonuçta doğadan ve doğal olan hiçbir şeyden abartmadığınız sürece zarar görmezsiniz.

al-basmasi-shutter

Uzak doğulu kadınların 8 kat daha az al basması ile karşı karşıya kaldığını biliyor muydunuz? Bunda da beslenmenin etkisi olduğunu vurgulayan otoriteler bulunmaktadır. Japonya’da ayriyeten kadınlar bu dönemi “Yeniden Doğuş” olarak karşılarlar ve Japonca’da menopoz sözcüğü yoktur bile. Oysa bizim kültürümüzde kadınlar için çok zor bir dönem olarak adlandırılır çoğu zaman. Hormonal değişimleri nasıl karşılayacaklarını bilemezler.

SPOR, BESLENME KADAR ÖNEMLİ

Bu dönemde egzersiz hem kilo alımı açısından, hem kemik sağlığı açısından, hem de bu dönemde artan kalp hastalıkları için oldukça önemlidir. 292 çalışmanın sonucuna göre egzersiz, menopoz dönemi kadınlarda ortaya çıkan obezite de koruyucu faktör olarak bulunmuştur. Hem hormonal hem de ruhsal değişimlerin üstesinden gelmek için doğru beslenmenin yanı sıra spor da en az beslenme kadar önemlidir.

Menopozu en az etkileriyle karşılamak ve yaşamak isteyen ve “menopoz kuşağı” olarak adlandırılan bel bölgesindeki yağlanmayı minimuma indirebilmek adına lütfen 40'lı yaşlardan itibaren sağlıklı beslenmeye ve spora çok daha fazla önem verin. Tabii ki her daim bu ikiliye önem verirseniz çok daha sağlıklı olursunuz ama bugüne kadar yapmadıysanız belki bugünden itibaren yeni bir adım atmaya karar verirsiniz. Yattıkça değil, yaptıkça olur.

menopoz-1

Peki sağlıklı beslenme adına ne yapmalıyız?

1. Lifli beslenme çok önemlidir, bu sebeple yeme alışkanlıklarının içerisine taze sebze ve meyvelerin eklenmeli

2. Makarna, pilav, patates, beyaz ekmek tüketimi limitlendirilmeli; rafine edilmemiş karbonhidratlar (tam tahıl, çavdar, yulaf…) ve kuru baklagiller (nohut, fasülye, mercimek) tercih edilmeli

3.  Yüksek miktarda kırmızı et tüketilmemesine özen gösterilmeli

4. Sezonunda yağlı balık tüketilebilir, fakat çiftlik balıklarına dikkat!

5. İşlenmiş paketli gıdalardan (cipsler, bisküvileri, krakerler…) uzak durulmalı

6. Kemik sağlığımız açısında, kalsiyum kaynakları olan süt ürünleri(peynir, yoğurt), koyu yeşil yapraklı sebzeler(örneğin karalahana), brokoli, badem, bazı balıklar (sardalya…) tüketimine özen gösterilmeli

7. En önemlisi de, açlık-tokluk sinyallerinizi dinleyerek; farkındalığınızı kaybetmeden yemek yemeyi unutmayın

8. Alkol tüketimi sınırlandırılmalı

[old_news_related_template title="Kadınlar dikkat! Bu gıdalar menopoza girişi hızlandırıyor" desc="İngiltere'de yapılan bir araştırmada, yüksek karbonhidratlı beslenme alışkanlığına sahip olan kadınların daha erken menopoza girdiği sonucuna varıldı." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2018/05/iecrop/yemek-shutter_16_9_1525182626.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2018/dunya/kadinlar-dikkat-bu-gidalar-menopoza-girisi-hizlandiriyor-2381877/"]

[old_news_related_template title="Kolesterol, menopoz ve osteoporoz hastalık değil" desc="Kalp ve İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Canan Karatay böyle dedi ve ekledi: “Bunlar ilaç firmalarının uydurduğu hastalıklardır. Hepsi ilaç satmak için son 30-40 senede çıkmış. Osteoporoz ve menopoz normal fizyolojik bir süreçtir. Herkeste olur. Gebelik de hastalık değildir, en doğal bir süreçtir...”" image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2018/06/iecrop/06-canan-15cmson-1_16_9_1528496527.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2018/saglik/kolesterol-menopoz-ve-osteoporoz-hastalik-degil-2457453/"]