İnsandan insana farklılık gösteren üşüme, kimi insandan en soğuk kış günlerinden bile etki etmezken kimi insanda ise sıcak yaz günlerinde bile montla dolaşmasına neden olabilmektedir. Peki üşümek nedir? Üşümenin nedenleri hakkında merak ettiğiniz her şey haberimizde.

ÜŞÜMEK NEDİR?

Sözlük anlamı ısı yokluğundan, azlığından veya ısı kaybından etkilenmek, soğuğun etkisini duymak olarak açıklanan üşüme insandan insana farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkar. Bu nedenler arasında kişinin fiziksel özellikleri olduğu kadar kişinin yaşam şartları da önemli bir yer tutar.

Vücut ısımız, depolanır ve kullanılır. Ne kadar hareket halinde olursak o oranda az üşürüz. Soğuk havalarda ısı kaybı hızlı yaşanır. Üstümüze giydiğimiz kıyafetler, ısı kaybını sadece yavaşlatır. Nefes alıp verme ile de nem ve ısı kaybı devam eder. Çok sıkı giyinsek bile nefes alıp verme ile bir süre sonra mutlaka üşümeye başlarız.

Isı üretimi beyin tarafından kontrol edilir. Hipotalamus termostat görevi üstlenerek bu görevi yapar. Hipotalamus hipofiz bezini uyararak deriye yakın yüzeydeki kan damarlarını harekete geçirir. Eğer vücut sıcaklığı artmışsa bu damarlar açılır ve fazla ısı dışarıya aktarılır ve vücut iç ısısı dengelenir. Vücut ısısı herhangi bir nedenle düşmeye başlamışsa hipofiz bezi ona göre uyartı gönderir, derinin hemen altındaki kılcal damarları büzerek vücudun titreme mekanizmasını devreye sokar. Titreme ile vücudun kas dokusu uyarılır ve bu şekilde ısı açığa çıkar. Ayrıca titreme timüs bezini harekete geçirerek bağışıklığı arttırır. Böylelikle vücut, düşük ya da yüksek ısının olumsuz etkilerinden korunmuş olur. Ancak kimilerinde bu olması gereken mekanizma gerektiği gibi çalışmamaktadır.

ÜŞÜMENİN NEDENLERİ

İşte üşümeye sebep olan nedenler;

Tiroidin az çalışması

Tiroid bezi metabolizmayı kontrol eder. Eğer yavaş çalışıyorsa bu durum üşümenize neden olabilir. Standart kan testleri bir çok insanda troid ile ilgili problem olup olmadığını göstermeyebilir.Uzman bir doktora başvurarak kapsamlı kan testi ile, sorununuzun troidden kaynaklı olup olmadığını öğrenmelisiniz.

[old_news_related_template title="Demir eksikliği anemisi nedir, belirtileri nelerdir? Demir eksikliği nasıl giderilir?" desc="Demir eksikliği dünyada en çok görülen anemi yani kansızlık türüdür. Özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde demir eksikliğine bağlı anemi oranı yüksektir. Peki demir eksikliği anemisi nedir? Belirtileri ve tedavi yöntemleri ile ilgili her şey haberimizde..." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2018/05/iecrop/demir-eksikligi-sozcu.com__16_9_1525846740.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2018/saglik/demir-eksikligi-anemisi-nedir-belirtileri-nelerdir-demir-eksikligi-nasil-giderilir-oub2-2396662/"]

Anemi

Üşümenin altında yatan bir başka önemli neden ise toplumda “kansızlık” olarak bilinen anemi hastalığı. Önemli bir sağlık sorunu olan ve oldukça sık görülen anemi hastalığına kadınlarda daha sık rastlanıyor. Bunun sebebi ise yetersiz beslenme, katı diyet uygulama, aşırı kan kaybetme (uzun adetler nedeniyle) veya sindirim sisteminde emilim eksikliği olabiliyor. Tedavi olmadıkça üşüme ile başlayan halsizlik, çabuk yorulma ve çarpıntı gibi belirtiler giderek ilerliyor ve yaşamı olumsuz hale getiriyor.

Demir eksikliği

Üşüme nedenlerinden biri de demir eksikliğidir. Demirin vücuttaki görevi oksijeni hücrelere taşımaktır. Demir eksik olursa enerjiniz düşer ve sürekli üşürsünüz. Kan testi ile demirinizin seviyesini kolaylıkla öğrenebilir, eğer eksikse doktor tavsiyesine göre ilaç kullanabilirsiniz. Demir yönünden zengin besinlerse, kırmızı et ve et ürünleri, balık, karaciğer, dalak, yeşil yapraklı sebzeler, baklagillerdir. Ayrıca pekmez, tahin, keçiboynuzu da demir eksikliğine iyi gelir.

Yeterli uyku uyumama

Uykusuzluk, sinir sisteminize zarar verebilir. Beyinde düzenleyici mekanizmaları dışarı atarak vücut sıcaklığınızı etkiler. Düzenli uyku sağlıklı vücudun yapı taşlarından biridir.

Depresyon

Psikolojik durumlar kişinin sağlık mekanizmasında büyük oranda yer tutmaktadır. Depresyon sadece psikolojik açıdan değil bedensel açıdan da şikâyetlere neden olmaktadır. Negatif düşünceler içerisinde olmak ardı arkası kesilmeyen fizyolojik sıkıntılara zemin hazırlar. Vücut bu olumsuz durumlara ağrılar, karıncanlanmalar, üşüyüp titremeler, bulantılar gibi çeşitli şekillerde tepki vermektedir.

Raynaud hastalığı

Üşüme sebebi olarak en çok öne çıkan durumlardan birisidir. Soğuk havanın ve stresin tetiklediği damar kasılması ile ellerde veya ayaklarda morluklar ya da açık renkler oluşmaktadır. Dolaşım problemlerinin ciddi bir boyuta geldiğini kanıtlar. Özellikle uyarıcı maddeler ya da kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar uzuvlardaki kılcal damarlarda zararlı madde birikimi yaparak bu durumun oluşmasına zemin hazırlamaktadır. Soğuk etkisi ile parmaklarda hissizlik oluşumları ile başlayan bu durum ilerledikçe parmaklarda morarmalar görülür. Dikkatli olunmadığı takdirde uzuvların çürümeye başlamasına ve kuru kangren oluşumuna, dolayısı ile uzuv kaybına sebebiyet verebilmektedir.

[old_news_related_template title="Sağlıklı bir yaşam için şekerinizi kontrol ettirin" desc="Şeker hastalığı aniden değil 5-15 yıllık bir süreç sonucunda ortaya çıkar. Bu dönemde yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarındaki değişikliklerle süreci tersine çevirmek, tamamen sağlıklı olmak mümkündür…" image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2018/06/iecrop/9-6_16_9_1529911995.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/hayatim/yasam-haberleri/saglikli-bir-yasam-icin-sekerinizi-kontrol-ettirin-2/"]

Şeker Hastalığı (Diyabet)

Kontrol altında tutulmayan diyabet, periferik nefropati adı verilen rahatsızlığa, yani sinirlerde ellerinize ve ayaklara duyulan hassas bir saldırıya neden olabilir. Bu geliştiğinde, el ve ayaklarda uyuşukluk ve bazen ağrı hissedersiniz ve bu sinirler sıcaklık hissi ile ilgili olarak beyne mesaj göndermekten sorumludur, elleriniz ve ayaklarınızın üşüdüğünü hissedersiniz.

Bağışıklık Sisteminin Zayıflaması

En çok ellerde ve ayaklarda görülen üşüme tüm vücutta da kendini gösteriyorsa bu durumun nedeni zayıflayan bağışıklık sistemi olabilir. Candida gibi parazitlerin yol açtığı bağışıklık sistemi zayıflığı, sürekli üşümenize neden olur.

İlaçlar

Bazı ilaçlar yan etki olarak üşüme ve titreme gibi problemlere neden olabilirler özellikle de bu ilaç hasta kişi ile iyi uyum sağlamıyorsa böyle bir durumda ilaçlarınızın yan etkilerini kontrol edin ve doktorunuza danışın.

Sağlıksız beslenme

Genellikle kadınların sık sık diyet yapmaları, dolayısıyla bazı besinleri yetersiz almaları soğuğa karşı vücudun tepkisini etkiler. Yediklerimiz enerji kaynağı olduğu için; gerekli besinler eksik alınır ya da öğün atlanırsa, vücut enerji tasarrufu yapmaya çalışır ve soğuktan daha çok etkileniriz. Öte yandan vücudumuzda kaslar daha fazla ısı üretir, yağlar ise vücut ısısını korur, sağlıksız kilo kayıplarında kaslar zayıfladığında da aşırı üşürsünüz. Erkeklerin kadınlar kadar üşümeme nedenlerinden biri de kas kitlelerinin daha fazla olmasıdır.

ÜŞÜMEMEK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER

- Vücudun ısı kaybını önlemek için ne çok ince ne çok kalın giyinin. Vücut ısısını hapsedip koruyacak şekilde, termal özellikli kıyafetleri tercih edin.
- Beslenmenize dikkat edin, yetersiz veya gereğinden fazla kalori almayın.
- Öğün atlamak vücudunuza giren enerjinin az olmasına sebebiyet vereceğinden sürekli üşüme meydana gelebilir. Bu yüzden öğün atlamamaya dikkat etmelisiniz.
- Bağışıklık sisteminizi vitaminlerle destekleyin.
- Spor vücudun ısı dengesini korumak için önemli. Bu nedenle kış mevsiminde de sporu ihmal etmeyin.
- Yüzme gibi kılcal damarlarınızı genişleten sporlar kan dolaşımını tam olarak sağlama imkanı verdiğinden üşüme problemi yaşamazsınız.
- Üşümeyi hissettiğiniz anda ellerinize ve ayaklarınıza zencefil, karabiber, tarcın veya bitkisel yağlar ile masaj yaparak üşümeye engel olabilirsiniz.
- Elleriniz ve ayaklarınızda sık sık üşüme meydana geliyorsa, gece uyumadan önce sıcak su ile duş alabilirsiniz.