1) 'KARA CUMA' İSMİ NASIL ORTAYA ÇIKTI?


Kara Cuma ABD'de Şükran Günü'nü izleyen cuma günü yapılan büyük indirim gününe verilen isim. Perakendeciler için 1952 yılından bu yana Kara Cuma aynı zamanda yılbaşı alışveriş sezonunun da açılışı anlamına geliyor. Anonim kaynaklara göre indirim günlerinin Kara Cuma ismini almasının sebebi ABD'nin Philadelphia kentinde 1961 yılında indirim günleri sebebiyle oluşan ve vatandaşları çileden çıkaran trafik!

[caption id="attachment_5468184" align="alignnone" width="1000"] Kara Cuma ABD'de Şükran Günü'nü izleyen hafta düzenlenen alışveriş etkinliğine verilen isim. Fotoğraf: Shutterstock[/caption]

2) TÜRKİYE'DE 'KARA CUMA' İSMİ NEDEN TEPKİ ÇEKİYOR?


Türkiye'de de ilk geldiği yıllarda Cuma gününün İslam dininde mübarek bir gün olarak kabul edilmesi nedeniyle bu indirim günlerine Kara Cuma denilmesine tepki gelmişti. Bunu fark eden bazı firmalar; son yıllarda Efsane Günler ya da Muhteşem Cuma ismini kullanmayı tercih etmeye başladı. Konu ile ilgili ulaştığımız Diyanet'in Alo Fetva Hattı yetkilileri de, Cuma gününün İslam toplumu açısından mübarek gün kabul edildiği ve Kara Cuma adı yerine alternatif isimler kullanılması gerektiğini söylediler.

[caption id="attachment_5468185" align="alignnone" width="879"] Kara Cuma indirimleri sebebiyle vatandaşlar AVM'leri hınca hınç dolduruyor. Fotoğraf: Shutterstock[/caption]

3) İNTERNET ALIŞVERİŞİNDE NEYE DİKKAT EDİLMELİ?


Peki, bu indirim günlerinde vatandaşların internet alışverişlerinde dolandırıcıların kurbanı olmaması için almaları gereken önlemler neler? Sizler için uzmanlarına, "Nelere dikkat edilmeli" sorusunu yönelttik. İndirim günlerinde vatandaşların dolandırılmaması için dikkat etmeleri gereken hususları sıralayan Adli Bilişim Uzmanı İsa Altun, online alışverişler için uyardı. Bu alışverişlerde, mutlaka sanal kart kullanılması gerektiğini söyleyen Altun, "Vatandaşların 12345 gibi basit şifreler seçmemesi ve sanal kart kullanılması gerektiğini belirterek, "Sitenin üst tarafında mutlaka kilit işareti olmalı bu o siteden güvenilir alışveriş yapılabileceğini gösterir. Alışverişlerinizin mutlaka geri dönüşünü mail ya da SMS olarak isteyin. En popüler şifreler 1234 ya da doğum tarihinizdir ve bu her hırsızın aklından geçen ilk şifredir" diye konuştu.

[caption id="attachment_5468186" align="alignnone" width="1000"] Uzmanlar alışverişin abartılmaması gerektiği konusunda uyarıyor. Fotoğraf: Shutterstock[/caption]

4) GEÇEN YIL EN ÇOK NE SATIN ALDIK?


Black Global Friday'ın 2018 verilerine göre, Türkiye, Black Friday günlerinde en çok giyim ve ayakkabı satın aldı. Araştırmaya göre, 2018 yılında Black Friday'da en çok ABD'liler harcama yaptı. Bir ABD'li ortalama 472 dolar harcarken en az harcama yapılan ülke ise kişi başı 34 dolar ile Pakistan oldu. Sanal alışverişlerin, gece 22:00 ile 01:00 arasında tepe noktasına çıktığı bildirildi. Türkler geçen yıl kişi başı ortalama 4 ürün aldı ve 350 Türk Lirası (60 dolar) harcama yaptı.

[caption id="attachment_5468187" align="alignnone" width="770"] Vatandaşlar indirim sezonunda mağazalara akın ediyor.[/caption]

5) KARA CUMA NE ZAMAN BAŞLIYOR?


Markalar şimdiden Black Friday indirimlerini farklı isimlerle başlattı bile fakat kampanyalar yoğun olarak pazartesi gününden itibaren başlayacak. Trendyol, 25-29 Kasım tarihleri arasında yüzde 80'e varan indirimlerle 25 milyon ürün satmayı hedeflediklerini aktardı. Geçen yıl 'Efsane Günler’de rekor satışlara imza atan platformun, bu yıl bir kez daha kendi rekorunu kıracağı tahmin ediliyor. Yine ünlü bir e-ticaret sitesi olan Amazon.com.tr'de yüzde 70 indirim yapacağını duyurarak, hızlı teslimat ile her gün yeni ürünleri müşterilerine sunacağını açıkladı. Amazon da indirim kampanyasını bir hafta sürdürecek, indirimler 26 Kasım Salı günü başlayacak.

6) ÇILGIN İNDİRİMLERİ GÖRÜNCE NASIL DAVRANMALI?


Tüketicileri sadece indirim var diyerek ihtiyaçları olmayan ürünleri almamaları konusunda uyaran Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Başkanı Deniz Öner, "Her zaman dediğimiz gibi alışverişte önceliğimiz ihtiyaç mı istek mi olmalı. Bir ürün almadan önce kendimize mutlaka bu soruyu sormalıyız. İhtiyaç olduğuna karar verdiğimizde; satın almak istediğimiz ürünün seri numarası dahil tüm özelliklerini önceden araştırmalı, piyasadaki normal satış fiyatını bilmeli, ayıplı mal durumunda iade ve yenisiyle değişim gibi haklarımızı kullanabilmeliyiz" ifadelerini kullandı.

"DOĞRUDAN ALIŞVERİŞLERDE CAYMA HAKKI YOK"


Doğrudan alışverişlerde cayma hakkı olmadığı bilgisini veren Öner, "Satıcıların da birer tüketici olması ve piyasanın moral açısından hareketliliği için Black Friday gibi günler olmasına karşı değiliz ancak vatandaşlar ihtiyaç ve bütçelerini analiz etmeden bu alışveriş çılgınlığına kapılmamalı" şeklinde konuştu.

[caption id="attachment_5468191" align="alignnone" width="880"] İllüstrasyon: Shutterstock[/caption]