Seçimden tam 2 gün önce Başkan Erdoğan; “Merkez Bankası’nın 27.5 milyar dolar döviz rezervi vardı, şimdi 124 milyar dolar döviz rezervi var” diyerek ekonominin nereden nereye geldiğine işaret ediyordu. Millet de buna ciddi ciddi inanıyordu!
★★★
Şuna doğru dürüst bakalım... Toplam 470 milyar dolar dış borç var. Bunun 180 milyar doları bir yıl içerisinde ya ödenecek ya yüksek faiz ile döndürülecek. Bir yıl içinde vereceğimiz 50 milyar cari açığı da eklersek 230 milyar dolarlık hacim yaratmamız gerekecek.
Merkez Bankası’nın toplam brüt döviz rezervi ağustos sonu itibarıyla 89 milyar dolara düştü. Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin tamamı kendisine ait değil...
★★★
Bunların bir bölümü altın olarak tutulan rezerv, büyük bölümü ise bankaların Merkez Bankası’nda tutmak zorunda olduğu zorunlu karşılıklar... Rezervde görünüyorlar lakin ödünç paralar.
Net kullanabileceği ne kadar? Yaklaşık 18 milyar dolar! Kala kala bu kadar kaldı. İyi de yurtdışından bize para gelmezse bu para hangi birine yetecek? Cari açığı mı kapayacak, borca mı çalışacak?
★★★
Şimdi gelelim “Türkiye’nin dış borcu fazla ama bunun çoğu özel sektörün” diyenlere... Dış borç alan borcu ödemek için ne yapacak? Elindeki TL’yi dövize çevirecek. Yine Türkiye’nin elindeki döviz miktarı azalacak. Aynı hesap!
Kamunun dış borcuna gelince... Açıklanandan çok daha fazla... Yabancı yatırımcı, Türkiye’ye döviz getirip bozduruyor. Hisse senedi ve iç borçlanma senetlerimizden alıyor. Kamu, içeride dış borç almış oluyor... Buna sıcak para deniliyor, dış borçtan sayılmıyor. Peki, geri giderken ne yapıyor?
★★★
Yap-işlet-devret projelerinin ödemelerinin ve hazine garantili kredilerin sayılmadığı bir bilançodan söz ediyoruz. Hepsi döviz borcu...
Sahi net rezerv biterse ne olur? Emanet paraya girip eksi rezerve düşer. Nitekim 2001 yılında net rezervimiz eksi 2.7 milyar dolar kadar gerilemişti. Sonrası malum IMF geldi!
★★★
Zira Merkez Bankası çalışıyor. Katar’a Türk Lirası yollayıp, Katar Riyali alıp, net rezerve katıyor. Görüntüyü kurtarmaya çalışıyor. İhracat yapanın parasını Türkiye’ye getirme zorunluluğu koyup kendini kandırıyor.
Halen ortada elle tutulacak tek bir icraat yok. Diriliş Ertuğrul tarzı gaz vermek, mevcut yönetimin tek derdi. Kredi kartının limiti de bitti. Günün sonunda suçlanacak belli... Dış mihraklar ve faiz lobileri...
