Sabah uyandığınızda yüzünüz gözünüz şişmiş oluyor ya da kısa bir sürede çok kilo aldığınızı düşünüyorsanız bunun nedeni ödem olabilir. Ödem özellikle şişlik, kilo artışı ve hareketsizlik gibi fiziksel sorunlara yol açarken, daha ciddi hastalıkların da habercisi olabilir. Peki ödem nedir? Ödemin altında yatan sebepler nelerdir? Ödem neden olur? Ödem nasıl tedavi edilir? Ödem hakkında bilmek istediklerinizle ilgili haberimiz size yardımcı olacaktır...

ÖDEM NEDİR?

Ödem, vücuttaki bazı dokularda anormal sıvı birikmesidir. Sıvı birikimi cilt altında olabilir. Genellikle bacaklar (çevresel ödem veya ayak bileği ödemi) gibi bağımlı bölgelerde veya akciğerlerde (pulmoner ödem) birikebilir.

[old_news_related_template title="Ödemi engellemenin 10 püf noktası" desc="Diyetisyen Şeyda Sular, vücut içindeki sıvının dışarı çıkmasıyla doku aralarında ve cilt altında birikmesiyle ödem oluştuğunu belirterek, ödemi engellemenin 10 püf noktası hakkında bilgi verdi. " image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2017/01/odem.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2017/saglik/odemi-engellemenin-10-puf-noktasi-2-1804488/"]

ÖDEMİN BELİRTİLERİ

Belirtiler ödemin nedenine göre değişmektedir. Bunlar;

Periferik ödem (Çukur ödemi): Ayak bilekleri ve bacaklardaki şişkinlik olarak tanımlanabilir. Periferik ödemden kaynaklanan şişlik, vücut pozisyonundaki değişikliklerle artabilir veya azalabilir. Örneğin, bir kişi sırtüstü yatarken, şişlik bacaklarda daha az olurken, sakrum (kuyruk sokumu) çevresindeki bölgede daha belirgin olacaktır. Şişmiş alan yer üzerindeki cilt sıkı ve parlak görünür ve sıkı olan bölgeye bir parmakla basınç uygulandığında, bir girinti oluşur. Buna preferik ödem yani çukur ödemi denir.

Pulmoner ödem : Akciğer ile bağlantılı olan bir ödem türüdür. Pulmoner ödem söz konusu olduğunda, hastanın ekstremitelerinin (kollar ve bacaklar) muayenesinde sıklıkla sıvı tutulumu veya belirgin şişlik olduğuna dair bir kanıt yoktur. Bunun nedeni sıvının akciğerlerde birikmesidir. Pulmoner ödem belirtileri şunlardır:

- Nefes darlığı,
- Düz yatarken solunum güçlüğü,
- Nefes nefese uyanmak.
odem-shutter

ÖDEMİN NEDENLERİ?

Ödemde vücuttaki küçük damarlardan (kılcal damarlar) çevre dokulara aşırı sıvı akar. Bu aşırı sıvı, dokuların şişmesine neden olur. Çevre dokulara sızan sıvının nedeni, çeşitli faktörler sonucu olabilir. Ödemin mümkün olduğunca basit bir şekilde tanımlanması gerekir. Örneğin:

- Kan damarlarının içinde çok fazla kuvvet veya basınç;

- Kan damarının dışındaki bir kuvvet, sıvının içinden çekilmesine neden olur; veya

- Kan damarının duvarı tehlikeye girer ve dengeyi koruyamaz, sıvı kaybına yol açar.

Bu üç faktörden her biri, çeşitli hastalıklarla veya durumlarla ilişkili olabilir.

Bunlar ise aşağıdaki gibidir:

Hamilelik: Hamilelik sırasında ödem görülebilir, çünkü gebe kadınlar vücutlarında daha fazla sıvı tutarlar. Bir kadında doğum sonrasına ödem oluşabilir.

İlaçlar: Çeşitli ilaçlar, örneğin steroidler, kalsiyum kanal blokerleri, tiazolidinedionlar (insülin duyarlılığını arttıran oral antidiyabetik gruplarından biri), nonsteroidal (ağrı kesici) antiinflamatuar ilaçlar, östrojenler vb. ödeme neden olabilir.

Karaciğer hastalığı ve / veya böbrek hastalığı: Bu organların her ikisi de vücuttaki sıvı dengesinin korunmasında hayati öneme sahiptir ve eğer bu organ sistemlerinde ciddi hastalık varsa ödem gelişebilir. (Karaciğer sirozu, kronik böbrek hastalığı ve akut böbrek yetmezliği.)

Venöz yetmezlik: Bu, kanın kalbe vücudun periferal bölgelerinden (örneğin, ayak bilekleri, bacaklar, ayaklar, eller) verimli bir şekilde dönmediği ve ödem ile sonuçlanan yaygın bir durumdur. Bu genellikle her iki bacakta da ödem ile sonuçlanır.

Kalp yetmezliği: Kalp zayıfsa ve kanı verimli bir şekilde pompalayamazsa, kanın vücudun belirli bölgelerinde kan birikmesine neden olur, bu da sıvının kan damarlarından çevre dokulara sızmasına neden olur.

İdiopatik ödem: Tanımlanamayan bir nedeni olan çevre dokularda sıvının birikmesi idiopatik ödem olarak adlandırılır.

[old_news_related_template title="Damar sertliği (Ateroskleroz) nedir? Damar sertliği belirtileri ve tedavisi..." desc="Kalp krizi başta olmak üzere birçok ciddi hastalığa yol açan damar sertliği önemsenmesi gereken bir hastalıktır. Özellikle erkeklerde daha sık rastlanan damar sertliğini önlemek hayat kalitesi için büyük önem taşımaktadır. Peki damar sertliği ne demek? Belirtileri neler? Damar sertliği ile ilgili bilinmesi gerekenler haberimizde..." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2018/04/iecrop/damarsertligiiha_16_9_1522745490.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2018/saglik/damar-sertligi-ateroskleroz-nedir-belirtileri-ve-tedavisi-2327211/"]
ÖDEMİN TEŞHİSİ NASIL OLUR?

Hastanın durumunun ayrıntılarına bağlı olarak, doktor kapsamlı bir inceleme yapacaktır. Bu incelemenin ardından test isteyebilir. Bu testler şunlardır;

- Göğüs röntgeni,
- Karın ultrasonu,
- Bacakların ultrasonu,
- Karaciğer fonksiyonu ile ilgili kan testleri,
- İdrar tahlili ve hastanın böbrek ve karaciğer fonksiyonlarının değerlendirilmesi.

Bir veya her iki bacağın ani şişmesi ciddi bir tıbbi problemin belirtisi olabilir. Bu durumda hemen bir uzman hekime başvurun. Ödemin oluşumunda altta yatan nedenin araştırılmasının önemli olduğunu ve tedavinin de özellikle ödeme neden olan durumun tespitinde ilk hedef olduğunu anlamak önemlidir.

ÖDEM TEDAVİSİ VE RAHATLAMAYA YARDIMCI OLMAK İÇİN YAPILACAKLAR

Kompresyon çorapları, damarlardan sızan sıvıya karşı direncin arttırılmasına yardımcı olabilir. Periferik ödem için özellikle yararlıdır. Vücut pozisyonu, semptomları hafifletmek için hem periferal hem de pulmoner ödem için de yardımcı olabilir. Örneğin, yatakta yastıkla başın kaldırılması, pulmoner ödem olan birine fayda sağlayabilirken, bacakları kaldırırken ayak bileği ve / veya bacak ödemini en aza indirebilir.

Ödemin temel nedeni tedavi edildiğinde, şişme genellikle ortadan kalkar. Ancak doktor kilo verme, düzenli egzersiz yapma ve uzun süre ayakta durma gibi sıvı tutulmasını azaltmak için alınabilecek bazı önlemleri de önerebilir. Sıvı birikimini azaltmaya yardımcı olmak için diüretikler veya su hapları da önerebilir.

- Tuz tüketimini azaltmak,
- Kilo vermek,
- Düzenli egzersiz yapmak,
- Dolaşımı iyileştirmek için mümkün olduğunda bacakları yukarı kaldırmak,
- Uzun süre ayakta durmamak,
- Sıcak banyolar, duşlar ve saunalar gibi aşırı sıcaklıklardan kaçınmak ödem tedavisinde rahatlamaya yardımcı olabilecek diğer faktörlerdir.

ÖDEM ATICI YİYECEKLER

Sizin için hazırladığımız listeden sevdiklerinizi seçin;

MUZ: İçerdiği potasyum ile vücuttaki ödemleri yok etmeye kararlı bir dostumuz. Aynı zamanda vücudun ihtiyacı olan doğal şekerin alınmasını da sağlıyor. Muzun gizli gücü ise, vücudumuzun güzel kokmasına yardımcı olması.

NAR: Taze nardan sıkılmış nar suyu, ödem attırıcı etkiye sahip. Fakat şeker hastalarının nar suyunu hangi oranda tüketmesi gerektiğini doktoruna danışarak öğrenmesi gerekiyor.

ANANAS: Doğal detoks olarak da adlandırabileceğimiz ananası market raflarında her mevsim bulabilmek mümkün. Ananası parçalara bölerek meyve suyu şeklinde de içebilirsiniz.

YEŞİL ÇAY: Bitki çayları içinde yeşil çayın yeri ayrı. Ancak bu harika çayı yüksek oranda tüketmemek gerekiyor. Aksi halde kalp çarpıntısına davetiye çıkabilir.

MAYDANOZ: Sabahları tüketilen yarım demet maydanoz en etkili besinlerden biridir.

SALATALIK: Salatalığın sağlık adına hazırlanan listelerde bulunmadığı şimdiye kadar görülmedi. İçerdiği su miktarıyla günlük su ihtiyacımızı da karşılamaya yardım ediyor; taze olduğunda mideyi rahatlatarak kendini ayrı sevdiriyor.

YOĞURT: Herhangi bir bakkaldan az yağlı yoğurt alabilir, hatta daha da güzeli yoğurdumuzu kendimiz yapabiliriz. Detoks içecekleri ve smoothielerin de vazgeçilmezi yoğurdun prebiyotik etkisi ödemlerden kurtulmaya yardımcı olacaktır.

SU: Bol bol su içmek, ödemlerden ve şişkinliklerden kurtulmanın birinci kuralı. Günlük 1,5 litre ve üzerinde su içmemiz gerekiyor. Ancak art arda tüketilen su vücut için zararlı olabilir. Su içimini güne yaymak en doğrusu.

NASIL BESLENMELİYİZ?