İlkokullarda 1933’den 2013 yılına kadar okutulan “Andımız”, dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Demokratikleşme paketi”yle kaldırılmıştı. Üstelik, bu konuda Danıştay kararı bulunması da “yok” sayılmıştı. Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un, “Andımız”ı geri getireceğine ilişkin beklentiler var. Ancak, bakanın bu konuda adım atacağı beklenmesin.
Bakana da sorulunca “Efendim zaten Andımız’ın okunması  yasak değil. Hatta, ilkokul kitaplarının ilk sayfasında Andımız yazılı. Sadece, her sabah sıraya girilip okunmasını zorunlu olmaktan çıkardık” denilecektir.  Ardından, isteyen okul yönetiminin Andımız’ı okutabileceği, bunun için hava koşullarını dikkate alması da önerilir. Yönetmelikten çıkarılan Andımız’ı acaba hangi okul yöneticileri okutabiliyor?

IRK ESASINA DAYANMIYOR

Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliği’nin 12. Maddesi’nde “öğrenci andı” bulunuyordu. “Çözüm süreci”nde her isteği kabul edilenler, Andımız’ın Anayasa’ya, uluslararası sözleşmelere, insan haklarına aykırı olduğunu, tercih hakkının  kaldırıldığını, yasal dayanağının bulunmadığı öne sürdü ve Danıştay 8. Dairesi’ne dava açtı.
Danıştay Savcısı, dava ile ilgili görüşünde, öğrencilerin bu yüce değerlerle donatılmasında insan haklarına, Anayasa’ya, Milli Eğitim Temel Kanunu’na, İlköğretim ve Eğitim Kanunu’na aykırı bir durum olmadığını belirtti ve şöyle dedi:
“Dünyadaki tüm medeni uluslar, kendi vatandaşlarına, insanlık değerlerini, vatan ve ulus sevgisini öğretmekte, devletin şekli olarak benimsenen yönetim biçiminin niteliklerini anlatmakta ve bu değerlerin vatandaşlarına öğretilmesi ve benimsenmesi için farklı eğitim ve öğretim programları uygulamaktadır. Bu çerçevede, öğrenci andının her gün, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde bulunan ilköğretim okullarında, yabancı uyruklu öğrenciler kapsam dışında tutularak, okutulmasının Türk ilköğretim sisteminin bir parçası olarak değerlendirilmesi gerekir. Bilginin tekrarlanma suretiyle öğretilmesi de bir eğitim yöntemidir.”

KANUN ÖNÜNDE EŞİT

Davacının, “öğrenci andının Türk ırkını esas aldığı ve zorla okutulduğu” yolundaki iddialarına karşılık, Danıştay Savcısı görüşünü mahkemeye şöyle yansıttı:
“Oysa, Türkiye Cumhuriyetini kuran ve Türkiye sınırları içinde yaşayan halka Türk Milleti denilir. ‘Türk’ ve ‘Türk Milleti’ ifadeleri belli bir ırkı tanımlamaz. Bu nedenle, davacının ırk esasına dayanan bu hatalı söylemi, insanlık değerleri dikkate alındığında ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın ‘Kanun önünde eşitlik’ başlıklı 10. maddesindeki herkesin dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kanun önünde eşit olduğuna ilişkin ilkeler çerçevesinde kabul edilemez niteliktedir. Açıklanan nedenlerle davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.”
Danıştay 8. Dairesi “Türk Milleti” adına 18 Şubat 2011 tarihinde, Andımız’ın kaldırılmasına ilişkin davada “Türk Devleti’ne vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkesin herhangi bir ayırma tabi tutulmaksızın Türk olduğu” belirtildi ve sonuçta, dava reddedildi.

ANDIMIZ’IN OKUTULMASI ZARARLIYMIŞ!

Böyle bir mahkeme kararına rağmen, Andımız’ın okunmasına son verildi. Yetkililere göre “Yasak değil” ama zorunlu olmaktan çıkarılınca açıkçası okul yöneticileri de okutmaya cesaret edemiyor. Öğrendim ki Ziya Selçuk’un daha önce ortağı olduğu okulda da Andımız okunmuyor.
CHP ve MHP, Andımız’ın kaldırılmasına tepki göstermişti ama sonuç değişmedi. AKP hükümetinin “Sessiz Devrim” adıyla 9 dilde bastırdığı kitapta Andımız’ın neden kaldırıldığı  şöyle yer aldı:
“Soğuk Savaş döneminde, kapalı toplumlarda, bir dönem öğrencilerde milli bilinç uyandırılması amacıyla toplu ve sözlü tekrarlara dayanan törensel uygulamalar söz konusu olmuştur. Günümüzde bu tür uygulamalar güncelliğini yitirirken, ileri demokrasilerde benzer uygulamaların terk edildiği gözlenmektedir. Öğrencilerde milli bilincin uyandırılmasına yönelik bu tür uygulamaların yararlı bir etkisi bulunmamaktadır.
İlkokullarda her sabah esas duruşta and okunması uygulaması, pedagojik olarak da zararlı bulunmakta; öğretici olmayan, ezbere dayalı bu tip zorunlu tekrarların öğrencilerin zihinsel gelişimini olumsuz etkilediği vurgulanmaktadır. Bu yüzden okullardaki Andımız’ın okunmasına yönetmelik değişikliğiyle son verdik.”
Bakan Ziya Selçuk, Andımız’ı yönetmeliğe yeniden ekler ve okutulmasını zorunlu hale getirirse tabiî ki çok büyük takdir toplar. Ancak, boşuna beklenir...

plusbanner2x