Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy dış tanıtımlarda bundan böyle “Turkey” yerine “Turkish” sözcüğünü kullanma kararı aldıklarını söyledi. Turkish, Turkey’den daha iyidir. Ama Turkey kelimesinin karşılığı değildir. “French” veya “German” gibi bir halkı anlatan bir sözcüktür. Nasıl French, France veya German, Germany sözcüklerinin yerini tutmazsa, Turkish de Turkey kelimesini ikame edemez. Türkiye, ne yapıp yapıp dünyanın en yaygın dili olan İngilizce’de ülkemizin adının Turkey olarak yazılıp okunmasına son vermelidir. Çünkü Turkey İngilizcede “hindi” anlamına da gelmektedir. Hindi, eti yenen itibarsız, gürültücü şapşal bir kuştur. Kuştur ama bir kartal veya şahin değildir. Türkiye kelimesinin Fransızcası Turquie, Almancası Türkei, İspanyolcası Turquia, İtalyancası Turchia’dır. Bunlardan hiçbiri hindi anlamına gelmez. Bildiğim kadarıyla dünyanın hiçbir dilinde Türkiye ile hindi kelimesi aynı değildir. Bu, maalesef dünyanın en yaygın dili İngilizcede var olan bir karmaşadır. Değişmelidir.

TÜRKİYE HİNDİ DEĞİLDİR

1964-1966 yılları arasında ABD’de üniversiteye gittim. Amerikalıların “Nereden geldin?” sorusuna “İstanbul” der veya lafı çevirip “I’m Turkish” diye yanıtlardım. Yani mümkün mertebe Turkey sözcüğünü kullanmazdım. Ama kocaman adamdım ve bunu o zaman çok da dert etmedim. 1987’den sonra ABD’ye sık gider oldum. Turkey kelimesinin, hem Türkiye’nin imajı açısından hem de Amerika’da yaşayan Türk aileleri için nasıl bir sorun oluşturduğunun farkına vardım. Amerika’da yerleşmiş Türk ailelerin çocukları “We are from Turkey” deyince sınıf arkadaşlarının “glu-glu” diye sesler çıkarttıklarını öğrendim. Türk asıllı çocuklar arasında bu yüzden psikolojik tedavi görenler vardı. Durumdan vazife çıkarttım ve 1991’de Hürriyet’teki köşemde “Turkey” değil “Turkia” kampanyası başlattım.

NASIL BAŞARISIZ OLDUM

İki yıl boyunca yazılar yazdım. İstanbul’da, Bursa’da konuşmalar yaptım. ABD’de yerleşmiş Türk ailelerden yüze yakın destek mektubu aldım. İngilizcede ülke adlarının birçoğu Georgia, Bulgaria, Britania, India, Russia gibi “ia” ile bitiyordu. Ben de Turkey yerine Turkia kelimesini önerdim. Zaten pek çok ülke kendilerine yabancıların verdiği adları değiştirmişti. Konuyu İsak Alaton aracılığıyla ABD Büyükelçisi Abramowitz’e anlattım. “Gereksiz bir şey dedi”. Yılmadım. Kampanyaya devam ettim. Öncelikle yabancı ülkelerdeki elçilik ve sair kuruluşlarımızın tabelaları değişsin dedim. Daha pek çok önlem önerdim. Benim, İngilizcede turkey sadece hindi olsun ama “Türkiye’nin İngilizcesi Turkia olsun” önerimi Turgut Özal benimsedi. Ama Turkia değil Türkiye olsun dedi. Pek tabii tutmadı.

Son söz: Cisimle, isim müsemma olmak gerek.