Elektrik ve doğalgaza temmuzdan bu yana yüzde 32’nin üzerinde zam yapıldı. Son bir yılda yapılan zam yüzde 60’a dayandı. Yetmedi, başta akaryakıt olmak üzere vatandaşın kullandığı iğneden ipliğe hemen her şeye birbiri ardına zamlar geldi. Ancak, Yeni Ekonomi Programında (YEP) memur ve memur emeklilerine yıl başında enflasyon farkı dahil yüzde 5.65; işçi, esnaf ve çiftçi emeklilerine de yüzde 6.65’lik zam ancak göründü.

Ocak zammının oranına ilişkin ipuçları, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın açıkladığı YEP’ten çıktı. 2020-2022 dönemini kapsayan YEP’te, tüketici enflasyonunun (TÜFE) 2019 yılı sonunda yüzde 12 olacağı tahmini yer aldı. TÜFE yılın ilk 6 aylık döneminde yüzde 5.01 artmıştı. TÜFE’nin YEP’te öngörüldüğü şekilde yılı yüzde 12’de kapatması, yılın ikinci 6 aylık döneminde TÜFE artışının yüzde 6.65 olacağı anlamına geliyor.

TÜFE’deki 6 aylık artış oranları, memur ve memur emeklilerinin enflasyon farkı ile eski SSK ve Bağ-Kur emeklilerine gelecek 6 ay için yapılacak zammı belirliyor. Toplu sözleşme gereği memur ve memur emeklilerinin maaş ve aylıklarına temmuzdan geçerli olmak üzere yılın ikinci 6 ayı için yüzde 5 zam yapılmıştı. YEP’te öngörüldüğü şekilde Temmuz-Aralık döneminde TÜFE artışının yüzde 6.65 olması halinde memur ve memur emeklileri ocak ayında yüzde 1.65 oranında enflasyon farkını almaya hak kazanacak. Böylece yüzde 4’lük normal yıl başı zammıyla birlikte memur ve memur emeklilerinin ilk 6 ay için alacağı toplam zam oranı yüzde 5.65’te kalacak.

79-193 TL’LİK ZAM

İşçi, esnaf ve çiftçi emeklilerinin aylıklarına ise son 6 aylık dönemde gerçekleşen TÜFE oranı kadar zam yapılıyor. Buna göre, YEP’teki tahminlerin aynen gerçekleşmesi ve Temmuz-Aralık 2019’da TÜFE’nin yüzde 6.65 artması halinde sayıları 10 milyonu aşan bu emeklilerin aylıklarına 2020 yılının ilk 6 ayı için doğrudan yüzde 6.65 oranında zam yapılacak. Enflasyon farkı ve maaş zamlarıyla birlikte en düşük dereceli bir memurun halen 3 bin 417 lira olan maaşı 193 lira artarak yeni yıldan itibaren 3 bin 610 liraya çıkacak.

En düşük dereceli bir memurun emekli aylığı da 137 liralık zamla 2 bin 572 lira olacak. Yeni zamlarla en düşük işçi emeklisinin aylığı 79 liralık zamla bin 265 liraya çıkarken esnaf emeklisinin aylığı bin 541 liraya, çiftçi emeklisinin aylığı da bin 453 liraya yükselecek.


Vatandaş yoksullaşıyor


Memur ve emeklilerin enflasyon farkı ile maaş zamlarının belirlendiği Temmuz-Aralık 2019’da TÜFE artışı yüzde 6.65 tahmin edilirken bu dönemin içinde yer alan temmuz ve ekim aylarında elektriğe toplamda yüzde 32.25, doğalgaza da yüzde 32.02 oranlarında zam yapıldı. Elektrik ve doğalgazın dışında başta akaryakıt olmak üzere vatandaşın cebini doğrudan etkileyen iğneden ipliğe birçok ürüne yüklü zamlar geldi. Ancak vatandaşı yoksullaştıran bu devasa zamlar resmi enflasyona aynı düzeyde yansımadığı için maaş zamları cüce kaldı.