Bülent Ecevit, Ankara Merkez Cezaevi’nde...
Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hasan Cemal’e bir mektup gönderdi:
“Haddim olmadan bir kaygımı dikkatinize sunmak isterim. Dünkü Cumhuriyet’in 5. sayfasında çıkan ‘Ekonomide Diyalog’ yazısı (-Gazetenin yazarı- Sayın Osman Ulagay’ın -solcu akademisyen- Sayın Sungur Sanvar’la görüşmesi.)
Cumhuriyet’in şimdiye kadar yani iki yıldan beri 24 Ocak 1980 kararlarıyla ilgili olarak sürdürdüğü tavrı bir kalemde tümüyle çürütüp etkisiz bırakabilecek bir yazı.
Yazının değerini küçümseyerek söylemiyorum bunu. Tam tersine, yazının değerini göz önünde tutarak söylüyorum. Çünkü bu, şimdiye kadar okuduğum 24 Ocak kararları savunmalarının belki de en akıllıcası, en ‘inandırıcı’sı... O yüzden kaygı duyuyorum.
Sayın Sungur Savran bu ‘akıllıca’ ve ‘inandırıcı’ savunmayı ve tanıtmayı yaparken, söz konusu modelin, sosyal sorunlara ilişkin, siyasal rejime ilişkin, dış ilişkilere ilişkin ve bunların da ötesinde salt ekonomiye ilişkin tüm sakıncalarını büyük bir ustalıkla göz ardı etmeyi başarmış.(...)
Türkiye’de bir tür mesleki deformasyonuna kimi ‘solcu’ ekonomistlerin bile bu model karşısında yılanla göz göze gelen insanlar gibi büyülendiklerini, dillerinin tutulduğunu, kafalarının durduğunu biliyorum.(..) Sonuçta en sağın tuzağına düşüyorlar.
Bu kaygılarımı size sunmaktan kendimi alamadım. Çünkü dediğim gibi, bu ustaca ‘diyalog’ eğer dengelenmezse Cumhuriyet’in şimdiye kadar ekonomik model konusunda yazdıklarını veya bundan sonra yazacaklarını tümüyle etkisiz bırakabilecek bir metindir.
Başarılar dileğiyle saygılar sunarım.”
İlk anlayan Ecevit
Ecevit’in mektubunu Hasan Cemal’in son yazdığı “Hayat İşte Böyle Geçip Gidiyor” kitabında okudum.
Hasan Cemal ve kimi solcu yazarların, 24 Ocak kararlarıyla neoliberalizme savrulduğunu, demek 1980’ler başında ilk Ecevit tespit etmişti!
Hasan Cemal yıllar sonra kitabında Ecevit’e şöyle yanıt veriyor:
“Ecevit’in önüne 12 Eylül’le birlikte 1980’lerde tarihi bir fırsat çıkmıştı: Solu, yakın geçmişin, özellikle ekonomik konulardaki yanlışlarından dersler çıkararak yenilemek. Solun Avrupa sosyal demokrasisiyle bağlarını tazelemek. (...) Ecevit Türkiye’nin önünü açacak bir iktidar yürüyüşü yaratabilirdi. Tıpkı Gonzales İspanyası’nda, Soares Portekiz’inde, Papandreu Yunanistan’ında olduğu gibi. (...) Ecevit, özünde milliyetçi ve Kemalist bir siyasal görüş taşıdığı için bir devrimci çıkışı kendinden beklemek de boşunaydı..”
Hasan Cemal, Dünya Bankası-IMF ve Dünya Ticaret Örgütü’nden oluşan “şeytan üçgeni” tarafından dünyaya dayatılan, emperyalizmin postmodern neoliberalizmine boyun eğmeyen Ecevit’in büyük fırsat kaçırdığını düşünüyor!
Hasan Cemal’e göre...
- Hastadan öğrenciye kadar herkesi “müşteri” gören dizginsiz küresel piyasa ekonomisine karşı çıkan Ecevit...
- Sosyal devleti yok eden vahşi kapitalizmin mutlak egemenliğine karşı çıkan Ecevit...
- Devletin küçültülmesine, özelleştirmeye karşı çıkan Ecevit...
Bir yalnız “dinazor” olmayı seçmişti!
“Zaten” diyordu Hasan Cemal, “Ecevit ekonomiden ne anladı, ne de hoşlandı!”
Hasan Cemal, örnek verdiği -neoliberalizme sarılan- Avrupa sosyal demokrat partilerinin bugün “siyasi ölü” olduklarının farkında değil mi? İsimlerini yazdığı liderler trajik sonla politik hayatlarını bitirmedi mi? Sol partiler ve liderler neoliberalizmin bedelini ağır ödedi! Avrupa’da sağcılaşan sosyal demokrat partileri -neoliberalzime karşı çıkan- Jeremy Cobynlerin ayakta tutmaya çalıştığını görmüyor mu?
Hasan Cemal, Türkiye’de yaşanılan ağır sorunların asıl kaynağının Özal ile başlayıp Erdoğan ile süren neoliberalizm olduğunu bir türlü kavrayamıyor!
Kovboy şapkası
1980’ler... 1990’larda...
Küresel tehlikenin farkında olan Ecevit, “şeytan üçgeni” tarafından kıskaca alındı ve, medya baskısıyla 2000 yılı başında neoliberalizme boyun eğmek zorunda kaldı.
“Umut” diye Kemal Derviş dayatıldı. Neoliberallerin “mabeti” Radikal, “Halkın İlk Umudu Derviş” diye tam sayfa manşet yaptı. (13.5.2001)
Başında kovboy şapkalı Kemal Derviş Türkiye’ye gelirken Hasan Cemal’den akıl aldı:
“Önce patronlarla mı, yoksa gazetecilerle mi konuşayım?”
Medya profesyonelleri akıl verdi: “Özal gibi yapın 1980’deki gibi...” Sanki Dünya Bankası yöneticisi Derviş ne yapacağını bilmiyordu!
Sonuçta... Ecevit’in sonu, neoliberalizme boyun eğen Avrupa’daki sosyal demokrat liderlerden farklı olmadı; ilk seçimde silinip gitti!
Hasan Cemal bu kez ne yaptı; Erdoğan’a sarıldı!
O artık “liberal-demokrat” bildiği Erdoğan’ın “Hasan Abisi” idi.
Kitabında “Erdoğan değişti mi, Hasan Cemal yanıldı mı” sorusuna yanıt veriyor. Okudukça şaşırıyorsunuz: Sorunların kaynağında tek cümle iktisat teorisi yok! Bir dönem nasıl solcu olmuş şaşırmamak elde değil!
“Merkez çöktü Erdoğan geldi” diyor ama merkezin neoliberalizmin ipine sarılarak çöktüğünü değerlendiremiyor.
Şu dediği doğru:
“Medya adam olmadan, demokrasi adam olmaz!”
Ama...
Medyayı bu hale kendilerinin getirdiğinin farkında değil!
